Участь українців австро-угорського підданства в Першій більшовицько-українській війні (січень–березень 1918 р.)

Ivan Khoma

doi:10.31648/ep.9302

Opublikowane: 2023-08-291

Nr XXIV/1 (2023)

Участь українців австро-угорського підданства в Першій більшовицько-українській війні (січень–березень 1918 р.)

Ivan Khoma

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.9302

Abstrakt

Tekst skupia się na udziale Ukraińców z terenów monarchii austro-węgierskiej w pierwszej wojnie o niepodległość Ukrainy w XX w. przeciwko wojskom Rosji bolszewickiej. Wojna trwała od grudnia 1917 r. do czerwca 1918 r. Zwyciężyła w niej Ukraińska Republika Ludowa (URL) głównie dzięki temu, że od drugiej połowy lutego 1918 r. Austro-Węgry i Niemcy zostały sojusznikami URL. Nieliczne
jednostki bojowe wojska URL nie miały możliwości przeciwstawić się przeważającym siłom Rosji bolszewickiej. Świadomością polityczną, tożsamościową oraz umiejętnością walki wyróżniali się Ukraińcy pochodzący z Galicji. W przededniu pierwszej wojny bolszewickiej ukraińskie władze w Kijowie zezwoliły im, jako jeńcom wojennym wziętym do niewoli przez Rosję podczas I wojny światowej, na utworzenie jednostki wojskowej. Był nią Halicko-Bukowiński Kureń Strzelców Siczowych, stanowiący części armii URL. Na początku wojny bolszewicko-ukraińskiej jednostka ta została przemianowana na I Kureń Strzelców Siczowych. Odegrał on ważną rolę w powstrzymaniu bolszewickiej ofensywy na Kijów, stłumieniu powstania bolszewickiego w Kijowie i w obronie władz centralnych, aż do momentu podpisania w Brześciu traktatów z przyszłymi sojusznikami – Niemcami i Austro-Węgrami.

Słowa kluczowe:

wojsko URL, Ukraińska Centralna Rada, Strzelcy Siczowi

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Khoma, I. (2023). Участь українців австро-угорського підданства в Першій більшовицько-українській війні (січень–березень 1918 р.). Echa Przeszłości, (XXIV/1), 135–147. https://doi.org/10.31648/ep.9302

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Antonov-Ovsíenko V., Zapiski o grazhdanskoy voyne, T.1, Moskva, 1924.
Google Scholar

Davnyy R., Pro Sichovykh Strilʹtsiv, Videnʹ, 1921, s. 26.
Google Scholar

Derzhavnyy arkhiv Rosiysʹkoyi federatsiyi, f. 1029, op.1, spr. 1, ark. 175-177, 186.
Google Scholar

Derzhavnyy arkhiv Rosiysʹkoyi federatsiyi, f. r – 8415, op. 1, spr. 17, ark. 71, 167, 173, 181, 198.
Google Scholar

Do zbroyi, “Nasha dumka” 1918, 11 bereznya, № 1.
Google Scholar

Dumin O., Miy pamʹyatnyk 1917–1918 r.r. pry Sichovykh Strilʹtsyakh, “Striletsʹka dumka”, 1919, 9 lystopada, № 60.
Google Scholar

Holubko V., Armiya Ukrayinsʹkoyi Narodnoyi Respubliky, Lʹviv, 1997.
Google Scholar

Hrytsak Y, Narysy istoriyi Ukrayiny. Formuvannya ukrayinsʹkoyi natsiyi ХІХ-ХХ st., Kyiv, 1996.
Google Scholar

Kakurin N., Kak srazhalas' revolyutsiya, V 2-kh tomakh, T.1. Moskva, 1990.
Google Scholar

Kovalʹchuk M., Yevhen Konovaletsʹ na choli Sichovykh Strilʹtsiv (1918-1919), “Ukrayinsʹkyy vyzvolʹnyy rukh”, Lʹviv, 2006, № 8.
Google Scholar

Krezub A., Z Kyeva do Sarn i nazad, “Istorychnyy Kalendar-alʹmanakh Chervonoyi Kalyny na 1938 rik”, Lʹviv, 1937.
Google Scholar

Kuchabsʹkyy V., Vid pervopochyniv do Proskurivsʹkoyi operatsiyi. Korpus Sichovykh Strilʹtsiv: Voyenno-istorychnyy narys. Yuvileyne vydannya 1917 – 1967, Chikaho, 1969.
Google Scholar

Kurakh M., Persha bateriya Sichovykh Strilʹtsiv, “Visti”, 1959, ch.94.
Google Scholar

Lykholat A., Zdiysnennya leninsʹkoyi polityky v Ukrayini 1917-1920, Kyiv, 1967.
Google Scholar

Parad ukrayinsʹkoho viysʹka, “Nova Rada”, 1918, 13 bereznya, № 32.
Google Scholar

Rayevsʹkyy S., Moya sluzhba pid komanduvannyam Symona Petlyury, “Ukrayinsʹkyy kombatant”, ch.1, 1947.
Google Scholar

Ripetsʹkyy S., Ukrayinsʹke Sichove Striletstvo. Vyzvolʹna ideya i zbroynyy chyn, Nʹyu-York, 1956.
Google Scholar

Rosiysʹkyy derzhavnyy voyennyy arkhiv, f. 14, op. 1, spr. 10, ark. 111.
Google Scholar

Stefaniv Z., Ukrayinsʹki Zbroyni syly 1917-1921 r.r. Doba Tsentralʹnoyi Rady y Hetʹmanatu, SUV, 1947, Ch.1.
Google Scholar

Sushko R., Sichovi Strilʹtsi za Tsentralʹnoyi Rady, “Istorychnyy Kalendar-alʹmanakh Chervonoyi Kalyny na 1928 rik”, Lʹviv, 1927.
Google Scholar

Tsentralʹnyy derzhavnyy arkhiv vyshchykh orhaniv vlady Ukrayiny, f. 1076, op.1, spr.12, ark. 36.
Google Scholar

Tynchenko Ya, Ofitsersʹkyy korpus Armiyi Ukrayinsʹkoyi Narodnoyi Respubliky (1917-1921): Naukove vydannya, Kyiv, 2007.
Google Scholar

Tynchenko Ya, Persha ukrayinsʹko-bilʹshovytsʹka viyna (hrudenʹ 1917 – berezenʹ 1918), Kyiv-Lʹviv, 1996.
Google Scholar

Tynchenko Ya, Ukrayinsʹki zbroyni syly berezenʹ 1917 r. – lystopad 1918 r. (orhanizatsiya, chyselʹnistʹ, boyovi diyi): naukove vydannya, Kyiv, 2009.
Google Scholar

Udovychenko O, Persha borotʹba za Kyiv (1917-1918), “Viysʹkova sprava, Ukrayinsʹkyy neperiodychnyy viysʹkovyy zhurnal”, Paryzh, 1927, № 1.
Google Scholar

Udovychenko O., Ukrayina u viyni za derzhavnistʹ, Vinnipeh, 1954.
Google Scholar