Filmowe Tbilisi, Moskwa i Warszawa we wspomnieniach Heleny Amiradżibi-Stawińskiej
Liliana Kalita
Uniwersytet GdańskiАннотация
Amiradżibi-Stawińska (1932–2017), a director born in Tbilisi, was educated in Moscow Film Institute. She came to Poland with her first husband, Jerzy Ziarnik, where she made a dozen or so documentaries and feature films. However, she reached the peak of her career when she was married to her second husband – a screenwriter and director, Jerzy Stefan Stawiński. In Poland, Amiradżi-bi-Stawińska published three memoirs: Słodkie życie księżniczki (1996), Książka antykucharska(2007) and Moja filmowa Moskwa. Białym pociągiem dookoła wódki... i nie tylko (2011), where we can find many interesting comments on life in Georgia, Russia and Poland in the 30s–70s in the 20thcentury. The text concentrates on the subject of film that is present in all her books, which shows cultural relationships and habits of the artistic circles in those years and in each of the three coun-tries. In the memoirs we can see the director’s artistic path against the background of the turbulent events of the 20th century; they are also a source of information about important figures in the film industry in Georgia, Russia and Poland.
Ключевые слова:
Amiradżibi, Polish-Russian cultural relations, Polish documentary film, genre of memoriesБиблиографические ссылки
Amiradżibi Helena. 2007. Książka antykucharska. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Amiradżibi Helena. 2011. Moja filmowa Moskwa. Białym pociągiem dookoła wódki... i nie tylko. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Czempka-Wiewióra Maria. „Pisanie z pamięci” – strategie narracyjne we współczesnej literaturze autobiograficznej. (online) http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Acta_Universitatis_Lodzien-sis_Folia_Litteraria_Polonica/Acta_Universitatis_Lodziensis_Folia_Litteraria_Polonica-r-2011-t14-n2/Acta_Universitatis_Lodziensis_Folia_Litteraria_Polonica-r2011-t14-n2-s192-202/Acta_Universitatis_Lodziensis_Folia_Litteraria_Polonica-r2011-t14-n2-s192-202.pdf (dostęp 10.06.2019).
Czermińska Małgorzata. 1987. Autobiografia i powieść, czyli pisarz i jego postacie. Gdańsk: Wy-dawnictwo Morskie.
Kowal Paweł. Kaukaski romans. (online) https://www.omp.org.pl/artykul.php?artykul=156 (dostęp 10.06.2019).
Lasocińska Kamila. Autobiografia jako autokracja. Twórcze aspekty procesu myślenia autobio-graficznego w edukacji dorosłych. (online) http://dspace.uni.lodz.pl:8080/xmlui/bitstream/handle/11089/27066/33-46%20Lasocinska%20K.%2C%20Autobiografia%20jako%20autokre-acja.%20Tworcze%20aspekty%20procesu%20myslenia%20autobiograficznego%20w%20edu-kacji%20doroslych.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp 12.06.2019).
Naród ukarany przez boga [sic!]. (online) https://dziennikpolski24.pl/narod-ukarany-przez-boga/ar/2520166 (dostęp 12.06.2019).
Occheli Wiera. 2009. Społeczne i kulturalne stosunki Polski i Gruzji w XV–XVIII w. „Porównania” nr 6, vol. VI: 239–243.
Pekaniec Anna. Nie tylko dzienniki. Oryginalne warianty kobiecej literatury dokumentu osobistego (na wybranych przykładach). (online) http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.pan-rl-yid-2012-iid-4-art-000000000005 (dostęp 10.06.2019).
Pryszczewska-Kozołub Adela. Autobiografizm w prozie międzywojennej. (online) http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Prace_Naukowe_Filologia_Polska_Historia_i_Teoria_Literatury/Pra-ce_Naukowe_Filologia_Polska_Historia_i_Teoria_Literatury-r2001-t8/Prace_Naukowe_Filo-logia_Polska_Historia_i_Teoria_Literatury-r2001-t8-s151-158/Prace_Naukowe_Filologia_Pol-ska_Historia_i_Teoria_Literatury-r2001-t8-s151-158.pdf (dostęp 10.06.2019).
Tajemnice pana S. Z Heleną Amniradżibi-Stawińską o zmarłym 12 czerwca Jerzym Stefanie Sta-wińskim rozmawia Jacek Szczerba. 2010. „Gazeta Wyborcza. Duży Format” nr 24: 20–22.
Talarczyk-Gubała Monika. 2017. Helena Amiradżibi-Stawińska „Dżiba”. „Magazyn Filmowy” nr 5: 91.
Taszycka Anna. 2018. Helena Amiradżibi-Stawińska: z Gruzji do Polski. W: (Nie)widzialne kobiety kina. Red. Radkiewicz M., Talarczyk M. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: 83–94.
Szulakiewicz Władysława. Ego-dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych. (online) htt ps://repozytorium.umk.pl/bitstream/handle/item/1531/PBE.2013.006,Szulakiewicz.pdf?sequence=1(dostęp 10.06.2019).
Urbański Filip. 2017. Wspomnienia polskich dyplomatów jako źródło w badaniu stosunków polsko--rosyjskich po 1989 roku. „Acta Polono-Ruthenica” nr XXII/3: 37–48.
Vačnadze, Nato. (online) http://www.cultin.ru/actors-vachnadze-nato (dostęp 12.06.2019)[Вачнадзе, Нато. (online) http://www.cultin.ru/actors-vachnadze-nato (dostęp 12.06.2019)].
Uniwersytet Gdański
