Ograniczenie wolności i praw człowieka podczas stanu wyjątkowego w polskim prawodawstwie
Marcin Kazimierczuk, dr
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warmińsko-MazurskiAbstrakt
Regulacje rangi konstytucyjnej i ustawowej w sprawie stanu wyjątkowego mają za cel zapewnienie skutecznego funkcjonowania państwa w warunkach kryzysowych w sferze wewnętrznej i doprowadzenie do jak najszybszej restytucji stanu normalnego. Polski ustawodawca przewiduje niezwykle restrykcyjny model reżimu stanu wyjątkowego w zakresie korzystania z konstytucyjnie zagwarantowanych wolności i praw człowieka i obywatela. Zwłaszcza w sferze wolności osobistej jednostki obostrzenia są jeszcze większe niż w wypadku wprowadzenia stanu wojennego.
Słowa kluczowe:
stan wyjątkowy, wolności i prawa człowieka, ograniczenia, polskie prawodawstwoBibliografia
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2004.
Bolesta S., Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, „Studia Prawnicze” 1983, z. 1.
Bryk T., Przegląd regulacji stanów nadzwyczajnych w przepisach Konstytucji RP, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 1.
Brzeziński M., Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach, Warszawa 2007.
Cieszyński A., Stany nadzwyczajne w Konstytucji z 1997 r., [w:] Witkowski Z. (red.), Wejście w życie nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 1998.
Garlicki L., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1997.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2003.
Garlicki L., Przesłanki ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności (na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego), „Państwo i Prawo” 2001, nr 10.
Gebethner S., Stany szczególnego zagrożenia jako instytucja prawa konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 1982, nr 8.
Giętkowski R., Odosobnienie w czasie stanu wyjątkowego, „Państwo i Prawo” 2007, nr 12.
Jasudowicz T., Administracja wobec praw człowieka, Toruń 1996.
Jasudowicz T., Studium substancjalnych przesłanek dopuszczalności środków derogacyjnych, [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych, Toruń 1997.
Mażewski L., Bezpieczeństwo publiczne. Stany nadzwyczajne w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 1918-2009, Toruń 2010.
Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.
Prokop K., Stan wojny a stan wojenny w Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2002, nr 3.
Prokop K., Stan wyjątkowy, [w:] M. Czuryk, K. Dunaj, M. Karpiuk, K. Prokop (red.), Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia prawne i administracyjne, Olsztyn 2016.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Kraków 2002.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Socha R., Sokólska T., Prawne uwarunkowania stanów nadzwyczajnych, Bielsko-Biała 2010.
Stembrowicz J., Z problematyki stanu nadzwyczajnego w prawie konstytucyjnym, „Więź” 1998, nr 11-12.
Surówka A., Ograniczenia wolności słowa w stanach nadzwyczajnych, [w:] A. Biłgorajski (red.), Wolność wypowiedzi i jej granice. Analiza wybranych zagadnień, Katowice 2014.
Ura E., Prawne zagadnienia bezpieczeństwa państwa, Rzeszów 1988.
Winczorek P., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
L. Wiśniewski, Stany nadzwyczajne w projekcie nowej Konstytucji RP, [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych, Toruń 1997.
Witkowski Z., Cieszyński A, Instytucje stanów nadzwyczajnych w porządku prawnym Federacji Rosyjskiej (na tle genezy konstytucji z 1993 r. i w świetle ustawodawstwa okresu 2001-2002), [w:] L. Garlicki, A. Szmyt (red.), Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje, Warszawa 2003.
Wołpiuk W. J., Państwo wobec szczególnych zagrożeń, Warszawa 2002.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Zdyb M., Ochrona podstawowych praw i wolności jako podmiotowy element bezpieczeństwa wewnętrznego, [w:] M. Zdyb, J. Stelmasiak, K. Sikora (red.), Podstawowe płaszczyzny zagrożeń bezpieczeństwa wewnętrznego. Aspekty materialnoprawne, Warszawa 2014
Bolesta S., Pojęcie porządku publicznego w prawie administracyjnym, „Studia Prawnicze” 1983, z. 1.
Bryk T., Przegląd regulacji stanów nadzwyczajnych w przepisach Konstytucji RP, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 1.
Brzeziński M., Stany nadzwyczajne w polskich konstytucjach, Warszawa 2007.
Cieszyński A., Stany nadzwyczajne w Konstytucji z 1997 r., [w:] Witkowski Z. (red.), Wejście w życie nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń 1998.
Garlicki L., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1997.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 2003.
Garlicki L., Przesłanki ograniczenia konstytucyjnych praw i wolności (na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego), „Państwo i Prawo” 2001, nr 10.
Gebethner S., Stany szczególnego zagrożenia jako instytucja prawa konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 1982, nr 8.
Giętkowski R., Odosobnienie w czasie stanu wyjątkowego, „Państwo i Prawo” 2007, nr 12.
Jasudowicz T., Administracja wobec praw człowieka, Toruń 1996.
Jasudowicz T., Studium substancjalnych przesłanek dopuszczalności środków derogacyjnych, [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych, Toruń 1997.
Mażewski L., Bezpieczeństwo publiczne. Stany nadzwyczajne w Rzeczypospolitej Polskiej oraz Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 1918-2009, Toruń 2010.
Prokop K., Stany nadzwyczajne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Białystok 2005.
Prokop K., Stan wojny a stan wojenny w Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2002, nr 3.
Prokop K., Stan wyjątkowy, [w:] M. Czuryk, K. Dunaj, M. Karpiuk, K. Prokop (red.), Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia prawne i administracyjne, Olsztyn 2016.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Kraków 2002.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Socha R., Sokólska T., Prawne uwarunkowania stanów nadzwyczajnych, Bielsko-Biała 2010.
Stembrowicz J., Z problematyki stanu nadzwyczajnego w prawie konstytucyjnym, „Więź” 1998, nr 11-12.
Surówka A., Ograniczenia wolności słowa w stanach nadzwyczajnych, [w:] A. Biłgorajski (red.), Wolność wypowiedzi i jej granice. Analiza wybranych zagadnień, Katowice 2014.
Ura E., Prawne zagadnienia bezpieczeństwa państwa, Rzeszów 1988.
Winczorek P., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
L. Wiśniewski, Stany nadzwyczajne w projekcie nowej Konstytucji RP, [w:] T. Jasudowicz (red.), Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych, Toruń 1997.
Witkowski Z., Cieszyński A, Instytucje stanów nadzwyczajnych w porządku prawnym Federacji Rosyjskiej (na tle genezy konstytucji z 1993 r. i w świetle ustawodawstwa okresu 2001-2002), [w:] L. Garlicki, A. Szmyt (red.), Sześć lat Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje, Warszawa 2003.
Wołpiuk W. J., Państwo wobec szczególnych zagrożeń, Warszawa 2002.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Zdyb M., Ochrona podstawowych praw i wolności jako podmiotowy element bezpieczeństwa wewnętrznego, [w:] M. Zdyb, J. Stelmasiak, K. Sikora (red.), Podstawowe płaszczyzny zagrożeń bezpieczeństwa wewnętrznego. Aspekty materialnoprawne, Warszawa 2014
Kazimierczuk, M. (2019). Ograniczenie wolności i praw człowieka podczas stanu wyjątkowego w polskim prawodawstwie. Polski Rocznik Praw Człowieka I Prawa Humanitarnego, (9), 111–124. https://doi.org/10.31648/prpc.3753
Marcin Kazimierczuk, dr
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
