Papiery wartościowe i udziały w spółce kapitałowej jako instytucje rynku finansowego oraz ich powiązanie z zagadnieniami materialnoprawnej i formalnoprawnej konstrukcji stosunku podatkowego
Abstract
W ramach niniejszego artykułu podjęto próbę ukazania istotnych zagadnień dotyczących odpłatnego zbycia udziałów i papierów wartościowych na płaszczyźnie prawa podatkowego, dokonując przy tym wskazania form przychodów z kapitałów pieniężnych i wyjaśnienia pojęć takich jak odpłatne zbycie, papier wartościowy. Ponadto postarano się dokonać klasyfikacji omówionych przychodów do konkretnej ich kategorii wskazując podleganie ich opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Celem artykułu było rówież ukazanie wypracowanych w doktrynie i orzecznictwie rozwiązań w zakresie sposobu opodatkowania odpłatnego zbycia udziałów i papierów wartościowych, a nadto ukazanie materialnych i proceduralnych aspektów opodatkowania niektórych kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych. W artykule ujęto również omówienie udziałów i papierów wartościowych jako instytucji prawa handlowego i prawa rynku finansowego oraz ich powiązanie z zagadnieniami materialnoprawnej i formalnoprawnej konstrukcji stosunku podatkowego. Wskazać można na mnogość orzecznictwa wyjaśniającego wątpliwości pojawiające się na płaszczyźnie podjętej problematyki. W artykule postarano się ukazać podstawowe zagadnienia obejmujące poruszoną problematykę, w tym również wpływ dematerializacji papierów wartościowych na kwestie rozliczeń podatkowych. Poruszoną problematykę należy traktować jako bardzo aktualną w świetle rosnącego wzrostu gospodarczego i postępującego bogacenia się społeczeństwa. Gospodarowanie i inwestowanie oszczędności będzie zaś zawsze rodzić konieczność dokonania prawidłowych rozliczeń z budżetem państwa celem uniknięcia negatywnych konsekwencji. W artykule zatem zwrócono uwagę jedynie na najistotniejsze aspekty dotyczące przedstawionych zagadnień.
Keywords:
prawo podatkowe, opodatkowanie kapitałów pieniężnych, opodatkowanie odpłatnego zbycia udziałów, opodatkowanie obrotu papierami wartościowymi, instytucje prawa rynku finansowegoReferences
Literatura Google Scholar
Antkiewicz S., Papiery wartościowe na rynku pieniężnym i kapitałowym, Warszawa 2012. Google Scholar
Bączyk M., Koziński M.H., Michalski M., Pyzioł W., Szumański A., Weiss I., Papiery wartościowe, Kraków 2000. Google Scholar
Bień W., Rynek papierów wartościowych, wyd. siódme, Warszawa 2008. Google Scholar
Czekaj J. (red.), Rynki, instrumenty i instytucje finansowe, Warszawa 2017. Google Scholar
Król-Gajewska M., Wyrzykowska A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2014. Google Scholar
Kubacki R., Leksykon podatku dochodowego od osób fizycznych, Wrocław 2011. Google Scholar
Lemonnier M., Mariański M., Zięty J.J., Ewolucja koncepcji papieru wartościowego w prawie polskim i francuskim, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011, nr 8. Google Scholar
Marciniuk J. (red.), Podatek dochodowy od osób fizycznych. Komentarz, Warszawa 2017. Google Scholar
Namitkiewicz J., Kodeks handlowy. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z komentarzem, Łódź 1994. Google Scholar
Pogoński M., Podatek od zysków kapitałowych. Giełda, odsetki, dywidendy, fundusze, ike oraz inne przychody kapitałowe, Wrocław 2013. Google Scholar
Sekita J., Podatki dochodowe 522 wyjaśnienia i interpretacje, Warszawa 2015. Google Scholar
Siemiątkowski T., Potrzeszcz R., [w:] P. Naworski, R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, K. Strzelczyk (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2012. Google Scholar
Sołtysiński S., Kodeks handlowy. Komentarz, t. 1, Warszawa 1994. Google Scholar
Wiśniewski A.W., Prawo o spółkach. Podręcznik praktyczny, t. 2, Warszawa 1992. Google Scholar
Akty prawne Google Scholar
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1128). Google Scholar
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1526). Google Scholar
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 328). Google Scholar
Orzecznictwo Google Scholar
Wyrok NSA z 20 maja 2002 r., sygn. akt I SA/Wr 2964/99. Google Scholar
Wyrok NSA z 16 października 2003 r., sygn. akt I SA/Łd 180/03. Google Scholar
Wyrok SN z 3 lutego 2006 r., sygn. akt I CSK 17/05. Google Scholar
Wyrok NSA z 16 listopada 2006 r., sygn. akt II FSK 1375/05. Google Scholar
Wyrok NSA z 20 września 2007 r., sygn. akt II FSK 1028/06. Google Scholar
Wyrok NSA z 4 września 2008 r., sygn. akt II FSK 820/07. Google Scholar
Wyrok WSA w Kielcach z 11 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Ke 131/10. Google Scholar
Wyrok NSA z 9 czerwca 2010 r., sygn. akt II FSK 282/09. Google Scholar
Wyrok NSA z 8 sierpnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2402/11. Google Scholar
Wyrok NSA z 25 września 2013 r., sygn. akt II FSK 2576/11. Google Scholar
Wyrok NSA z 17 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1108/14. Google Scholar
Wyrok NSA z 2 czerwca 2016 r., sygn. akt II FSK 1672/14. Google Scholar
Wyrok NSA z 14 lutego 2017 r., sygn. akt II FSK 72/15. Google Scholar
Inne źródła Google Scholar
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 maja 2009 r., Google Scholar
IPPB2/415-166/09-3/LK. Google Scholar