Wizerunek męskości w japońskich podręcznikach do klasy pierwszej szkoły podstawowej

Sonia Czaplewska

doi:10.31648/hip.2600

Opublikowane: 2018-12-201

Nr 24 (2018)

Wizerunek męskości w japońskich podręcznikach do klasy pierwszej szkoły podstawowej

Sonia Czaplewska

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Dział: ARTYKUŁY Reprezentacje męskości

https://doi.org/10.31648/hip.2600

Abstrakt

Jednym z najważniejszych narzędzi, za pomocą których uczniowie pierwszej klasy szkoły podstawowej poznają świat, są podręczniki szkolne. Informacje zdobyte w okresie dojrzewania mogą silnie oddziaływać na poglądy o rzeczywistości prezentowane na późniejszych etapach życia. Niniejszy artykuł stanowi próbę analizy japońskich podręczników w kontekście zawartego w nich wizerunku męskości. Za materiał badawczy posłużyły książki wykorzystywane od 2015 roku w pierwszym semestrze nauki. Jak pokazują wyniki analizy, obraz męskości zawarty w badanych podręcznikach opiera się przede wszystkim na takich cechach jak rodzinność i opiekuńczość. Ukazany jest zatem nowy wzorzec męskości, który stoi w opozycji do tradycyjnego wizerunku reprezentowanego przez figurę zapracowanego salarymana.

Słowa kluczowe:

męskość, wizerunek mężczyzny, Japonia, podręczniki szkolne, szkoła podstawowa

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Czaplewska, S. (2018). Wizerunek męskości w japońskich podręcznikach do klasy pierwszej szkoły podstawowej. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (24), 121–138. https://doi.org/10.31648/hip.2600

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Asakura Y., hoka (2017), Dōtoku 1 nen Hikaru toki, Mitsumura Tosho, Tōkyō.

Naikakufu Danjo Kyōdō Sankakukyoku (2015), URL= http://www.gender.go.jp/about_danjo/whitepaper/h27/zentai/html/zuhyo/zuhyo01-02-10.html [dostęp z dnia 30.09.2018].

Sōmushō (2017), URL= http://www.stat.go.jp/data/shakai/2016/pdf/youyaku2.pdf [dostęp z dnia 17.09.2018].

Buchnat M., Chmura-Rutkowska I. (2016) Edukacja wczesnoszkolna w klasach 1-3 – raport przedmiotowy, [w:] Gender w podręcznikach Projekt Badawczy. Raport, t. II, I. Chmura-Rutkowska, M. Duda, M. Mazurek, A. Sołtysiak-Łuczak (red.), Fundacja Feminoteka, Warszawa: 32-89.

Chmura-Rutkowska I., Duda M., Mazurek M., Sołtysiak-Łuczak A. (red.) (2016), Gender w podręcznikach Projekt Badawczy. Raport, t. I-III, Fundacja Feminoteka, Warszawa.

Dasgupta R. (2005), Creating Corporate Warriors: The “Salaryman” and Masculinity in Japan, [in:] Asian Masculinities, K. Louie, M. Low (ed.), Routledge Curzon, New York: 118-134.

Fujii N., hoka (2017), Atarashii Sansū, Tokyo Shoseki, Tōkyō.

Ide S. (1979), A Sociolinguistic Analysis of Person References by Japanese and American Children, doi:
https://doi.org/10.1016/S0388-0001(79)80017-0 [dostęp z dnia 17.07.2018].

Harashima H.D. (2004), Sexual Bias in an EFL Textbook: A Case Study, URL= http://jalt-publications.org/archive/proceedings/2004/E79.pdf [dostęp z dnia 17.09.2018].

Huszcza R., Majewski J., Ikushima M., Pietrow J. (2003), Gramatyka japońska. Podręcznik z ćwiczeniami, Tom II, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Ishii-Kuntz M. (2005), Balancing Fatherhood and Work: Emergence of Diverse Masculinities in Contemporary Japan, [in:] Men and Masculinities in Contemporary Japan. Dislocating the Salaryman Doxa, J. E. Roberson, N. Suzuki (ed.), Routledge Curzon, New York: 198-216.

Iwabuchi K. (2002), Recentering Globalization: Popular Culture and Japanese Transnationalism¸ Duke University Press, Durham.

Īzuka K., Aoki S., Okamura T., Ōtake M. (2001), Analysis of Gender Biases in the Home Economics Textbooks in Senior High School (1): Home Management Area [in Japanese],“Journal of the Japan Association of Home Economics Education” 44(2): 127-136.

Kai M., Takagi M., hoka (2017), Kokugo ichi jō kazaguruma, Mitsumura Tosho, Tōkyō.

Kelts R. (2006), Japanamerica: How Japanese Pop Culture Has Invaded the U.S., Palgrave Macmillan, Basingstoke.

Luke C., de Castell S., Luke A. (1983), Beyond Criticism: The Authority of the School Text, „Curriculum Inquiry” 13 (2): 111-127.

Masuno N. (2008), The Analysis of High School ‘Political Economics’ Textbooks From a Gender Perspective: Gender Messages as Hidden Curriculum, “Journal of Gender Studies” 11: 73-89.

Mathews G. (2005), Can ‘a Real Man’ Live for His Family?: Ikigai and Masculinity in Today’s Japan, [in:] Men and Masculinities in Contemporary Japan. Dislocating the Salaryman Doxa, J. E. Roberson, N. Suzuki (ed.) Routledge Curzon, New York: 109-126.

Monbu Kagaku Shō (2009), URL= http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/kyoukasho/010301.htm#06 [dostęp z dnia 12.04.2018].

Monbu Kagaku Shō　(2010), Shōgakkō shidō yōryō Ikiru chikara, URL= http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/new-cs/youryou/syo/index.htm [dostęp z dnia 12.04.2018].

Monbu Kagaku Shō (2016), Guidebook for Starting School. Procedures for Entering japanese Schools, URL=
http://www.mext.go.jp/component/english/__icsFiles/afieldfile/2016/06/24/1303764_008.pdf [dostęp z dnia 13.04.2018].

Monbu Kagaku Shō　(2017), Shōgakkō yō kyōkasho mokuroku (Wykaz podręczników dopuszczonych do użytku dla szkół podstawowych), URL=
http://www.mext.go.jp/a_menu/shotou/kyoukasho/__icsFiles/afieldfile/2017/04/26/1384989_001.pdf [dostęp z dnia 12.04.2018].

Monbu Kagaku Shō (2018), Heisei 30 nendo gakkō kihon chōsa (sokuhōchi) no kōhyō ni tsuite,　URL=
http://www.mext.go.jp/component/b_menu/other/__icsFiles/afieldfile/2018/08/02/1407449_1.pdf [dostęp z dnia 7.10.2018].

Mineshima M. (2008), Gender Representation in an EFL Textbook, URL= http://nirr.lib.niigata-u.ac.jp/bitstream/10623/20259/1/13_121-140.pdf [dostęp z dnia 10.09.2018].

Miyazawa M., hoka (2017), Shosha ichi nen, Mitsumura Tosho, Tokio.

Mizushima N., hoka (2017), Tanoshii na Omoshiroi na Zugakōsaku, Nihon Bunkyou Shuppan, Osaka.

Nagatomo D.H. (2011), A Critical Analysis of Gender Representation in an EFL Textbook, [in:] “Journal of the Ochanomizu University English Society” 1: 53-61.

Nakamura K. (hen) (1998), Kyōkasho no hensan. Hakkō tō kyōkasho seido no hensen ni kan suru chōsa kenkyū, Japan Textbook Research Center, Tōkyō.

Nakayama S., Ishikawa S., Īzuka K., Ōtake M. (2001), Analysis of Gender Biases in the Home Economics Textbook in Senior High School (2); Clothing/Nutrition/Housing are [in Japanese], “Journa of the Japan Association of Home Economics Eductaion” 44(2): 137-145.

Ohara K., hoka (2017), Shōgakusei no ongaku 1, Kyouiku Geijutsu Sha, Tōkyō.

Onda M., Yoshino M., Satō A., Ōtake M. (2001), Analysis of Gender Biases in Industrial Arts and Home Economics Textbooks in Junior High School: Home Economic Area [in Japanese], “Journal of the Japan Association of Home Economics Education” 44(2); 117-126.

Otlowski B.Ed. (2003), Ethnic Diversity and Gender Bias in EFL Textbooks, URL= http://asian-efl-journal.com/june03.otlowski.pdf [dostęp z dnia 15.09.2018].

Popow M. (2014), Wizerunek męskości w podręcznikach języka polskiego w gimnazjum. Odczytanie postkolonialne, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 65(1): 73-91.

Porreca K. (1984) Sexism in Current ESL Textbooks, “TESOL Quarterly” 18 (4): 705-724.

Wojciechowski B. (2011), Nadawca i adresat w języku japońskim. W kręgu semiotyki kulturowej i pragmatyki komunikacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.

Roberson J.E., Suzuki N. (2005), Introduction, [in:] Men and Masculinities in Contemporary Japan. Dislocating the Salaryman Doxa, J. E. Roberson, N. Suzuki (ed.), Routledge Curzon, New York: 1-19.

Sano F., Iida M., Hardy T. (2001), Gender Representation in Japanese EFL Textbooks, URL= http://jalt-publications.org/archive/proceedings/2001/899.pdf [dostęp z dnia 17.09.2018].

Taga F. (2005), Rethinking Male Socialization: Life Histories of Japanese Male Youth, [in:] Asian Masculinities, K. Louie, M. Low (ed.), Routledge Curzon, New York: 137-154.

Yōrō T., Kojima K. sono ta (2016), Seikatsu Minna nakayoshi, Kyoiku-Shuppan, Tōkyō. Google Scholar