Zróżnicowanie fiskalnych i gospodarczych skutków gminnej polityki podatkowej na przykładzie podatku od nieruchomości

Anna Wichowska

Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-2862-4424

Anita Wadecka

Studentka Wydziału Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie


Abstrakt

Celem artykułu była ocena zróżnicowania fiskalnych i gospodarczych skutków gminnej polityki podatkowej na przykładzie podatku od nieruchomości w polskich miastach na prawach powiatu. Jest to zagadnienie istotne, zarówno pod względem teoretycznym, jak i praktycznym. Stosowanie wysokich stawek podatkowych z jednej strony może się przyczyniać do wzrostu wpływów budżetowych miast, z drugiej natomiast może zniechęcić potencjalnych inwestorów do prowadzenia działalności na terenie miasta i pogorszyć jego stan gospodarczy i społeczny. Badania pozwoliły stwierdzić, że wykorzystanie gminnej polityki podatkowej jest instrumentem silnie regulującym fiskalne i gospodarcze procesy zachodzące w samorządzie terytorialnym. Ustalono, że największe dochody z tytułu podatku od nieruchomości odnotowały miasta, w których prowadzono fiskalną politykę podatkową (tzn. stosowano najwyższe stawki podatkowe), natomiast miasta stosujące relatywnie niskie stawki podatku od nieruchomości uzyskały w latach 2018-2020 średni dochód trzykrotnie niższy niż miasta stosujące fiskalną politykę podatkową. Ponadto w toku badań
dowiedziono, że najbardziej rozwinięte pod względem społeczno-gospodarczym samorządy stosowały fiskalną politykę podatkową. Z kolei najmniej rozwinięta społecznie i gospodarczo była grupa miast prowadząca liberalną politykę podatkową, stosująca zatem relatywnie niskie stawki podatkowe.


Słowa kluczowe:

podatek od nieruchomości, polityka fiskalna, budżet gminy, dochody własne, rozwój społeczno-gospodarczy


Czempas, J. (2016). Podatek od nieruchomości – ważne źródło dochodów gmin. Świat Nieruchomości, 2(68), 52-61.   Google Scholar

European Charter of Local Self-Government. (1985). Strasburg: European Treaty Series No. 122.   Google Scholar

Felis, P. (2015). Podatki od nieruchomości a polityka podatkowa gmin w Polsce. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.   Google Scholar

Felis, P. (2018). Polityka podatkowa władz gminnych w Polsce – wyzwania dla teorii i praktyki samorządowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.   Google Scholar

Felis, P., & Rosłaniec, H. (2017). Zróżnicowanie fiskalnych skutków polityki podatkowej gmin w Polsce w zakresie podatku od środków transportowych. Studia Regionalne i Lokalne, 2(68), 88-118. https://doi.org/10.7366/150949956805.   Google Scholar

Filipiak, B.Z. (2015). Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego? Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 76, 221-230. https://doi.org/10.18276/frfu.2015.76/1-19.
Crossref   Google Scholar

Gornowicz, M., & Wichowska, A. (2017). Struktura demograficzna a dochody gmin województwa warmińsko-mazurskiego w latach 2010–2014. Społeczeństwo i Ekonomia, 1(7), 61-72. https://doi.org/10.15611/sie.2017.1.05.
Crossref   Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.   Google Scholar

Kornberger-Sokołowska, E. (2016). Rola jednostek samorządu terytorialnego w kształtowaniu i poborze podatków stanowiących ich dochody. In H. Dzwonkowski, & J. Kulicki (Eds.). Dylematy reformy systemu podatkowego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.   Google Scholar

Korolewska, M. (2014). Polityka podatkowa gmin i miast na prawach powiatu w zakresie podatku od nieruchomości a wspieranie przedsiębiorczości przez samorząd terytorialny. Studia BAS, 1(37), 85-108.   Google Scholar

Marks-Bielska, R., Lizińska, W., & Wojarska, M. (2017). Raport z wykonania projektu badawczego. Sprawność instytucjonalna vs. lokalny rozwój gospodarczy – czynniki kształtujące i interakcje. Retrieved from https://www.uwm.edu.pl/konferencjakpgir/pliki/raport_z_projektu.pdf (11.11.2021).   Google Scholar

Merło, P., & Bogdański, M. (2017). Regional Economy Competitiveness as a Determinant of the Human Capital Level of Exemplified by the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship. Olsztyn Economic Journal, 12(4), 401-413. https://doi.org/10.31648/oej.2840.
Crossref   Google Scholar

Miłek, D., & Paluch, P. (2016). Rozwój społeczno-gospodarczy polskich regionów. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 48, 4. https://doi.org/10.15584/nsawg.2016.4.7.
Crossref   Google Scholar

Nazarczuk, J.M., & Marks-Bielska, R. (2013). Wzrost i rozwój gospodarczy. In R. Kisiel, & R. Marks-Bielska (Eds.). Polityka gospodarcza – zagadnienia wybrane. Włocławek: Wydawnictwo EXPOL.   Google Scholar

Podstawka, M., & Rudowicz, E. (2010). Wykorzystanie wybranych podatków lokalnych w kreowaniu polityki fiskalnej gmin. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 4, 79-87.   Google Scholar

Sokołowska, D., & Filipowicz-Chomko, M. (2015). Ocena rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów   Google Scholar

województwa podlaskiego z zastosowaniem metod TOPSIS oraz Hellwiga. Optimum. Studia Ekonomiczne, 6, 78. https://doi.org/10.15290/ose.2015.06.78.13.
Crossref   Google Scholar

SP-1 bazy danych i opracowania (2022). Podatki.gov.pl. Podatki i opłaty lokalne. Ewidencja i sprawozdawczość podatkowa. Retrieved from https://www.podatki.gov.pl/podatki-i-oplaty-lokalne/ewidencja-i-sprawozdawczosc-podatkowa/sp-1-bazy-danych-i-opracowania/ (21.12.2021).   Google Scholar

Stanowicka, A. (2021). The role of universities in urban development on the example of Polish cities. Entrepreneurship and Sustainability, 9(1), 680-691. https://doi.org/10.9770/jesi.2021.9.1(42).
Crossref   Google Scholar

Statistic Poland – Local Data Bank. Retrieved from https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (12.04.2022).   Google Scholar

Swaniewicz, P. (1996). Zróżnicowanie polityk finansowych władz lokalnych. Instytut badań nad gospodarką rynkową. Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.   Google Scholar

Swianiewicz, P., & Łukomska, J. (2015). Local Tax Policies in the Limited Autonomy of Revenue Collection System in Poland. In J. Kim, J. Lotz, & N.J. Mau (Eds). Interaction between Local Expenditure Responsibilities and Local Tax Policy. Copenhagen, p. 255-280.   Google Scholar

Śmiechowicz, J. (2016). Stabilność dochodowa gmin w kontekście ich władztwa podatkowego i fakultatywności opłat lokalnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 294, 173-184.   Google Scholar

Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Dz.U. z 2019 r., poz. 1170.   Google Scholar

Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym. Dz.U. z 2020 r., poz. 920.   Google Scholar

Wichowska, A. (2021). The degree of fiscal decentralization in European Union countries in different stages of the economic cycle. Entrepreneurship and Sustainability Issues, 9(2), 198-208. https://doi.org/10.9770/jesi.2021.9.2(13).
Crossref   Google Scholar

Wichowska, A., & Wierzejski, T. (2019). Revenue Autonomy and Entrepreneurship in the Municipalities of the Warmian-Masusian Voivodeship. Olsztyn Economic Journal, 14(1), 75-86. https://doi.org/10.31648/oej.3647.
Crossref   Google Scholar

Wierzbicka, W., Nierobisz, A., & Sobiecki, M. (2021). Stability of Tax Revenue in Poland’s National Budget in 2004-2020. Olsztyn Economic Journal, 16(1), 87-100. https://doi.org/10.31648/oej.7313.
Crossref   Google Scholar


Opublikowane
2021-12-30

Cited By /
Share

Wichowska, A., & Wadecka, A. (2021). Zróżnicowanie fiskalnych i gospodarczych skutków gminnej polityki podatkowej na przykładzie podatku od nieruchomości. Olsztyn Economic Journal, 16(2), 219–235. https://doi.org/10.31648/oej.8044

Anna Wichowska 
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0003-2862-4424
Anita Wadecka 
Studentka Wydziału Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie



Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.

Oświadczenie Autora

Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons  CC-BY-NC-ND