Religijne odczarowanie świata a powstanie nauki

Kamil M. Kaczmarek

doi:10.31648/hip.369

Publié le: 2018-08-141

No 22 (2016)

Religijne odczarowanie świata a powstanie nauki

Kamil M. Kaczmarek

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

Rubrique: Articles

https://doi.org/10.31648/hip.369

Résumé

Niniejszy artykuł analizuje znaczenie religijnego „odczarowania świata” dla narodzin nauki w cywilizacji zachodniej. Omawiam dwa główne znaczenia tego pojęcia, tj. poznawcze, obecne w pracach Maxa Webera, oraz aksjologiczne, założone w teorii sekularyzacji Petera L. Bergera. Obaj autorzy utrzymują, że po raz pierwszy do odczarowania świata doszło w starożytnym Izraelu. Jednakże nauka wówczas się nie narodziła. Powstaje ważne pytanie: czy rzeczywiście odczarowanie stanowi konieczny warunek powstania nauki? W rzeczywistości, choć w judaizmie miało miejsce odczarowanie aksjologiczne, to nie dokonało się wówczas w znaczącym stopniu odczarowanie poznawcze. Studium Waltera F. Otta nad religią homerycką ukazuje niemal kompletne odczarowanie poznawcze, a jednocześnie potężne religijne oczarowanie aksjologiczne poglądu na świat w starożytnej religii greckiej. Obie postawy mogły skutecznie przyczynić się do ustanowienia naukowego sposobu myślenia.

Articles les plus lus par le même auteur ou la même autrice

Kamil M. Kaczmarek, Informacyjny most między biologią a socjologią , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: No 18 (2012)

Télécharger des fichiers

PDF (Język Polski)

Règles de citation

Kaczmarek, K. M. (2018). Religijne odczarowanie świata a powstanie nauki. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (22), 57–74. https://doi.org/10.31648/hip.369

##plugins.themes.libcom.share##

Licence

Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale 4.0 International.

Références

Alexander P.S., Enoch and the Beginnings o f Jewish Interest in Natural Science, (w:) Ben- -Dov J., Sanders S. (red.), Ancient Jewish Sciences and the History o f Knowledge in Second Temple Literature, New York University Press, New York 2014, s. 25-50.

Andreski S., Maxa Webera olśnienia i pomyłki, przeł. K.Z. Sowa, PWN, Warszawa 1992.

Ben-Dov J., Ideals o f Science: The Infrastructure o f Scientific Activity in Apocalyptic Literature and in the Yahad, (w:) Ben-Dov J., Sanders S. (red.), Ancient Jewish Sciences and the History o f Knowledge in Second Temple Literature, New York University Press, New York 2014, s. 109-152.

Berger P.L., Święty baldachim. Elementy socjologicznej teorii religii, przeł. W. Kurdziel, Nomos, Kraków 1997.

Hegel G.W.F., Wykłady z filozofii religii, t. 2, przeł. S.F. Nowicki, WN PWN, Warszawa 2007. Julian Apostata, Listy, przeł. W. Klinger, Ossolineum, Wrocław - Warszawa - Kraków 1962.

Kozyr-Kowalski S., Weberowska socjologia religii a teoria społeczeństwa jako całości, (w:) Weber M., Szkice z socjologii religii, KiW, Warszawa 1984, s. 7-68.

Malinowski B., Dzieła, t. 7: Mit, magia, religia, przeł. B. Leś, D. Praszałowicz, PWN, Warszawa 1990.

Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski, PWN, Warszawa 1982.

Otto W.F., The Homeric Gods. The Spiritual Significance o f Greek Religion, Pantheon Books Inc., New York 1954.

Reed A.Y., “Ancient Jewish Sciences” and the Historiography o f Judaism, (w:) Ben-Dov J., Sanders S. (red.), Ancient Jewish Sciences and the History o f Knowledge in Second Temple Literature, New York University Press, New York 2014, s. 195-254.

Russo L., Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna, przeł. I. Kania, Universitas, Kraków 2005.

Snell B., Odkrycie ducha. Studia o greckich korzeniach europejskiego myślenia, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa, 2014.

Spencer H., First Principles, Watts & CO., London 1946.

Spencer H., The Principles o f Sociology, t. 1, D. Appleton & Company, New York 1912.

Weber M., Dzieła zebrane z socjologii religii. Etyka gospodarcza religii światowych, t. 3: Starożytny judaizm, przeł. D. Motak, Nomos, Kraków 2000.

Weber M., Etyka protestancka a duch kapitalizmu, przeł. J. Miziński, Test, Lublin 1994.

Weber M., Polityka jako zawód i powołanie, przeł. A. Kopacki, P. Dybel, Znak, Kraków 1998.

Weber M., Szkice z socjologii religii, przeł. J. Prokopiuk, KiW, Warszawa 1984.

Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, PWN, Warszawa 2006.

Wipszycka E., O starożytności polemicznie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1994. Google Scholar