Czy polski rynek pracy zmierza ku polaryzacji?
Łukasz Arendt
Katedra Polityki Ekonomicznej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet ŁódzkiAbstrakt
W artykule podjęto problematykę charakteru zmiany technologicznej na polskim rynku pracy, skupiając się na dwóch dominujących obecnie w literaturze przedmiotu koncepcjach: zmiany technologicznej faworyzującej wysokie kwalifikacje (SBTC) i postępu technicznego ukierunkowanego na rutynizację (RBTC). Celem była weryfikacja hipotezy o polaryzacji polskiego rynku pracy. W przedstawionej w artykule analizie empirycznej wykazano, że zmiany na polskim rynku pracy odbiegają od ścieżki polaryzacji charakterystycznej dla krajów rozwiniętych. Okazuje się bowiem, że największy spadek popytu na pracę nie wystąpił w grupach zawodów zlokalizowanych w środkowej części rozkładu kwalifikacji/płac. Zmiana technologiczna spowodowała ogólny wzrost zapotrzebowania na wysokie kwalifikacje, jednocześnie zatrudnienie i płace w grupie pracowników o niskich kwalifikacjach istotnie się nie pogorszyły. Doszło również do znacznych zmian w strukturze zadań wykonywanych na poszczególnych stanowiskach pracy. Kierunek tych zmian jest podobny do trendów zidentyfikowanych w krajach rozwiniętych, z wyjątkiem popytu na rutynowe zadania kognitywne, na które w Polsce w ciągu ostatniej dekady zapotrzebowanie wzrosło. Wyniki analizy są niejednoznaczne - zmiany w strukturze zatrudnienia i wynagrodzeń w Polsce lokują się między scenariuszami wynikającymi z hipotez SBTC i RBTC.
Słowa kluczowe:
zmiana technologiczna faworyzująca wysokie kwalifikacje, ostęp techniczny ukierunkowany na rutynizację, polaryzacja rynku pracyBibliografia
Accetturo A., Dalmazzo A., de Blasio G. 2014. Skill Polarization in Local Labor Markets under Share-Altering Technical Change. Journal of Regional Science, 54(2): 249–272. Google Scholar
Acemoglu D. 2002. Technical Change, Inequality, and the Labor Market. Journal of Economic Literature, 40(1): 7–72. Google Scholar
Acemoglu D., Autor D. H. 2011. Skills, Tasks and Technologies: Implications for Employment and Earnings. In: Handbook of Labor Economics. Vol. 4b. Eds. D. Card, O.C. Ashenfelter. Elsevier, pp. 1043–1171. Google Scholar
Asplund R., Barth E., Lundborg P., Misje Nilsen K. 2011. Polarization of the Nordic Labour Markets. Finnish Economic Papers, 24(2): 87–110. Google Scholar
Autor D. 2015. Why Are There Still So Many Jobs? The History and Future of Workplace Automation. Journal of Economic Perspectives, 29(3): 3–30. Google Scholar
Autor D., Dorn D. 2013. The Growth of Low-Skill Service Jobs and the Polarization of the US Labor Market. American Economic Review, 103(5): 1553–1597. Google Scholar
Autor D., Levy F., Murnane, R. J. 2003. The skill content of recent technological change: an empirical exploration. Quarterly Journal of Economics, 116(4): 1279–1333. Google Scholar
Autor D., Price B. 2013. The Changing Task Composition of the U.S. Labor Market: An Update of Autor, Levy, and Murnane (2003). MIT June 21. Google Scholar
Blankenau W., Cassou S. 2011. Industry estimates of the elasticity of substitution and the rate of biased technological change between skilled and unskilled labour. Applied Economics, 43(23):3129–3142. Google Scholar
Card D., DiNardo J. 2002. Skill-Biased Technological Change and Rising Wage Inequality: Some Problems and Puzzles. Journal of Labor Economics, 20(4): 733–783. Google Scholar
Freeman R., Katz L. 1994. Rising wage inequality: the U.S. versus other advanced countries. In: Working Under Different Rules. Ed. R. Freeman. Russel Sage Foundation, New York. Google Scholar
Ghinararu C. 2017. The People are Always Right. A conceptual political economy essay into why countries in Central and Eastern Europe Persistently remain at the periphery of socio-economic developments. Olsztyn Economic Journal, 12(4): 427–450. Google Scholar
Goos M., Manning A. 2007. Lousy and Lovely Jobs: The Rising Polarization of Work in Britain. Review of Economics and Statistics, 89(1): 118–133. Google Scholar
Green D., Sand B. 2015. Has the Canadian labour market polarized? Canadian Journal of Economics, 48(2): 612–646. Google Scholar
Hardy W., Keister R., Lewandowski P. 2015. Do entrants take it all? The evolution of task content of jobs in Poland. IBS Working Paper, 10. Google Scholar
Hardy W., Keister R., Lewandowski P. 2016. Technology or Upskilling? Trends in the Task Composition of Jobs in Central and Eastern Europe. IBS Working Paper 01/2016, revised version. Google Scholar
International Standard Classification of Occupations ISCO-08. 2012. Vol. 1. Structure, group definitions and correspondence tables. ILO , Geneva. Google Scholar
Katz L., Autor D. 1999. Changes in the wage structure and earnings inequality. In: Handbook of Labor Economics. Vol. 3A. Eds. O.C. Ashenfelter, D. Card. Elsevier, Amsterdam, pp. 1463–1555. Google Scholar
Kearney A.T. 2016. Global Services Location Index. On the Eve of Disruption. https://www.atkearney.com/documents/10192/7094247/On+the+Eve+of+Disruption.pdf/49fa89fa-7677-4ab8-8854-5003af-40fc8e (access: 10.01.2016). Google Scholar
Lewandowski P., Keister R., Hardy W., Górka S. 2017. Routine and Ageing? The Intergenerational Divide in the Deroutinisation of Jobs in Europe. IZA Discussion Paper no. 10732. Google Scholar
Mandelman F. 2013. Labor Market Polarization and International Macroeconomic Dynamics. Federal Reserve Bank of Atlanta, Working Paper, 17. Google Scholar
Oesch D. 2014. Occupational Change in Europe. How Technology & Education Transform the Job Structure. Oxford University Press, Oxford. Google Scholar
Oesch D., Rodriguez Menes J. 2010. Upgrading or polarization? Occupational change in Britain, Germany, Spain and Switzerland, 1990-2008. Socio-Economic Review, 9(3): 503–531. Google Scholar
Richter B. 2014. The skill bias of technological change and the evolution of the skill premium in the US since 1970. Journal of Macroeconomics, 14(1): 379–417. Google Scholar
Spitz-Oener A. 2006. Technical Change, Job Tasks, and Rising Educational Demands: Looking outside the Wage Structure. Journal of Labor Economics, 24(2): 235–270. Google Scholar
Tuzemen D., Willis J. 2013. The Vanishing Middle: Job Polarization and Workers’ Response to the Decline in Middle-Skill Jobs. Economic Review, Federal Reserve Bank of Kansas City, May. Google Scholar
Vivarelli M. 2014. Innovation, Employment and Skills in Advanced and Developing Countries: A Survey of Economic Literature. Journal of Economic Issues, 48(1): 123–154. Google Scholar
Wickham J. 2011. Low Skill Manufacturing Work: from Skill Biased Change to Technological Regression. Arbeit, 20(3): 224–238. Google Scholar
Zatrudnienie w Polsce 2013. Praca w dobie przemian strukturalnych. 2014. Eds. P. Lewandowski, I. Magda. Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa. Google Scholar
Katedra Polityki Ekonomicznej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND