Transfery środków finansowych z tytułu pracy za granicą jako konsekwencje emigracji zarobkowej mieszkańców Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2004-2013
Anna Organiściak-Krzykowska
Katedra Polityki Społecznej i Ubezpieczeń, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieJoanna Machnis-Walasek
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w OlsztynieAbstrakt
Migracje są ważnym społeczno-ekonomicznym problemem współczesnego świata. Kwestiami wartymi uwagi są skala i konsekwencje emigracji z krajów, które przystąpiły do Unii Europejskiej w 2004 roku i następnych. W rezultacie integracji państw europejskich obywatele nowych krajów członkowskich uzyskali obywatelstwo UE, a tym samym nabyli prawo do swobodnego przemieszczania się, co skutkowało znaczącym zwiększeniem się skali migracji czasowych. Według danych statystycznych liczba emigrantów pochodzących z krajów Europy Środkowo-Wschodniej przebywających w krajach UE-15 zwiększyła się z 1,7 mln w 2004 roku do 5,6 mln osób w 2012 roku. W kontekście skali emigracji zarobkowej z krajów Europy Środkowo-Wschodniej istotne wydaje się pytanie o ekonomiczne skutki tej mobilności. Głównym celem artykułu jest diagnoza i ocena rozmiarów migracji oraz wysokości zarobków z emigracji transferowanych przez obywateli krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Analiza danych statystycznych Eurostatu w tym zakresie pozwoliła na ocenę ekonomicznych konsekwencji migracji. Największymi beneficjentami wśród krajów Europy Środkowo-Wschodniej w zakresie wysokości środków z tytułu pracy za granicą, transferowanych do kraju pochodzenia, są Polska, Rumunia i Węgry. W latach 2004-2013 do Polski napłynęło łącznie 44,8 mld EUR, do Rumunii - 31,9 mld EUR, a do Węgier - 15 mld EUR.
Słowa kluczowe:
transfery, migracja zarobkowa, rozszerzenie UE, Europa Środkowo-WschodniaBibliografia
Balance of Payments Manual. 1993. 5th edition, IMF, Washington D.C.
Castles S., Miller M.J. 2009. Age of Migration. International Population Movements in the Modern World. Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Chmielewska I. 2015. Transfery z tytułu pracy Polaków za granicą w świetle badań Narodowego Banku Polskiego. Materiały i Studia, 314.
Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. Towards a job-rich recovery (W kierunku odnowy gospodarczej sprzyjającej zatrudnieniu). C0M/2012/0173.
Communication from the Commission. Europe 2020: a strategy for smart, sustainable and inclusive growth (Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu).
Dasgupta B. 1981. Rural-urban migration and rural development. In: Why People Move. Ed. J. Balan. UNESCO, Paris.
Directive 2004/38/EC of the European Parliament and of the Council of 29 April 2004 on the right of citizens of the Union and their family members to move and reside freely within the territory of the Member States amending Regulation (EEC) No 1612/68 and repealing Directives 64/221/EEC, 68/360/EEC, 72/194/EEC, 73/148/EEC, 75/34/EEC, 75/35/EEC, 90/364/EEC, 90/365/EEC and 93/96/EEC.
Dustmann Ch., Casanova M., Fertig M., Preston I., Schmidt C.M. 2003. The impact of EU enlargement on migration flows. Home Office Online Report, 25. Research Development and Statistics Directorate, Home Office, London.
DuszczykM., Matuszczyk K. 2014. Migration in the 21th century from the perspective of CEE countries - an opportunity or a threat? Central and Eastern European Development Institute, Warszawa.
European Union, Documents concerning the accession of the Czech Republic, the Republic of Estonia, the Republic of Cyprus, the Republic of Latvia, the Republic of Lithuania, the Republic of Hungary, the Republic of Malta, the Republic of Poland, the Republic of Slovenia and the Slovak Republic to the European Union, L 236 (23.09.2003).
Eurostat. Your key to European statistic, http://ec.europa.eu/eurostat.
Gabrielczak P., Kucharski L., Kwiatkowski E. 2015. Rynki pracy w okresie globalnego kryzysu w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004-2015. 2016. Główny Urząd Statystyczny, Olsztyn.
International Transactions in Remittances. Guide for Compilers and Users. 2009. IMF, Washington D.C.
Kwiatkowski E. 2010. Migracje zagraniczne Polaków i ich konsekwencje makroekonomiczne. In: Globalizacja i integracja regionalna a wzrost gospodarczy. Ed. S. Bukowski, CeDeWu, Warszawa.
Kwiatkowski E. 2013. Metodologiczne problemy analizy makroekonomicznych skutków emigracji ludności. Przypadek Polski. In: A. Organiściak-Krzykowska, E. Kwiatkowski, J. Machnis-Walasek, A.
Krajewska, K. Piłat, S. Pieńkowska-Kamieniecka. Powroty z migracji wobec sytuacji na rynku pracy w Polsce. Wyd. UWM, Olsztyn.
Lee E.S. 1966. A Theory of Migration. Demography, 3(1): 47-57.
Organiściak- Krzykowska A. 2013. Współczesne uwarunkowania i kierunki migracji w Polsce. In: A. Organiściak-Krzykowska, E. Kwiatkowski, J. Machnis-Walasek, A. Krajewska, K. Piłat, S. Pieńkowska-Kamieniecka. Powroty z migracji wobec sytuacji na rynku pracy w Polsce. Wyd. UWM, Olsztyn.
Rajkiewicz A. 2005. Dynamika i struktura migracji zarobkowych we współczesnej Polsce. In: Przyszłość pracy w XXI wieku. Ed. S. Borkowska. IPiSS, Warszawa.
Ravenstein E. 1889. The Laws of Migration. Journal of the Royal Statistical Society of London, 48(2): 167-235.
Sprenger E. 2013. The Determinants of International Migration in the European Union: An Empirical Analysis. ISO Working Paper, 325.
World Bank Open Data, http://data.worldbank.org.
Żukrowska K. 2004. Rozdział negocjacyjny "swobodnyprzepływ osób". In: Polska w Unii Europejskiej. Eds. K. Żukrowska, J. Stryjek. Szkoła Główna Handlowa Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Katedra Polityki Społecznej i Ubezpieczeń, Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND