Dyslalia w perspektywie naukowo-badawczej pierwszego 25-lecia trzeciego milenium. Teoretyczne i metodologiczne podstawy własnych badań
Lilianna Konopska
Uniwersytet Szczecińskihttps://orcid.org/0000-0002-9289-4683
Danuta Pluta-Wojciechowska
Uniwersytet Śląski w Katowicachhttps://orcid.org/0000-0003-0425-6006
Аннотация
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie teoretycznych i metodologicznych podstaw przeprowadzonych badań własnych nad zakresem, rodzajem i liczebnością rodzimych prac badawczo-naukowych skoncentrowanych wokół problematyki zaburzeń dźwiękowych realizacji fonemów (dyslalii) podejmowanych w latach 2000–2024. W pracy przedstawiamy wstępne wyniki badań, tj. główne i szczegółowe kategorie obszaru badawczego dotyczącego dyslalicznych zaburzeń mowy oraz rodzaje artykułów naukowych i ich liczebność, zmapowane w oparciu o ramy metodologiczne przeglądu zakresu literatury.
Ключевые слова:
dyslalia, teoria i praktyka dyslalii, przegląd zakresu literatury, czasopismaБиблиографические ссылки
Arksey H., O’Malley L. (2005): Scoping studies: towards a methodological framework. „International Journal of Social Research Methodology”, s. 19–32.
Crossref
Google Scholar
Armstrong R., Hall B.J., Doyle J., Waters E. (2011): ‘Scoping the scope’ of a Cochrane review. „Journal of Public Health” 33(1), s. 147–150.
Crossref
Google Scholar
Colquhoun H.L., Levac D., O’Brien K.K., Straus S., Tricco A.C., Perrier L., Moher D. (2014): Scoping reviews: time for clarity in definition, methods, and reporting. „Journal of Clinical Epidemiology” 67(12), s. 1291–1294.
Crossref
Google Scholar
Cormen T.H., Leiserson Ch.E., Rivest R.L., Stein C. (2023): Wprowadzenie do algorytmów. Przekład K.M. Diks, A. Malinowski. Warszawa. Google Scholar
Czakon W. (2011): Metodyka systematycznego przeglądu literatury. „Przegląd Organizacji” 3, s. 57–61.
Crossref
Google Scholar
Ćwiklicki M. (2020): Metodyka przeglądu zakresu literatury (scoping review). [W:] Współczesne zarządzanie – koncepcje i wyzwania. Red. A. Sopińska, A. Modliński. Warszawa, s. 53–68. Google Scholar
Emiluta-Rozya D. (2012): Formy zaburzeń mowy. [W:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy. Red. S. Grabias, Z.M. Kurkowski. Lublin, s. 73–87. Google Scholar
Fan D., Breslin D., Callahan J.L., Iszatt-White M. (2022): Advancing literature review methodology through rigour, generativity, scope and transparency. „International Journal of Management Reviews” 24(2), s. 171–180.
Crossref
Google Scholar
Grabias S.A. (2019): Język w zachowaniach społecznych: podstawy socjolingwistyki i logopedii. Lublin. Google Scholar
Grant M.J., Booth A. (2009): A typology of reviews: an analysis of 14 review types and associated methodologies. „Health Information & Libraries Journal” 26(2), s. 91–108.
Crossref
Google Scholar
Grochowska A. (1991): Normalizacja terminologii z zakresu bibliotekarstwa i bibliografii. „Przegląd Biblioteczny” (2), s. 147–155. Google Scholar
Hadie S.N.H. (2024): ABC of Scoping Review: A simplified JBI. Scoping Review Guideline Education in Medicine Journal (early view).
Crossref
Google Scholar
Janas-Kaszczyk J., Tarkowski Z. (1991). O metodologii logopedii. Wprowadzenie do badań nad teorią i metodą logopedii. Lublin. Google Scholar
Kaczmarek L. (1978): Podręczna biblioteczka logopedy. Lublin. Google Scholar
Kaczmarek L., Dobrzański Z., Kania J. (1965): Polska bibliografia logopedyczna. Lublin. Google Scholar
Khalil H., Peters M.D., Tricco A.C., Pollock D., Alexander L., McInerney P., Munn Z. (2021): Conducting high quality scoping reviews-challenges and solutions. „Journal of Clinical Epidemiology” 130, s. 156–160.
Crossref
Google Scholar
Levac D., Colquhoun H., O’Brien K.K. (2010): Scoping studies: advancing the methodology. „Implementation Science” 5, s. 1–9.
Crossref
Google Scholar
Mierzejewska H., Emiluta-Rozya D. (1997): Projekt zestawienia form zaburzeń mowy. „Audiofonologia” 10, s. 37–48. Google Scholar
Munn Z., Pollock D., Khalil H., Alexander L., Mclnerney P., Godfrey C.M., .Tricco A.C. (2022): What are scoping reviews? Providing a formal definition of scoping reviews as a type of evidence synthesis. „JBI Evidence Synthesis” 20(4), s. 950–952.
Crossref
Google Scholar
Orłowska A., Mazur Z., Łaguna M. (2017): Systematyczny przegląd literatury: Na czym polega i czym różni się od innych przeglądów? „Ogrody Nauk i Sztuk” (7), s. 350–363. Google Scholar
Ostapiuk B. (1997): Zaburzenia dźwiękowej realizacji fonemów języka polskiego – propozycja terminów i klasyfikacji. „Audiofonologia” 10, s. 117–136. Google Scholar
Ostapiuk B. (2013): Dyslalia. O badaniu jakości wymowy w logopedii. Szczecin. Google Scholar
Page M.J., McKenzie J.E., Bossuyt P.M., Boutron I., Hoffmann T.C., Mulrow C.D., Moher D. (2021): The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. BMJ, 372:n71, https://www.bmj.com/content/372/bmj.n71.short
Crossref
Google Scholar
Paré G., Kitsiou S. (2016): Methods for Literature Reviews. [W:] Handbook of eHealth Evaluation: An Evidence-based Approach. Red. F. Lau, C. Kuziemsky. Victoria (BC), s. 157–179, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK481583 Google Scholar
Paré G., Trudel M.C., Jaana M., Kitsiou S. (2015): Synthesizing information systems knowledge: A typology of literature reviews. „Information & Management” 52(2), s. 183–199.
Crossref
Google Scholar
Paul J., Criado A.R. (2020): The art of writing literature review: What do we know and what do we need to know?. „International Business Review” 29(4), 101717, s. 1–7.
Crossref
Google Scholar
Peters M.D., Godfrey C., McInerney P., Munn Z., Tricco A.C., Khalil H. (2017): Scoping reviews. Joanna Briggs Institute Reviewer’s Manual, s. 1–24. Google Scholar
Peters M.D., Marnie C., Colquhoun H., Garritty C. M., Hempel S., Horsley T., Tricco A.C. (2021): Scoping reviews: reinforcing and advancing the methodology and application. „Systematic Reviews” 10, s. 1–6.
Crossref
Google Scholar
Peters M.D., Marnie C., Tricco A.C., Pollock D., Munn Z., Alexander L., Khalil H. (2020): Updated methodological guidance for the conduct of scoping reviews. JBI Evidence Synthesis 18(10), s. 2119–2126.
Crossref
Google Scholar
Peters M.D., Godfrey C., McInerney P., Munn Z., Tricco A.C., Khalil H. (2020): Chapter 11: Scoping Reviews (2020 version). [W:] JBI Manual for Evidence Synthesis. Red. E. Aromataris, Z. Munn. JBI https://synthesismanual.jbi.global
Crossref
Google Scholar
. https://doi.org/10.46658/JBIMES-20-12.
Crossref
Google Scholar
Pollock D., Tricco A.C., Peters M.D., Mclnerney P.A., Khalil H., Godfrey C.M., Munn Z. (2022): Methodological quality, guidance, and tools in scoping reviews: a scoping review protocol. JBI Evidence Synthesis 20(4), s. 1098–1105.
Crossref
Google Scholar
Snyder H. (2019): Literature review as a research methodology: An overview and guidelines. „Journal of Business Research” 104, s. 333–339.
Crossref
Google Scholar
Styczek I. (1981): Logopedia. Warszawa. Google Scholar
Tricco A.C., Lillie E., Zarin W., O’Brien K., Colquhoun H., Kastner M., Straus S.E. (2016a): A scoping review on the conduct and reporting of scoping reviews. „BMC Medical Research Methodology” 16, s. 1–10.
Crossref
Google Scholar
Tricco A.C., Soobiah C., Antony J., Cog, E., MacDonald H., Lillie E., Kastner M. (2016b): A scoping review identifies multiple emerging knowledge synthesis methods, but few studies operationalize the method. „Journal of Clinical Epidemiology” 73, s. 19–28.
Crossref
Google Scholar
Vom Brocke J., Simons A., Riemer K., Niehaves B., Plattfaut R., Cleven A. (2015): Standing on the shoulders of giants: Challenges and recommendations of literature search in information systems research. „Communications of the Association for Information Systems” 37(1), 9, s. 205–224.
Crossref
Google Scholar
Wolnicz-Pawłowska E. (red.) (2007): Logopedia. Bibliografia do 2006 roku. Warszawa. Google Scholar
Лицензия

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.