Dialectal elements in the phraseology of the Russian dialect of Old Believers from the Suwałki-Augustów region

Magdalena Grupa-Dolińska

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu


Abstract

The aim of the article is to present dialectal elements preserved in the phraseological
stock of the Russian dialect of the Old Believers living in the Suwałki-Augustów region.
The Old Believers arrived in the Polish territories about two centuries ago. Upon arrival
they used the Russian dialect which belonged to the Novgorod-Pskov type (western type
of Central Russian dialect). Many dialectal elements such as specific lexemes and morphological
features have survived in their traditional dialect since then, despite increasing
influence of the Polish language. The current study focuses on the phraseological stock
of the dialect because within the structure of phraseological units there are not only contemporary words but also archaic components. Thus, it is a valuable source of knowledge about linguistic features of the language in question.


Keywords:

dialectal elements, phraseology, Russian dialect, Old Believers, dialectal lexis


Głuszkowski M. (2011): Czy gwara staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego jest wciąż rosyjska? „Zeszyty Łużyckie” 45, s. 107–117.   Google Scholar

Grek-Pabisowa I. (1968): Rosyjska gwara starowierców w województwach olsztyńskim i białostockim. Wrocław–Warszawa–Kraków.   Google Scholar

Grek-Pabisowa I. (1983): Słownictwo rosyjskiej wyspy gwarowej staroobrzędowców mieszkających w Polsce. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.   Google Scholar

Grek-Pabisowa I. (1999): Światowe migracje staroobrzędowców (od wieku siedemnastego do czasów współczesnych). [W:] Staroobrzędowcy. Szkice z historii, języka, obyczajów. Wybór prac z okazji 45-lecia pracy naukowej. Red. I. Grek-Pabisowa. Warszawa, s. 13–32.   Google Scholar

Grek-Pabisowa I., Maryniakowa I. (1980): Słownik gwary starowierców mieszkających w Polsce. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.   Google Scholar

Grupa-Dolińska M. (2019): Frazeologiczne kalki, półkalki i hybrydy w mowie dwujęzycznej społeczności staroobrzędowców mieszkających w Polsce. „LingVaria” 1(27), s. 249–258.
Crossref   Google Scholar

Grupa-Dolińska M. (2020): Obcojęzyczne elementy we frazeologii rosyjskiej gwary staroobrzędowców w Polsce. [W:] Słowiańska frazeologia gwarowa II. Red. M. Rak, V.M. Mokienko. Kraków, s. 109–121.
Crossref   Google Scholar

Gwozdariew Ju.A. (1985): Rasskazy o russkoj frazieołogii. Moskwa.   Google Scholar

Gżybowskij S. (2011): Russkij ostrownoj gowor w polskom jazykowom okrużenii. [W:] Russko-polskije jazykowyje, litieraturnyje i kulturnyje kontakty. Red. S. Gżybowskij, W.A. Choriew, M. Wołos. Moskwa, s. 45–59.   Google Scholar

Gżybowskij S., Głuszkowskij M. (2008): Socyolingwisticzeskaja situacyja staroobriadcew w dieriewniach Gabowie Grondy i Bur. [W:] Russkije staroobriadcy: jazyk, kultura, istorija. Sbornik statiej k Mieżdunarodnomu sjezdu sławistow. Red. Ł.Ł. Kasatkin. Moskwa,   Google Scholar

s. 200–214.   Google Scholar

Iwaszko Ł.A. (1981): Oczerki russkoj dialektnoj frazieołogii. Leningrad.   Google Scholar

Jaroszewicz H. (2013): Zwrot frazeologiczny jako baza w polskiej i serbskiej derywacji międzyfrazeologicznej. „Slavica Wratislaviensia” CLVII, s. 141–157.   Google Scholar

Karaś H. (2010): Zdrobnienia. [W:] Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych, , dostęp: 20.03.2021.   Google Scholar

Kasatkin Ł.Ł. (1989): Russkaja dialektołogija. Moskwa.   Google Scholar

Mokijenko W.M. (1980): Sławianskaja frazieołogija. Moskwa.   Google Scholar

Paśko-Koneczniak D. (2013a): Funkcyonirowanije administratiwnoj i szkolnoj tierminołogii w russkom goworie staroobriadcew, prożywajuszczich w Suwalsko-Awgustowskom riegionie Polszy. [W:] Russkije staroobriadcy: jazyk, kultura, istorija. Red. Ł.Ł. Kasatkin.   Google Scholar

Moskwa, s. 390–400.   Google Scholar

Paśko-Koneczniak D. (2013b): Wpływ języka polskiego na idiomatykę rosyjskiej gwary staroobrzędowców na Suwalszczyźnie. [W:] Dialog kultur. Języki wschodniosłowiańskie w kontakcie z polszczyzną i innymi językami europejskimi. Red. J. Mędelska, E. Titarenko.   Google Scholar

Bydgoszcz, s. 49–57.   Google Scholar

Paśko-Koneczniak D. (2014): Białoruskie elementy językowe w rosyjskiej gwarze staroobrzędowców mieszkających w regionie suwalsko-augustowskim. „Acta Baltico-Slavica” 38, s. 207–218.
Crossref   Google Scholar

Piela A. (2016): Pozorna tożsamość. Polskie tradycjonalizmy z semantycznym archaizmem. Katowice.   Google Scholar

Sorokoletow F.P. (1968): Dialektnaja leksika w jeje otnoszenii k słowarnomu sostawu obszczenarodnogo jazyka. [W:] Słowo w russkich narodnych goworach. Red. F.P. Sorokoletow. Leningrad.   Google Scholar


Published
2022-06-30

Cited by

Grupa-Dolińska, M. (2022). Dialectal elements in the phraseology of the Russian dialect of Old Believers from the Suwałki-Augustów region. Prace Językoznawcze, 24(2), 47–60. https://doi.org/10.31648/pj.7731

Magdalena Grupa-Dolińska 
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu