Rozważania o różnorodności kolorów i ich łacińskich oraz greckich nazwach w „Nocach attyckich” (2.26) Aulusa Gelliusza
Maria Piechocka-Kłos
Katedra Teologii Dogmatycznej i Fundamentalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztynhttps://orcid.org/0000-0002-5909-5521
Abstrakt
W niniejszym artykule omówiono treść dwudziestego szóstego rozdziału zawartego w drugiej księdze Nocy attyckich autorstwa Aulusa Gelliusza. Rozdział ten nie doczekał się jeszcze opracowania w języku polskim. Jednakże podjęta w nim kwestia rozważań na temat różnorodności kolorów i ich łacińskich oraz greckich nazw sprawiła, że wątek ten poddano badaniom pod kątem historyczno-filologicznym. Co ważne, Noce attyckie to bogaty materiał z różnych dziedzin, takich jak filozofia, etyka, literatura, gramatyka, etymologia, nawet krytyka tekstu, historia, retoryka i prawo. Tak więc jest to niezwykle cenne źródło wiedzy o antyku.
Słowa kluczowe:
Aulus Gelliusz, Noce attyckie, antyk, kolor, język łaciński, język greckiBibliografia
Alton J.F.D., Roman Literary Theory and Criticism, New York 1963.
Auli Gellii ‘Noctes Atticae’ - przekład i komentarz, przekł. K. Ochman, Classica Wratislaviensia 29 (2009).
Aulus Gellius, Noce attyckie. O dawnej oszczędności i o starożytnych ustawach dotyczących wydatków, wstęp, tłumaczenie, komentarz A.R. Jurewicz, M. Piechocka-Kłos, Poznań 2012.
Baldwin B., Studies in Aulus Gellius, Coronado 1975.
Beall S.M., Translation in Aulus Gellius, The Classical Quarterly 47 (1997).
Cytowska M., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, Warszawa 1992.
Filolog na uczcie. Aulus Gelliusz, „Noce attyckie” XVII 20, przekład i komentarz K. Ochman, Lectiones & Acroases Philosophicae 7 (2014), z. 2.
Flawiusz Filostratos, Faworinos z Arelate, w: Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. M. Szarmach, Toruń 2008.
Flawiusz Filostratos, Herodes Attyk, w: Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. M. Szarmach, Toruń 2008.
Gellius A., A. Gellii Noctes Atticae, P.K. Marschall (red.), t. 1-2, Oxford 1991.
Gellius A., A. Gellii Noctium atticarum libri, M. Hertz (red.), t. 1-2, Berolini 1883–1885.
Gellius A., A. Gellii Noctium Atticarum, C. Hosius (red.), t. 1-2, Stutgardiae 1959.
Gellius A., Le notti attiche, trad. F. Cavazza, t. 1-13, Bologna 1985–1999.
Gellius A., Les nuits attiques, trad. M. Mignon, t. 1-3, Paris 1934.
Gellius A., Les Nuits Attiques, trad. R. Marache, Paris 1967–1998.
Gellius A., Noctes Atticae [fragm.:] Trzy serca, tłum. E. Kaczyńska, Meander 1997, nr 1.
Gellius A., Noctes Atticae: Historia konia sejańskiego, tłum. E. Kaczyńska, Filomata 1996, nr 439/440.
Gellius A., Noctes Atticae, G. Fink (red.), München 1993.
Gellius A., Noctes Atticae, J.C. Rolfe (red.), t. 1-3, London 1984.
Gellius A., Notti attiche, trad. L. Rusca, t. 1-2, Milano 1997.
Gunderson E., Nox Philologiae: Aulus Gellius and the Fantasy of Roman Library, Madison 2009.
Holford-Strevens L., Aulus Gellius: An Antoine Scholar and his Achievements, Oxford 2004.
Holford-Strevens L., Fact and Fiction in Aulus Gellius, Liverpool Classical Monthly 7 (1982).
Holford-Strevens L., Vardi A., The Warlds of Aulus Gellius, Oxford 2004.
Homer, Iliada, w: D.B. Monro, Th. W. Allen (red.), Homeri Opera in five volumens, Oxford 1920, http://www.hs-augsburg.de/~harsch/graeca/Chronologia/S_ante08/Homeros/hom_il23.html (24.10.2016).
Kenney E.J., Latin Literature, Cambridge 1982.
Marache R., La critique littéraire de langue latine et le développement du goût archaïsant au II siècle de notre ère, t. 2, Rennes 1952.
Marache R., Mots archaïques et mots nouveaux chez Fronton et Aulu-Gelle, Paris 1957.
Morawski K., Schyłek literatury rzymskiej w drugim i trzecim wieku po Chr., Kraków 1921.
Ochman K., Krytyka przekładu w starożytnym Rzymie. Aulus Gelliusz, Noce attyckie, Przekładaniec 21 (2008), z. 2.
Piechocka-Kłos M., Wstęp, w: Aulus Gellius, Noce attyckie 2.24. O dawnej oszczędności i o starożytnych ustawach dotyczących wydatków, wstęp, tłumaczenie, komentarz A.R. Jurewicz, M. Piechocka-Kłos, Poznań 2012.
Remains of Old Latin: Ennius Caecilius, ed. E.H. Warmington, vol. I, London 1935, http://attalus.org/latin/ennius.html#374 (24.10.2016).
Schanz M., Geschichte der römischen Literatur bis zum Gesetzgebungswerk des Kaisers Justinian, t. 3, München 1959.
Schettino M.T., Interessi storici e letture storiografiche di Aulo Gelio, Latomus 1986.
Schettino M.T., Questioni di biografia Gelliana, Giornale Filologico Ferrarese 1985, nr 8.
Sinko T., Literatura grecka. Literatura grecka za Cesarstwa Rzymskiego (wiek I–III n. e.), t. 3, cz. 1, Kraków 1951.
Stabryła S., Wstęp, w: S. Stabryła, Rzymska krytyka i teoria literatury, Wrocław–Warszawa 1983.
Tarwacka A., Aulus Gellius, Noctes Atticae. Księga XX, Rozdział I: Rozmowa prawnika Sextusa Cecyliusza i filozofa Favorinusa o Ustawie XII Tablic, Zeszyty Prawnicze UKSW 2002, 2.1.
The Attic Nights of Aulus Gellius, J.C. Rolfe (red.), vol. 1, Londn 1984.
Vardi A., Diiudicatio locorum: Gellius and the History of a Mode in Ancient Comparative Criticism, Classical Quarterly 46 (1996).
Vardi A., Gellius Against the Professors, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 137 (2001).
Auli Gellii ‘Noctes Atticae’ - przekład i komentarz, przekł. K. Ochman, Classica Wratislaviensia 29 (2009).
Aulus Gellius, Noce attyckie. O dawnej oszczędności i o starożytnych ustawach dotyczących wydatków, wstęp, tłumaczenie, komentarz A.R. Jurewicz, M. Piechocka-Kłos, Poznań 2012.
Baldwin B., Studies in Aulus Gellius, Coronado 1975.
Beall S.M., Translation in Aulus Gellius, The Classical Quarterly 47 (1997).
Cytowska M., Szelest H., Literatura rzymska. Okres cesarstwa, Warszawa 1992.
Filolog na uczcie. Aulus Gelliusz, „Noce attyckie” XVII 20, przekład i komentarz K. Ochman, Lectiones & Acroases Philosophicae 7 (2014), z. 2.
Flawiusz Filostratos, Faworinos z Arelate, w: Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. M. Szarmach, Toruń 2008.
Flawiusz Filostratos, Herodes Attyk, w: Flawiusz Filostratos, Żywoty sofistów, tłum. M. Szarmach, Toruń 2008.
Gellius A., A. Gellii Noctes Atticae, P.K. Marschall (red.), t. 1-2, Oxford 1991.
Gellius A., A. Gellii Noctium atticarum libri, M. Hertz (red.), t. 1-2, Berolini 1883–1885.
Gellius A., A. Gellii Noctium Atticarum, C. Hosius (red.), t. 1-2, Stutgardiae 1959.
Gellius A., Le notti attiche, trad. F. Cavazza, t. 1-13, Bologna 1985–1999.
Gellius A., Les nuits attiques, trad. M. Mignon, t. 1-3, Paris 1934.
Gellius A., Les Nuits Attiques, trad. R. Marache, Paris 1967–1998.
Gellius A., Noctes Atticae [fragm.:] Trzy serca, tłum. E. Kaczyńska, Meander 1997, nr 1.
Gellius A., Noctes Atticae: Historia konia sejańskiego, tłum. E. Kaczyńska, Filomata 1996, nr 439/440.
Gellius A., Noctes Atticae, G. Fink (red.), München 1993.
Gellius A., Noctes Atticae, J.C. Rolfe (red.), t. 1-3, London 1984.
Gellius A., Notti attiche, trad. L. Rusca, t. 1-2, Milano 1997.
Gunderson E., Nox Philologiae: Aulus Gellius and the Fantasy of Roman Library, Madison 2009.
Holford-Strevens L., Aulus Gellius: An Antoine Scholar and his Achievements, Oxford 2004.
Holford-Strevens L., Fact and Fiction in Aulus Gellius, Liverpool Classical Monthly 7 (1982).
Holford-Strevens L., Vardi A., The Warlds of Aulus Gellius, Oxford 2004.
Homer, Iliada, w: D.B. Monro, Th. W. Allen (red.), Homeri Opera in five volumens, Oxford 1920, http://www.hs-augsburg.de/~harsch/graeca/Chronologia/S_ante08/Homeros/hom_il23.html (24.10.2016).
Kenney E.J., Latin Literature, Cambridge 1982.
Marache R., La critique littéraire de langue latine et le développement du goût archaïsant au II siècle de notre ère, t. 2, Rennes 1952.
Marache R., Mots archaïques et mots nouveaux chez Fronton et Aulu-Gelle, Paris 1957.
Morawski K., Schyłek literatury rzymskiej w drugim i trzecim wieku po Chr., Kraków 1921.
Ochman K., Krytyka przekładu w starożytnym Rzymie. Aulus Gelliusz, Noce attyckie, Przekładaniec 21 (2008), z. 2.
Piechocka-Kłos M., Wstęp, w: Aulus Gellius, Noce attyckie 2.24. O dawnej oszczędności i o starożytnych ustawach dotyczących wydatków, wstęp, tłumaczenie, komentarz A.R. Jurewicz, M. Piechocka-Kłos, Poznań 2012.
Remains of Old Latin: Ennius Caecilius, ed. E.H. Warmington, vol. I, London 1935, http://attalus.org/latin/ennius.html#374 (24.10.2016).
Schanz M., Geschichte der römischen Literatur bis zum Gesetzgebungswerk des Kaisers Justinian, t. 3, München 1959.
Schettino M.T., Interessi storici e letture storiografiche di Aulo Gelio, Latomus 1986.
Schettino M.T., Questioni di biografia Gelliana, Giornale Filologico Ferrarese 1985, nr 8.
Sinko T., Literatura grecka. Literatura grecka za Cesarstwa Rzymskiego (wiek I–III n. e.), t. 3, cz. 1, Kraków 1951.
Stabryła S., Wstęp, w: S. Stabryła, Rzymska krytyka i teoria literatury, Wrocław–Warszawa 1983.
Tarwacka A., Aulus Gellius, Noctes Atticae. Księga XX, Rozdział I: Rozmowa prawnika Sextusa Cecyliusza i filozofa Favorinusa o Ustawie XII Tablic, Zeszyty Prawnicze UKSW 2002, 2.1.
The Attic Nights of Aulus Gellius, J.C. Rolfe (red.), vol. 1, Londn 1984.
Vardi A., Diiudicatio locorum: Gellius and the History of a Mode in Ancient Comparative Criticism, Classical Quarterly 46 (1996).
Vardi A., Gellius Against the Professors, Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik 137 (2001).
Piechocka-Kłos, M. (2016). Rozważania o różnorodności kolorów i ich łacińskich oraz greckich nazwach w „Nocach attyckich” (2.26) Aulusa Gelliusza. Studia Warmińskie, 53, 319–329. https://doi.org/10.31648/sw.106
Maria Piechocka-Kłos
Katedra Teologii Dogmatycznej i Fundamentalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-5909-5521
Katedra Teologii Dogmatycznej i Fundamentalnej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn
https://orcid.org/0000-0002-5909-5521
