Material values and anthroponymic creations

Iza Matusiak-Kempa

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie


Abstract

The article discusses anthroponyms derived from appellatives in the semantic field
of material values. The text consists of two parts. The first part is theoretical and
introduces cognitive and ontological functions of nicknames, as well as the status
of material values in the common conceptual system. This part also addresses historical
and biological contexts that motivate evaluative connotations of the conceptual domains
of WEALTH and POVERTY. The second part of the article presents a number
of anthroponyms derived from common words which were selected from three dictionaries
of proper names. The presentation of the onymic material is preceded by description of the
semantics of lexemes that designate conceptual centres of material values and anti-values.
Conclusions from the analysis of the lexical material allow one to corelate units related
to the field of material values with those referring to the field of vital and emotional values.


Keywords:

material values, nickname, anthroponymic motivation, wealth, poverty


Anusiewicz J. (1994): Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki. Wrocław.   Google Scholar

Austin J. L. (1993): Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne. Przełożył i wstępem opatrzył oraz skorowidz sporządził B. Chwedończuk. Warszawa.   Google Scholar

Biolik M. (1983): Przezwiska i przydomki ludności wiejskiej (na przykładzie wsi Andrzejki w woj. łomżyńskim). „Onomastica” XLII, s. 195–210.   Google Scholar

Brzozowska M. (2009): Etymologia a konotacja słowa. Studia semantyczne. Lublin.   Google Scholar

Bubak J. (1986): Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego. Kraków.   Google Scholar

Cieślikowa A. (1998): Miejsce przezwiska w systemie antroponimicznym (historia a współczesność). [W:] Przezwiska i przydomki w językach słowiańskich. Cz. 1. Red. S. Warchoł. Lublin, s. 71–79.   Google Scholar

Gumowska I. (2015): O pojęciu bogactwa w polszczyźnie (w świetle danych słownikowych i w tekstach przysłów). [W:] Wartości w języku i kulturze. T. 8. Red. J. Adamowski, M. Wójcicka. Lublin, s. 235–244.   Google Scholar

Hołówka T. (1986): Myślenie potoczne. Heterogeniczność zdrowego rozsądku. Przedmową opatrzył M. Czerwiński. Warszawa.   Google Scholar

Jakubowicz M. (2010): Drogi słów na przestrzeni wieków. Zarys słownika motywacji semantycznych na materiale przymiotników słowiańskich odziedziczonych z prasłowiańszczyzny. Warszawa.   Google Scholar

Długosz-Kurczabowa K. (2003): Nowy słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa.   Google Scholar

Krzeszowski T. P. (1994): Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych. „Etnolingwistyka” 6, s. 29–51.   Google Scholar

Lakoff G., Johnosn M. (1988): Metafory w naszym życiu. Tłum. T. P. Krzeszowski. Warszawa.   Google Scholar

Laskowska E. (1992): Wartościowanie w języku potocznym. Bydgoszcz.   Google Scholar

Malinowski B. (2000): Jednostka, społeczność, kultura. Przeł. S. Kapralski, J. Obrębski, J. Piotrowski, J. Szymura, A. Waligórski. Warszawa.   Google Scholar

Matusiak-Kempa I. (2019). Nomen omen. Studium antroponimiczno-aksjologiczne. Olsztyn.   Google Scholar

Pinker S. (2002): Jak działa umysł. Przeł. M. Koraszewska. Warszawa.   Google Scholar

Puzynina J. (1992): Język wartości. Warszawa.   Google Scholar

Reinhard W. (2009): Życie po europejsku. Tłum. J. Antkowiak. Warszawa.   Google Scholar

Rymut K. (2003). Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków.   Google Scholar

Uspienski B. (1998): Historia i semiotyka. Przełożył i przedmową opatrzył B. Żyłko. Gdańsk.   Google Scholar

Warchala J. (2003): Kategoria potoczności. Katowice.   Google Scholar

Wierzbicka A. (1969): Dociekania semantyczne. Wrocław–Warszawa–Kraków.   Google Scholar


Published
2021-06-30

Cited by

Matusiak-Kempa, I. (2021). Material values and anthroponymic creations. Prace Językoznawcze, 23(2), 199–216. https://doi.org/10.31648/pj.6593

Iza Matusiak-Kempa 
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie