Rola i znaczenie Zakładu Leczniczo-Wychowawczego im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej w kontekście walki z gruźlicą (wybrana problematyka)

Natalia Kotrys

doi:10.31648/ep.2708

Opublikowane: 2019-01-071

Nr XIX (2018)

Rola i znaczenie Zakładu Leczniczo-Wychowawczego im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej w kontekście walki z gruźlicą (wybrana problematyka)

Natalia Kotrys

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.2708

Abstrakt

Tematem niniejszej pracy jest rola i znaczenie Zakładu Leczniczo-Wychowawczego im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej w kontekście walki z gruźlicą od roku 1928 czyli od rozpoczęcia planowania budowy do roku 1939 mianowicie wybuchu II wojny światowej. Problem zachorowalności oraz umieralności na gruźlicę w II Rzeczpospolitej był szczególnie istotny. Gruźlica należała do chorób społecznych i mogła dotknąć każdego. Władze w Polsce zdawały sobie sprawę jak niezbędna była walka z opisywaną chorobą. Jedną z form zwalczania gruźlicy stanowiło zakładanie sanatoriów i ośrodków, w których leczono chorych. W roku 1937 po raz pierwszy przyjęto pacjentów do zakładu Leczniczo- -Wychowawczego im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej. W miejscu tym skupiano się na leczeniu dzieci i młodzieży cierpiących na gruźlicę. Był to jeden z najnowocześniejszych Zakładów tego typu w Polsce. Zastosowanie kompleksowego oraz różnorodnego leczenia chorych, utworzenie szkoły w zakładzie oraz funkcjonalizm budynku sprawiał, że sanatorium w Istebnej było ważnym miejscem leczniczym na mapie II Rzeczpospolitej

Słowa kluczowe:

sanatorium, gruźlica, Istebna, choroba społeczna, walka, Towarzystwo

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kotrys, N. (2019). Rola i znaczenie Zakładu Leczniczo-Wychowawczego im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej w kontekście walki z gruźlicą (wybrana problematyka). Echa Przeszłości, (XIX). https://doi.org/10.31648/ep.2708

Cited by / Share

Bibliografia

Archiwum Państwowe w Katowicach (APKat.)

Urząd Wojewódzki Śląski, Wydział Komunikacyjno-Budowlany (UWŚl/KB)

Urząd Wojewódzki Śląski, Wydział Pracy i Opieki Społecznej (UWŚl/PO)

Urząd Wojewódzki Śląski, Wydział Zdrowia Publicznego (UWŚl/ZP)

50 lat Wojewódzkiego Ośrodka Chorób Płuc i gruźlicy dzieci i młodzieży oraz zespołu szkół im. dr. Stanisława Kopczyńskiego w Istebnej (1938–1988), oprac. red. Wiktor Buława, Istebna 1988.

Borowik A., Sanatorium w Istebnej – perła śląskiego modernizmu, w: Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczypospolitej, tom 2. Katowice i województwo śląskie, pod red. Andrzeja Szczerskiego, Kraków 2014, ss. 317–337.

Chmielewska P., Sanatorium w Istebnej, w: Śląskie dzieła mistrzów architektury i sztuki, pod red. Ewy Chojeckiej, Katowice 1987, ss. 156–166.

Dobrzyńska J., Sanatorium w Istebnej na Śląsku Cieszyńskim, ,,Architektura i budownictwo’’, R. 13, 1937 Warszawa, nr 11–12, ss. 391–415.

Faryna-Paszkiewicz H., Sanatorium z pawilonami w Istebnej, ,,Architektura-murator” 2015, nr 2, ss. 24–25.

Kaczmarek R., Historia Polski. 1914–1989, Warszawa 2010, s. 132.

Konarzewski D., Kawulok M., Od wsi do uzdrowiska. Dziedzictwo architektoniczne Wisły, Wisła 2009, ss. 98–120.

Mromliński Z., Walka z gruźlicą na wsi w województwie śląskim, Warszawa 1939.

Musialik W., Michał Grażyński (1890–1965). Biografia polityczna, Opole 1989.

Nakonieczny R., Architektura budynków szkolnych, w: Modernizmy. Architektura nowoczesności w II Rzeczypospolitej. Katowice i województwo śląskie, pod red. Andrzeja Szczerskiego, t. 2, Kraków 2014, ss. 215–240.

Orzechowski K., Przybytek D., Ptak M., Dolny Śląsk. Podziały terytorialne od X do XX wieku, Wrocław 2008.

Syska A., Styl gotycki wyklucza się: międzywojenna architektura w województwie śląskim, Katowice 2015.

Szczuka I., Gruźlica, w: Gruźlica i choroby płuc, pod red. Ewy Rowińskiej-Zakrzewskiej, Hanny Niemirowskiej, Warszawa 1985, ss. 45–49.

Ustawa z dnia 23 marca 1922 r. o uzdrowiskach, w: Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polskiej, poz. 254, 30 kwietnia 1922, ss. 443–450.

Wiśniewski Z., Reśko D., Supady J., Lecznictwo uzdrowiskowo-sanatoryjne, w: Dzieje medycyny w Polsce, t. 2, pod red. Wojciecha Noszczyka, Jerzego Supady, Warszawa 2015, ss. 111–135.

Wojewódzki Zakład Leczniczo-Wychowawczy im. Józefa Piłsudskiego w Istebnej (Śląsk Cieszyński), broszura znajdująca się w Książnicy Cieszyńskiej, rok publikacji około 1938. Google Scholar