Ataki lotnictwa Armii Czerwonej na szlaki transportowe Niemców przez Zalew Wiślany w 1945 roku

Tomasz Gliniecki

doi:10.31648/ep.6717

Opublikowane: 2021-05-091

Nr XXII/1 (2021)

Ataki lotnictwa Armii Czerwonej na szlaki transportowe Niemców przez Zalew Wiślany w 1945 roku

Tomasz Gliniecki

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.6717

Abstrakt

W ostatnich miesiącach II wojny światowej w Europie, po zamarzniętym Zalewie Wiślanym odbywała się ewakuacja wojsk niemieckich i ludności cywilnej z odciętego regionu Prus Wschodnich. Przez wiele tygodni trasy ewakuacyjne poprowadzone były po lodzie. Radzieckie lotnictwo, a zwłaszcza samoloty szturmowe, zaatakowały te drogi, nie rozróżniając transportów o charakterze wojskowym i cywilnym. W niniejszym artykule autor analizuje wydarzenia z lutego-marca 1945 r., wykorzystując zarówno wspomnienia Niemców, jak i dokumentację jednostek lotniczych Armii Czerwonej, które brały udział w tych tragicznych zdarzeniach. Opisuje je szczegółowo, przywołując dokumenty aż po szczebel pułkowy,
a czasem i dokonania pojedynczych lotników. Przedstawia także unikatowe zdjęcia rozpoznania lotniczego, na których widać kolumny cywilnych wozów konnych jadących po lodzie.

Słowa kluczowe:

1945, Zalew Wiślany, Niemcy, trasy lodowe, lotnictwo, Armia Czerwona

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Gliniecki, T. (2021). Ataki lotnictwa Armii Czerwonej na szlaki transportowe Niemców przez Zalew Wiślany w 1945 roku. Echa Przeszłości, (XXII/1), 223–245. https://doi.org/10.31648/ep.6717

Cited by / Share

Bibliografia

Archiwa: Centralnyj archiw Ministierstwa oborony Rossijskoj Fiedieracyji (CaMo)

- Prikaz ob iskliuczienii iz spiskow, fond 33

- Żurnał bojewych diejstwij 1 gw. DLSz za miesiac fiewral‘ 1945 g., fond 290

- Żurnał bojewych diejstwij 240 DLM za fiewral‘ 1945 g., fond 290

- Żurnał bojewych diejstwij 1 ALot za miesiac fiewral‘ 1945 g., fond 290

- Żurnał bojewych diejstwij 1 gw. DLSz, 1–31 III 1945, fond 20002

- Żurnał bojewych diejstwij 213 DNLB, 1 II 1945–8 V 1945, fond 20205

- Żurnał bojewych diejstwij 523 plm, 1–28 II 1945, fond 20265.

Prasa: Ot Sowieckogo Informbiuro, „Krasnaja Zwiezda”, 18 II 1945

Ot Sowieckogo Informbiuro, „Krasnaja Zwiezda”, 27 III 1945.

Wspomnienia: Aminde H., Flucht aus Allenstein über das Haff nach Danzig [w:] Dokumentation der Vertreibung der Deutschen aus Ost-Mitteleuropa, red. A. Diestelkamp et al., Bonn 1954, T. I/1.

Heidkämper O., Die Abwehrschlacht in Ostpreußen in den Krisentagen des Januar 1945: (vom Standpunkt der Heeresgruppe Mitte aus gesehen) [w:] Die Wehrmacht im Kampf, Heidelberg 1954.

Hossbach F., Die Schlacht um Ostpreussen, Freiburg im Briesgau 1951.

Nie było powrotu. Wspomnienia wypędzonych, red. H. Reinoss, tłum. J. Zepp, Zakrzewo 2008.

Nikt już nie oczekiwał litości. Los niemieckich wypędzonych, red. U. Völlklein, tłum. J. Zepp, Zakrzewo 2008.

Kobiety wypędzone. Opowieść o zemście zwycięzców, red. M. Weber, tłum. G. Kowalski, Zakrzewo 2008.

Thorwald J., Wielka ucieczka, tłum. A. Badurski, J. Szczaniecka, Kraków 2009.

Zacharow G., Powiest’ o istriebitieliach, Moskwa 1977.

Zacharow G., Ja – istriebitiel’, Moskwa 1985.

Opracowania: Brustat-Naval F., Unternehmen Rettung, Herford 1985.

Dieckert K., Grossmann H., Bój o Prusy Wschodnie. Kronika dramatu 1944-1945, tłum. W. Sawicki, Gdańsk 2011.

Dolata B., Jurga T., Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939–1945, Warszawa 1977.

Gliniecki T., Koniec wojny i kapitulacja niemiecka na Mierzei Wiślanej w maju 1945 r. według dokumentów jednostek sowieckich i fotografii Marka Grinberga, „Zeszyty Muzeum Stutthof”, t. 14, 2016.

Historia II wojny światowej 1939–1945 w 12 tomach, t. 10: Całkowite rozbicie faszystowskich Niemiec, red. polska T. Szaciło i inni, tłum. E. Kozłowski, P. Marciniszyn, Warszawa 1983.

Kabath R., Kampf um den Seebrückenkopf Pillau [w:] Abwehrkämpfe am Nordflügel der Ostfront, 1944–1945, red. H. Meier-Walcker, Stuttgart 1963.

Korolew W., Gwardiejcy pierwoj szturmowoj, Moskwa 1980.

Kosiarz E., Wyzwolenie Polski północnej 1945, Gdynia 1967.

Ossowski M., Literatura powrotów – powrót literatury. Prusy Wschodnie w prozie niemieckiej po 1945 roku, Gdańsk 2011.

Scholtz K.-A., Letzter Kriegseinsatz am Frischen Haff 1945, https://www.dhm.de/lemo/zeitzeugen/karl-august-scholtz-letzter-kriegseinsatz-am-frischen-haff-1945.html, dostęp 31 VIII 2019.

Sobczak K., Kierunek Bałtyk. Wyzwolenie polskich ziem północnych 1944–1945, Warszawa 1978.

Weal J., Jagdgeschwader 51 ‘Mölders’, Oxford 2006.

Wolff-Powęska A., Pamięć – brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945– 2010), Poznań 2011. Google Scholar