Władcy czerwonego terroru (Feliks Dzierżyński i Wiaczesław Mienżyński) w szkicach literackich emigranta Romana Gula
Joanna Mianowska
BydgoszczAbstrakt
Aktorka przybliża twórczość Romana Gula pisarza, krytyka literackiego, historyka i memu-
arysty pierwszej fali emigracji rosyjskiej, w Polsce mało znanego i zbadanego. Analizuje dwa jego
szkice o F. Dzierżyńskim i W. Mienżyńskim Polakach, szlachcicach z pochodzenia. Gul, przed-
stawiając główne etapy życia i działalnoci rewolucyjnej czerwonego kata, ojca terroru, jak
okrelano Dzierżyńskiego, skupia swoją uwagę na charakterystyce portretowej i psychologicznej
tego fanatyka. Porównuje lwa rewolucji do wielkiego inkwizytora Torquemady oraz twórców
Wielkiej Rewolucji Francuskiej Robespierra i Tinvilla. Przekonująco i trafnie charakteryzuje też
W. Mienżyńskiego, który był jak dowodzi Gul zakompleksionym miernotą intelektualnym
i duchowym.
Bibliografia
Faryno Jerzy. 1980. Введение в литературоведение. Katowice.
Kasack Wolfgang. 1966. Leksykon literatury rosyjskiej XX wieku od początku stulecia do r. 1996. Wrocław.
Klimowicz Tadeusz. 1997. Przewodnik po literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917-1995). Wrocław.
Nieuważny Florian. 1994. Słownik pisarzy rosyjskich. Warszawa.
Urbankowski Bohdan. 1995. Czerwona msza albo uśmiech Stalina. Warszawa.
Бахтин Михаил. 1975. Вопросы литературы и эстетики. Москва.
Гуль Роман. 1990. Ледяной поход. Москва.
Гуль Роман. 1994. Азеф. Москва.
Гуль Роман. 1991. Дзержинский (начало террора). Москва.
Гуль Роман. 1952. Конь Рыжий. Нью-Йорк.
Гуль Роман. 1973. Обвуконь. Нью-Йорк.
Померанцева Е. 1993. «Только для нее, для России… (Роман Гуль)». Российский литературоведческий журнал 2: 112.
Струве Глеб. 1997. Русская литература в изгнании. Краткий биографический словарь русского зарубежья 1918-1940. т. 1. Писатели русского зарубежья. Москва.
Хализев Валентин. 2002. Теория литературы. Москва.
Челышев Евгений Петрович, Дегтярев Александр Якимович, Мухачев Юрий Владимирович. 2006. Литературное зарубежье России. Энциклопедический справочник. Москва.
Bydgoszcz