Wykorzystanie budżetowania w wybranych spółkach komunalnych w województwie warmińsko-mazurskim

Mirosław Kowalewski

Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Monika Zamielska

Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie


Abstrakt

Celem badań było określenie zakresu wykorzystania budżetowej metody zarządzania w wybranych przedsiębiorstwach branży komunalnej w województwie warmińsko-mazurskim. Cel badań zrealizowano przez wykonanie następujących zadań: identyfikacja przesłanek i metod budżetowania występujących w przedsiębiorstwach branży komunalnej w woj. warmińsko-mazurskim oraz określenie sposobów prowadzenia kontroli realizacji budżetu w badanych podmiotach. Wykorzystanie budżetowania w praktyce polskich przedsiębiorstw komunalnych, jak również
wiedza dotycząca sposobów korzystania z tego instrumentu zarządzania wydają się być stosunkowo powszechne. Mimo to istnieją wciąż podmioty przekonane o niedostatecznej skali korzyści płynących z budżetowania oraz o tym, że korzyści te mogą być niższe niż wkład pracy i koszty poniesione na budżetowanie.

Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że budżetowanie jest stosowane przede wszystkim w spółkach średnich i dużych, o rocznych przychodach kształtujących się na poziomie ponad 50000000 zł i zatrudniających powyżej 200 pracowników. Istotną cechą, która łączy wszystkie podmioty wykorzystujące budżetowanie jest chęć redukcji kosztów i poprawy wyników finansowych. Dążenie do zwiększenia kontroli wewnętrznej i podejmowania skuteczniejszych decyzji było główną przyczyną wdrożenia budżetowania w tych przedsiębiorstwach. Dominującymi metodami budżetowania są metoda odgórna i przyrostowa. Kontrola budżetu jest sprawowana przez różne osoby i komórki. Ujawniane odchylenia najczęściej dotyczą przekroczenia planowanego poziomu kosztów oraz niedotrzymania terminów realizacji zadań remontowych i inwestycyjnych.


Słowa kluczowe:

budżetowanie, spółka komunalna


Armitage, H.M., Webb, A., & Glynn, J. (2016). The use of management accounting techniques by small and medium-sized enterprises: a field study of Canadian and Australian practice. Accounting Perspectives, 1(15), 31-69. http://dx.doi.org/10.1111/1911-3838.12089.
Crossref   Google Scholar

Buk, H. (2006). Nowoczesne zarządzanie finansami. Planowanie i kontrola. Warszawa: C.H. BECK.   Google Scholar

Covaleski, M.A., & Dirsmith, M.W. (1983). Budgeting as a means for control and loose coupling. Accounting, Organizations and Society, 8(4), 323-340. http://dx.doi.org/10.1016/0361-3682(83)90047-8.
Crossref   Google Scholar

Cygańska, M., & Marcinkiewicz, Z. (2014). Behavior of hospital mid-level managers in budgeting implementation – an empirical study. Olsztyn Economic Journal, 9(3), 237-249.
Crossref   Google Scholar

Dynowska, J., & Bartoszewicz, A. (2014). Controlling as an information source in risk management process. Olsztyn Economic Journal, 9(2), 165-176.
Crossref   Google Scholar

Dynowska, J., & Kes, Z. (2011). Identyfikacja etapów procesu budżetowania w aspekcie funkcji zarządzania. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 123 Rachunkowość a controlling, 122-133.   Google Scholar

Gmińska, R. (2011). Wykorzystanie budżetowania w modelu rachunkowości zarządczej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki, Ubezpieczenia, 625(32), 363-376.   Google Scholar

Hansen, S.C., Otley, D.T., & van der Stede, W.A. (2003). Practice developments in budgeting: an overview and research perspective. Journal of Management Accounting Research, 15(1), 95-116, http://dx.doi.org/10.2308/jmar.2003.15.1.95
Crossref   Google Scholar

Kochański, K. (2016). Zjawiska dysfunkcyjne w budżetowaniu projektów. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 440, 287-295.   Google Scholar

Komorowski, J. (1997). Budżetowanie jako metoda zarządzania przedsiębiorstwem. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.   Google Scholar

Leone, A.J., & Rock, S. (2002). Empirical tests of budget ratcheting and its effect on managers’ discretionary accrual choices. Journal of Accounting and Economics, 33(1), 43-67. http://dx.doi.org/10.1016/S0165-4101(01)00044-1.
Crossref   Google Scholar

Nita, B. (2014). Budżetowanie jako instrument sterowania w przedsiębiorstwie. Studia Oeconomica Posnaniensia, 2(5), 97-110.   Google Scholar

Nowak, M. (2010). Budżetowanie jako instrument zarządzania. In B. Nita & E. Nowak (Eds.). Budżetowanie w przedsiębiorstwie. Organizacja, procedury, zastosowanie. Warszawa: Wolters Kluwer SA.   Google Scholar

Popesko, B. (2018). Transformations in budgeting practices: evidence from the Czech Republic. International Advances in Economic Research, 24, 203-204. https://doi.org/10.1007/s11294-018-9679-7.
Crossref   Google Scholar

Seng, T.B., & Yew, L.K. (2017). Budgeting practice in Singapore – an exploratory study using a survey. Asia-Pacific Management Accounting Journal, 12(1), 77-103.   Google Scholar

Structural changes of groups of the national economy entities in the REGON register, 2019. (2020). Główny Urząd Statystyczny. https://stat.gov.pl/en/topics/economic-activities-finances/structural-changes-of-groups-of-entities-of-the-national-economy/structural-changes-of-groups-of-the-national-economy-entities-in-the-regon-register-2019,2,4.html (12.06.2020).   Google Scholar

Świderska, G.K. (Ed.) (2010). Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. Warszawa: Difin.   Google Scholar

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z 2 lipca 2004 r. Dz.U., nr 173, poz. 1807.   Google Scholar

Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON w województwie warmińsko-mazurskim, 2019 r. (2020). Olsztyn: Urząd Statystyczny.   Google Scholar


Opublikowane
2020-12-31

Cited By /
Share

Kowalewski, M., & Zamielska, M. (2020). Wykorzystanie budżetowania w wybranych spółkach komunalnych w województwie warmińsko-mazurskim. Olsztyn Economic Journal, 15(4), 339–350. https://doi.org/10.31648/oej.6857

Mirosław Kowalewski 
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Monika Zamielska 
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.

Oświadczenie Autora

Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons  CC-BY-NC-ND