Civilizational Transformations of a Family in Lent Teaching of Polish Bishops (1979-2005)
Marcin Niesporek
Katedra Pedagogiki Ogólnej, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ul. Katedralna 9, 50-328 WrocławAbstract
A marriage and a family are a significant aspect of bishops’ teaching contained in their Lent letters. Their time character (1979-2005) deeply sets them in the teaching of John Paul II, especially in a very important apostolic exhortation: Familiaris consortio. This teaching strongly stresses the need for a marriage and a family to exist in today’s world. A marriage is presented as a covenant between a woman and a man sanctified by the sacramental matrimony. Behind the visible sign of the sacrament there is an unseen grace which is provided by God. A family, which is also given the sacramental bond, shares in this grace of the sacrament of marriage. Prayer, conversations, purity of heart and the Eucharist make them experience this grace specifically in their everyday life. Bishops not only express a positive message about a marriage and a family but they also reveal threats brought by different trends of the contemporary culture. This culture tries to narrow the real understanding of a marriage and a family to relationships exclusively secular, such as: a common-law marriage, a man and a woman living together before getting married or even creating new categories of marriages opposing Biblical teaching, e.g. same-sex relationships. Analyzing Lent letters and discerning some statements concerning a marriage and a family indicate that this message is still relevant and despite the years passing it has not lost its value.
Keywords:
family, marriage, covenant, fidelity, upbringing, divorceReferences
Biela B., Rodzina jako komunia życia i miłości w Domowym Kościele Ruchu Światło-Życie, StPast 5 (2009).
Celary I., Domowy Kościół fundamentalnym obszarem katechezy rodzinnej, StPast 5 (2009).
Dyczkowski A., List Pasterski na Wielki Post, GWK 1-4 (1994).
Gocłowski T., „Wielki Post – czasem chrześcijańskiego odrodzenia przez rodzinę”. Orędzie Wielkopostne Metropolity Gdańskiego, MDG 4-6 (1994).
Gocłowski T., List Pasterski Biskupa Gdańskiego na Wielki Post „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,15), MDG 29(1985).
Gocłowski T., Moja świadomość przynależności do Chrystusowego Kościoła (Orędzie Biskupa Gdańskiego na Wielki Post R.P. 1992), MDG 1-3 (1992).
Gołębiewski M., List pasterski biskupa koszalińsko-kołobrzeskiego na Wielki Post 1999 r., KKWD 26 (1999).
Gulbinowicz H., Wielkopostny List Pasterski Metropolity Wrocławskiego do duchowieństwa i wiernych Archidiecezji Wrocławskiej, WWK 3 (1990).
Jeż I., List Biskupa Koszalińsko-Kołobrzeskiego na Wielki Post R.P. 1986 o utracie poczucia grzechu, KKWD 14 (1986).
Jeż I., List Pasterski Biskupa Koszalińsko-Kołobrzeskiego na Wielki Post 1979 r. o rodzinie jako domowym kościele, KKWD 4 (1979).
Jeż I., List Pasterski Biskupa Koszalińsko-Kołobrzeskiego na Wielki Post R.P. 1981, KKWD 3 (1981).
Kaczmarek L., Wielkopostny List Pasterski, MDG 1-2 (1980).
Kamiński Z., List do kapłanów, sióstr zakonnych, katechetów oraz członków ruchów i stowarzyszeń katolickich na Wielki Post 2002 R., Prezb 30 (2002).
Kamiński Z., List Pasterski na Wielki Post 1994. „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1,15), MPP 79 (1994).
Kamiński Z., List Pasterski na Wielki Post o misji kapłana we współczesnym świecie (do doczytania w III lub IV niedzielę Wielkiego Postu), Prezb 3-4 (2004).
Kamiński Z., List Pasterski na Wielki Post Roku Jubileuszowego 2000, Prezb 28 (2000).
Knotz K., Seks jakiego nie znacie. Dla małżonków kochających Boga, Częstochowa 2009.
Majdański K., „Pojednanie i pokuta”. List Pasterski Biskupa Szczecińsko-Kamieńskiego odczytany czasie wszystkich Mszy św. w I niedzielę Wielkiego Postu, 24 II 1985, Prezb 13 (1985).
Mazur J., List Biskupa Siedleckiego na Wielki Post, WDP 4-5 (1984).
Mazur J., List Pasterski Biskupa Siedleckiego na Wielki Post. „Weźmij to dziecię i wychowaj mi, ja tobie dam twą zapłatę” (Wj 2,9), WDS 63 (1994).
Mierzwiński B., Zjawisko bezrobocia i jego skutki w życiu rodzinnym, w: Komisja Duszpasterska Episkopatu Polski, „Nowa ewangelizacja u progu Trzeciego tysiąclecia”. Program duszpasterski na rok 2000/2001, Katowice 2000.
Murawski Cz., Ewangelizacja rodziny w nauczaniu Jana Pawła II, w: Komisja Duszpasterska Episkopatu Polski, „Nowa ewangelizacja u progu Trzeciego tysiąclecia”. Program duszpasterski na rok 2000/2001, Katowice 2000.
Muszyński H., Wielkopostny list pasterski Arcybiskupa Metropolity Gnieźnieńskiego „Wychowanie do trzeźwości – zadaniem rodziny”, WAG 2 (1994).
Nossol A., List Pasterski Biskupa Opolskiego na Wielki Post 1994 „Rodzina szkołą miłości, solidarności i pokoju”, WUDO 6 (1994).
Pacholak P., Ku duszpasterstwu kościoła domowego, StPast 5 (2009).
Porosło K., Liturgia Jezusa Chrystusa. O uwielbieniu Boga i uświęceniu człowieka, Kraków 2015.
Rachwalik W., Domowy Kościół, Communio 6 (1986).
Stala J., Charyzmat rodziny i realizowana przez nią edukacja religijna, StPast 5 (2009).
Stefanek S., List pasterski Biskupa Łomżyńskiego na Wielki Post roku 1998, Roku Ducha Świętego, ŁWD 60 (1998).
Stroba J., Wielkopostny List Pasterski Arcybiskupa Metropolity Poznańskiego o rodzinie, MkAP 4 (1979).
Szlaga J., List pasterski biskupa pelplińskiego na Wielki Post Roku Pańskiego 1994, MDP 3 (1994).
Śmigielski A., List Biskupa Sosnowieckiego na Wielki Post 1997 r., SWD 1-3 (1997).
Świerzawski W., List Pasterski Biskupa Sandomierskiego na Wielki Post i Wielkanoc 1995, KDS 1-3 (1995).
Vernay J., Draillard B., Stwierdzenie nieważności małżeństwa. Praktyczny przewodnik, Poznań 2014.
Wieczorek J., Słowo Pasterskie na Wielki Post w Międzynarodowym Roku Rodziny „Rodzina w Bożym Przymierzu”, WDG 3 (1994).
Wyszyński S., Słowo Prymasa Polski do duszpasterzy i wiernych na czas odnowy wielkopostnej (1981), WAW 71 (1981).
Ziemba W., List Pasterski Biskupa Ełckiego na Wielki Post 1994, KUDE 1/5 (1994).
Zimoń D., Głosić z nową mocą prawdę o małżeństwie i rodzinie. List pasterski na Wielki Post, WA 73 (2005).
Zimoń D., List pasterski Biskupa Katowickiego na Wielki Post 1990 roku – Ewangelizacja rodziny i przez rodzinę, WA 58 (1990).
Katedra Pedagogiki Ogólnej, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, ul. Katedralna 9, 50-328 Wrocław
