The education of Polish children deported to the USSR and evacuated to the near and Middle East during World War II
Agnieszka Roguska
University of SiedlceRafał Roguski
University of SiedlceAnna Madej
University of SiedlceAbstrakt
The text describes fragmentary education gained by children deported from the territory of Poland occupied by the Soviet Union to the forced labour camps and kolkhozes. They were subsequently evacuated from the USSR to Iran and other countries controlled by Great Britain. The release of such a large group of people from Gulag camps and places of isolation was an unprecedented situation in the Soviet system, and the presence of such a large number of civilians along the regular military units being formed at the time was unexampled in history. The authors illustrate education methods and conditions of Polish youth released with their families from Gulag camps and locations of compulsory labour together under the so-called amnesty. They provide details regarding the young refugees’ health issues, numerous cases of starvation to death or symptoms of post-traumatic stress (PTSD ‒ post-traumatic stress disorder). They present the problems with the evacuation itself and confront the standards of living and expulsion from Soviet Russia with a highly positive reception of refugees on the Persian land. They indicate their further fate, including the creation of orphanages and schools, as children in the USSR were deprived of the opportunity to learn. It was important to depict extremely difficult, frequently provisional attempts at schooling Polish youngsters against the background of historic events.
Słowa kluczowe:
education, deportation of children, II World War, refugees, USSR, Near and Middle EastBibliografia
Applebaum, A. (2005), Gułag. Warszawa. Google Scholar
Barański, K. (1991), W trzy strony świata. Szkolnictwo polskie poza granicami kraju w czasie drugiej wojny światowej. Londyn. Google Scholar
Berling, Z. (1990), Wspomnienia. Z łagrów do Andersa. Warszawa. Google Scholar
Bhatacharjee, A. (2012), The Second Homeland: Polish Refugees in India. New Delhi.
Crossref
Google Scholar
Boćkowski, D. (1995), Jak pisklęta z gniazd. Dzieci polskie w ZSRR w okresie II wojny światowej. Warszawa | Wrocław. Google Scholar
Ciesielski, S. (2010), Gułag. Radzieckie obozy koncentracyjne 1918-1953. Warszawa. Google Scholar
Fiedler, R. (2019), Iran – śladami polskich uchodźców. Poznań. Google Scholar
Frierson, C. A. | Wileński, S. S. (2011), Dzieci Gułagu. Warszawa. Google Scholar
Kałuski, M. (2016), Polacy w Indiach i powiązania polsko-indyjskie. Toruń | Melbourne. Google Scholar
Krüger, A. (2009), Pierwsza pomoc dla pokrzywdzonych dzieci. Kraków. Google Scholar
Lasocki, S. (b.d.), Polskie szkoły pod namiotami. Wspomnienia z II wojny światowej [maszynopis], Google Scholar
-2. In: Military Historical Bureau, Central Military Archive, Formacje Polskie na Zachodzie sign. IX. 5. 21, 146. Google Scholar
Oszwa, U. (2003), Zespół stresu pourazowego u dzieci. In: Remedium. I, 10-12. Google Scholar
Pietrzak, J. (2012), Polscy uchodźcy na Bliskim Wschodzie w latach drugiej wojny światowej. Ośrodki, instytucje, organizacje. Łódź.
Crossref
Google Scholar
Siemaszko, Z. S. (2012), Generał Anders w latach 1892-1942. London | Warszawa. Google Scholar
Śledziński, K. (2017), Wyklęta armia. Odyseja żołnierzy Andersa. Kraków. Google Scholar
Wawer, Z. (2012), Armia generała Władysława Andersa w ZSRR 1941-1942. Warszawa. Google Scholar
Żaroń, P. (1990), Ludność polska w Związku Radzieckim w czasie II wojny światowej. Warszawa. Google Scholar
Żaroń, P. (1996), Armia Andersa. Toruń. Google Scholar
Digital Library Centrum Karta. The account of Emilia Hołowina written on the basis of an interview AW I/0253 Emilia Hołowina. Digital Library, Ośrodek Karta. In: www.dlibra.karta.org.pl, AW I/0628AB Artur Rynkiewicz K. 3-3 (accessed: 01.04.2023). Google Scholar
General Władysław Anders (2009), Generał Władysław Anders. Wybór pism i rozkazów, compiled by Polak, B. Warszawa. Google Scholar
Isfahan is a city of Polish children (1989), Isfahan is a city of Polish children in Helena Szydłowska-Miętkowska`s memories. In: My deportowani. Wspomnienia Polaków z więzień, łagrów i zsyłek w ZSRR, compiled by Klukowski, B. Warszawa. Google Scholar
Pilsudski Institute in London, Coll. 21. Polskie Siły Zbrojne w ZSRR. File no. 10 sign. 21/6/2h/10, Ppłk art. Lis Józef, Sprawozdanie z organizacji P.S.Zbr. w Z.S.R.R. Część V. Młodzież polska pod opieką Armii Polskiej w Rosji. Sprawozdanie z organizacji Szkół dla Młodzieży Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, 11-18. Google Scholar
Pilsudski Institute in London, Coll. no. 21. sign. 21/6/24/8. File no. 8. Polskie Siły Zbrojne w ZSRR. Organizacja PSZbr w ZSRR. Cz. III. April 1942 ‒ August 1942, 102. Google Scholar
Pilsudski Institute in London, Coll. 21. PSZ w ZSRR. File no. 3 21/6/2h/3. Dowództwo Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Sztab. Oddział IV, Ref. no. 2470 42 Jangi-Jul, 1st August 1942. Przesunięcie Polskich Sił Zbrojnych na Śr. Wschód, 6. Google Scholar
Polish Institute and Sikorski Museum, sign. A VIII 43/6, I i II fala ewakuacji. Tabela odjazdów z Pahlevi. Google Scholar
Protocol to the Agreement (2013), Protocol to the Agreement between the Government of the Republic of Poland and the government of the Union of Socialist Soviet Republics of July 30, 1941. London, July 30, 1941. Protcol 1. In: Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1941, complied by Tebinka, J. Warszawa, 456. Google Scholar
Secret (1956), Secret. Instruction of General Sikorski for Anders. The Commander-in-Chief and Minister of Military Affairs, Kujbyszew 10.12.1941. In: Kot, S. Listy z Rosji do gen. Sikorskiego. London, 476. Google Scholar
Układ Sikorski-Majski (1990), Układ Sikorski-Majski. Wybór dokumentów, Duraczyński, E. (ed.). Warszawa. Google Scholar
University of Siedlce
University of Siedlce
University of Siedlce
