Wulgaryzmy jako cecha idiolektu Jakuba Żulczyka na przykładzie powieści Wzgórze psów

Joanna Chłosta-Zielonka

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-8057-1898


Abstrakt

The aim of the article has been to show examples of words with a negative emotional charge – vulgarisms – appearing in the language of the characters in the novel Wzgórze psów by Jakub Żulczyk, as well as to determine the functions they perform in this literary text. There is a close relationship between the presented reality, in which violence prevails, and the language that expresses it. It is difficult to determine the direction of these interactions, because both the language of the characters creates the reality and the reality is presented by the use of language. In the context of the presented examples, the violence conveyed in the statements of the majority of characters is worrying. Żulczyk’s prose shows a negative image of the world, and thus exploits the language resources corresponding to this vision, rich in vulgarisms, demoralizing dialogues and even his descriptions of landscapes do not leave room for any hope.


Słowa kluczowe:

idiolekt, wulgaryzmy, przekleństwa, przemoc, najnowsza proza


Żulczyk J. (2017a): Ślepnąc od świateł. Warszawa.   Google Scholar

Żulczyk J. (2017b): Wzgórze psów. Warszawa.   Google Scholar

Grochowski M. (1995): Słownik polskich przekleństw i wulgaryzmów. Warszawa.   Google Scholar

Encyklopedia języka polskiego (1991). Red. S. Urbańczyk. Wrocław–Warszawa–Kraków, hasło: idiolekt.   Google Scholar

Inny słownik języka polskiego (2000). Red. M. Bańko. T. PZ. Warszawa, hasło: wulgaryzm.   Google Scholar

Słownik języka polskiego PWN (1997–2016): , dostęp: 19.07.2018, hasło: wulgaryzm.   Google Scholar

Assman A. (2013): Między historią a pamięcią. Antologia. Warszawa.   Google Scholar

Bartmiński J. (1999): Słowo wstępne. [W:] Językowy obraz świata. Red. J. Bartmiński. Lublin.   Google Scholar

Biernacka-Ligęza I. (1999): Wulgaryzmy a łamanie normy kulturowej. [W:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków. Red. J. Miodek, Wrocław, s. 166–181.   Google Scholar

Gajda S. (1999): Współczesna polska rzeczywistość językowa i jej badanie. [W:] Mowa rozświetlona myślą. Świadomość normatywno-stylistyczna współczesnych Polaków. Red. J. Miodek. Wrocław, s. 8–14.   Google Scholar

Grabias S. (2001): Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty. [W:] Współczesny język polski. Red. J. Bartmiński. Lublin, s. 236–253.   Google Scholar

Grybosiowa A. (1994): Demokratyzacja i nobilitacja języka po drugiej wojnie światowej. [W:] Przemiany współczesnej polszczyzny. Red. S. Gajda. Opole, s. 33–39.   Google Scholar

Kamińska-Szmaj I. (2001): Słowa na wolności: język polityki po 1989 roku. Wrocław.   Google Scholar

Kamińska-Szmaj I. (2008): Język polityki na tle przemian kulturowych. „Język a Kultura”. T. 20: Tom jubileuszowy. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska, s. 253–265.   Google Scholar

Kamińska-Szmaj I. (2009): Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000. Wrocław.   Google Scholar

Klimczuk A. (2013): Hipoteza Sapira–Whorfa – przegląd argumentów zwolenników i przeciwników. „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja” nr 1 (3).   Google Scholar

Kornhauser J. (2000): Język we współczesnej literaturze. [W:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci. Red. W. Pisarek. Kraków, s. 166–180.   Google Scholar

Kowalikowa J. (2000): Wulgaryzmy we współczesnej polszczyźnie. [W:] Język trzeciego tysiąclecia. Red. G. Szpila, Kraków, s. 121–132.   Google Scholar

Kowalikowa J. (2008): O wulgaryzacji i dewulgaryzacji we współczesnej polszczyźnie. „Język a Kultura”. T. 20: Tom jubileuszowy. Red. A. Dąbrowska, A. Nowakowska, Wrocław, s. 81–88.   Google Scholar

Kurda A. (2011): Idiolektostylem w mur, czyli o idiolekcie, idiostylu i krytycznej analizie dyskursu – na przykładzie felietonów Krzysztofa Skiby w tygodniku „Wprost”. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”. T. 14, nr 1.   Google Scholar

Majkowska G., Satkiewicz H. (1999): Język w mediach. [W:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci. Red. W. Pisarek. Kraków, s. 181–196.   Google Scholar

Markiewicz H. (1976): Styl tekstu literackiego i jego badanie. [W:] tegoż: Główne problemy wiedzy o literaturze, s. 95–117.   Google Scholar

Mosiołek-Kłosińska K. (2000): Wulgaryzacja języka w mediach. [W:] Język w mediach masowych. Red. J. Bralczyk, K. Mosiołek-Kłosińska. Warszawa, s. 112–119.   Google Scholar

Ożóg K. (2001): Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku: wybrane zagadnienia. Rzeszów.   Google Scholar

Ożóg K. (2006): Pauperyzacja języka współczesnej polityki. „LingVaria” nr 1, s. 81–90.   Google Scholar

Sikora K. (2016): Kilka uwag na temat wulgaryzacji i brutalizacji polszczyzny. „Poznańskie Spotkania Językoznawcze” nr 30, s. 105–115.   Google Scholar

Staszewska J. (2010): Wulgaryzacja przekazu jako wyróżnik języka w komunikacji na forach internetowych. „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Linguistica”. T. 45, s. 197–208.   Google Scholar

Zbróg P., Zbróg Z. (2017): Reprezentacja społeczna wulgaryzmów w świetle wypowiedzi polskich internautów. „Socjolingwistyka” XXXI, s. 205–230.   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2019-09-09

Cited By /
Share

Chłosta-Zielonka, J. (2019). Wulgaryzmy jako cecha idiolektu Jakuba Żulczyka na przykładzie powieści Wzgórze psów. Prace Językoznawcze, 20(4), 5–17. https://doi.org/10.31648/pj.4471

Joanna Chłosta-Zielonka 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-8057-1898