Stosowanie polskiej ustawy karnej do cudzoziemca – zagadnienia praktyczne
Résumé
Liczba cudzoziemców mieszkających na terenie Rzeczpospolitej Polskiej systematycznie rośnie – w 2022 r. liczba ta wynosiła ok. 3 mln, co stanowi ok. 8% wszystkich mieszkańców. Celem niniejszego artykułu jest analiza przepisów związanych ze stosowaniem polskiej ustawy karnej względem cudzoziemców. W pierwszej kolejności autorka skupiła się na przeanalizowaniu formalnych możliwości zastosowania polskiej ustawy karnej. Następnie analizie poddano przepisy dotyczące cudzoziemców zawarte w Kodeksie postępowania karnego ze szczególnym uwzględnieniem obowiązku zapewnienia tłumacza, możliwości ustanowienia obrońcy oraz odbywania za granicą kary pozbawienia wolności orzeczonej przez polski sąd. Opisano również skutki prawomocnego skazania na gruncie ustawy o cudzoziemcach, tj. wpis do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany. We wnioskach wskazano, że zastosowanie polskiej ustawy karnej nastąpić może zgodnie z zasadami wyrażonymi w Kodeksie karnym – cudzoziemiec będzie odpowiadał za przestępstwa popełnione na terytorium RP oraz w określonych sytuacjach, również jeśli popełni przestępstwo za granicą. Status cudzoziemca na każdym etapie postępowania karnego zbliżony jest do statusu obywatela RP, zaś główna różnica polega na tym, że zapewniany jest mu tłumacz oraz ma możliwość odbywania orzeczonej kary pozbawienia wolności za granicą. Ponadto ponosi on konsekwencje opisane w ustawie o cudzoziemcach.
Mots-clés :
cudzoziemiec, oskarżony, skazany, polskie prawo karne, polskie postępowanie karneRéférences
BIBLIOGRAFIA Google Scholar
Literatura Google Scholar
Augustyniak B., Komentarz do art. 610 k.p.k., [w:] D. Świecki (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz aktualizowany, t. II, 2022, Lex. Google Scholar
Gardocka T., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] R.A. Stefański (red.), Kodeks karny. Komentarz, 2021, Legalis. Google Scholar
Kozłowska-Kalisz P., Komentarz do art. 5 k.k., [w:] M. Mozgawa (red.), Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, 2022, Lex. Google Scholar
Kumela-Romańska M., [w:] Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz, wyd. drugie, 2022, Lex. Google Scholar
Marek A., Konarska-Wrzosek V., Prawo karne, Warszawa 2019. Google Scholar
Sakowicz A., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] M. Królikowski, R. Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Art. 1–116, 2021, Legalis. Google Scholar
Stefański R.A., Obrona obowiązkowa ze względu na okoliczności utrudniające obronę, „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 12. Google Scholar
Wiak K., Komentarz do art. 110 k.k., [w:] A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2021. Google Scholar
Witkowska K., Tłumacz w postępowaniu karnym, „Prokuratura i Prawo” 2014, nr 1. Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Postanowienie SN z 9 stycznia 2013 r., sygn. akt III KK 330/12, Lex nr 1277747. Google Scholar
Postanowienie SA w Katowicach z 16 lipca 2019 r., sygn. akt II AKz 567/19, Lex nr 2751448. Google Scholar
Postanowienie SN z 12 maja 2022 r., sygn. akt IV KO 169/21, Lex nr 3398983. Google Scholar
Postanowienie SO w Warszawie z 18 listopada 2013 r., sygn. akt VIII Kop 213/13, Lex nr 1897723. Google Scholar
Postanowienie SO w Warszawie z 4 marca 2016 r., sygn. akt VIII Kop 13/16, Lex nr 2179462. Google Scholar
Postanowienie WSA w Warszawie z 19 lipca 2016 r., sygn. akt IV SA/Wa 558/16, Lex nr 2138928. Google Scholar
Wyrok NSA z 23 listopada 2018 r., sygn. akt II OSK 1928/18, Lex nr 2611234. Google Scholar
Wyrok NSA z 27 lipca 2018 r., sygn. akt II OSK 1930/17, Lex nr 2547219. Google Scholar
Wyrok SA w Białymstoku z 19 listopada 2020 r., sygn. akt II AKa 167/20, Lex nr 3169956. Google Scholar
Wyrok SA w Krakowie z 27 kwietnia 2016 r., sygn. akt II AKa 45/16, Lex nr 2268989. Google Scholar
Wyrok SA w Rzeszowie z 16 czerwca 2014 r., sygn. akt II AKa 111/13, Lex nr 1496046. Google Scholar
Wyrok SA w Rzeszowie z 30 lipca 2020 r., sygn. akt II AKa 11/20, Lex nr 3335457. Google Scholar
Wyrok SN z 24 lipca 2008 r., sygn. akt V KK 32/08, Lex nr 452395. Google Scholar
Wyrok SN z 27 listopada 2020 r., sygn. akt V KK 518/19, Lex nr 3095018. Google Scholar
Wyrok SN z 29 marca 2011 r., sygn. akt III KK 365/10, Lex nr 852228. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Europejska konwencja o zwalczaniu terroryzmu, sporządzona w Strasburgu dnia 27 stycznia 1977 r. (Dz.U. z 1996 r., Nr 117, poz. 557). Google Scholar
Konwencja w sprawie zwalczania handlu ludźmi i eksploatacji prostytucji (Dz.U. z 1952 r., Nr 41, poz. 278). Google Scholar
Konwencja o przekazywaniu osób skazanych, sporządzona w Strasburgu dnia 21 marca 1983 r. (Dz.U. z 1995 r., Nr 51, poz. 279 z późn. zm.). Google Scholar
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 sierpnia 1926 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 1926 r., Nr 83, poz. 465 z dnia 14 sierpnia 1926 r.). Google Scholar
Ustawa z dnia 29 marca 1963 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 1992 r., Nr 7, poz. 30 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1138 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1375 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 25 czerwca 1997 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2001 r., Nr 127, poz. 1400 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2175 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1235 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2011 r., Nr 264, poz. 1573 z późn. zm.). Google Scholar
Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2354 z późn. zm.). Google Scholar
Źródła internetowe Google Scholar
Departament Analiz i Polityki Migracyjnej MSWiA, Polityka migracyjna Polski – diagnoza stanu wyjściowego, https://www.gov.pl/web/mswia/polityka-migracyjna-polski--diagnoza-stanu-wyjsciowego. Google Scholar
Duszczyk M., Pomiędzy dwoma kryzysami migracyjnymi: Czego się nauczyliśmy, a co może nas czekać w przyszłości, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/kraj/artykuly/8585718,migracje-duszczyk-raport-ukraincy-granica-polsko-bialoruska.html. Google Scholar
Główny Urząd Statystyczny, Populacja cudzoziemców w Polsce w czasie COVID-19, https://stat.gov.pl/statystyki-eksperymentalne/kapital-ludzki/populacja-cudzoziemcow-w-polsce-w-czasie-covid-19,12,1.html. Google Scholar
Wiltos A., Prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza w postępowaniu karnym. Wybrane zagadnienia, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2013, nr 93, https://repozytorium.uni.wroc.pl/Content/117353/PDF/07_Wiltos_A_Prawo_do_korzystania_z_bezplatnej_pomocy_tlumacza_w_postepowaniu_karnym_Wybrane_zagadnienia.pdf. Google Scholar
Włodarczyk-Madejska J., Kopeć M., Goździk G., O przestępczości cudzoziemców i przestępczości wobec cudzoziemców w Polsce na podstawie statystyki policyjnej, „Archiwum Kryminologii” 2021, nr 43(2), https://ak.inp.pan.pl/index.php/ak/article/view/2282/2377. Google Scholar
