Model rozwoju przestrzennego średnich miast w Polsce w okresie transformacji na przykładzie Puław, Płocka i Siedlec
Mirosława Czerny
Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawskihttps://orcid.org/0000-0002-8216-9912
Andrzej Czerny
Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0001-7006-1990
Abstrakt
Urbanizacja w Polsce po 1990 r. przybrała nowe formy i cechy, które wcześniej nie były silnie eksponowane w przestrzeni miast. Obok dynamicznego procesu suburbanizacji, obejmującego coraz to większe obszary wokół dużych miast, pojawiają się zjawiska świadczące o występowaniu tendencji ekspansji zabudowy o funkcjach miejskich na tereny wokół miast małych i średnich. Coraz więcej domów jednorodzinnych, magazynów i hurtowni, supermarketów i salonów sprzedaży itp. powstaje na terenach do niedawna rolniczych, które pierścieniem otaczają średniej wielkości miasta. Kształtują się nowe kliny zabudowy miejskiej wcinające się w tereny podmiejskie i wiejskie. Wzdłuż dróg wyjazdowych z mniejszych miast do dużych ośrodków regionalnych powstają nie tylko usługi i przemysł (jak to było pokazane w klasycznym już modelu Hoyta), lecz także osiedla mieszkaniowe domów jedno- i wielorodzinnych. Celem pracy jest analiza tych procesów na przykładzie Płocka, Siedlec i Puław. W pracy zastosowano metodę porównawczą i przedstawiono próbę określenia procesów rozwojowych na wybranych przykładach oraz syntezę w postaci modeli.
Słowa kluczowe:
średniej wielkości ośrodki miejskie, modele ekspansji przestrzennej, transformacja urbanistyczno-przestrzenna, PolskaBibliografia
Bański, J. (2007). Małe miasta – lokalne centra rozwoju obszarów wiejskich. Materiały z konferencji „Obszary wiejskie jako wyzwanie dla polityki rozwoju w Polsce”. Retrieved from www.mrr.gov.pl/.../documents/ca81f5eaf61b4809aa3b3541c7ee9f8606 (3.07.2013).
Barbier, B. (1985). Strefa podmiejska i przestrzeń podmiejska w geografii francuskiej. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographika, 5.
Biarda, M. (2001). Rozwój gospodarczy miasta Siedlce w latach 1975-1989. Szkice Podlaskie, 9, 22-48.
Central Statistical Office. Retrieved from http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx (07.02.2018).
Czerny, A., & Czerny, M. (2014). Suburbanization or Chaotic Encroachment upon Agricultural Land within Poland’s Small and Medium-sized Towns, as Exemplified by Puławy. In M. Czerny & G. Hoyos-Castillo (Eds.). Suburbanization versus Peripheral Sustainability of Rural-Urban Areas Fringes. New York: Nova.
Czerny, A., & Czerny, M. (2016). Suburbanization in a medium-sized city, as exemplified by Płock, central Poland. In M.V. Santana-Juárez, G. Hoyos-Castillo, G. Santana-Castañeda, N.B. Pineda-Jaimes & H. Campos-Alanis (Eds.). Desafios de las metrópolis: efectos ambientales y sociales. Tendencias geográficas II. Toluca: UAEM.
Czerny, M. (2005). From city periphery to urban sprawl – world experiences. In M. Gutry-Korycka (Ed.). Urban Sprawl. Warsaw Agglomeration. Warszawa: WUW.
Czerny, M. (2010). Ciudad difusa: El objeto de estudios geográficos comparativos. In F. Cebrián Abellán, F. Pillet Capdepón & J. Carpio Martín (Eds.). Las escalas de la geografía: del mundo al lugar. Cuenca: Ediciones de la Universidad de Castilla-La Mancha.
Czerny, M. (2014). Stare i nowe w przestrzeni miast Ameryki Łacińskiej. Aktorzy i kontestatorzy zmian. Warszawa: WUW.
Czerny, M., & Czerny, A. (2009). An emerged new centre of Warsaw, Poland. Current Politics and Economics of Europe, 20(2/3), 193-223.
Czerny, M., & Czerny, A. (2013). La Ciudad de Płock y el proceso de difusión urbana en la realidad de Polonia. In F. Cebrián Abellán & M. Panadero Moya (Eds.). Ciudades medias. Formas de expansión urbana. Madrid: Biblioteca Nueva/Grupo editorial XXI.
Göbel, Ch. (2015). Una visión alemana de los modelos de ciudad: El caso de Querétaro. Retrieved from https://editorialrestauro.com.mx/una-vision-alemana-de-los-modelos-de-ciudad-el-casode-queretaro/ (2.02.2018).
Informal City. Caracas Case. (2005). A. Brillembourg, K. Feireiss & H. Klumpner (Eds.). Munich, Berlín, Londres, Nueva York: Prestel Verlag.
Koc, M. (2015). Zmiany przestrzenno-funkcjonalne w Siedlcach w okresie transformacji. Praca magisterska. Warszawa: WGSR, UW.
Koc, M. (2016). Analiza kartograficzna procesów suburbanizacji i eksurbanizacji na przykładzie miasta i gminy Siedlce. Lublin: Zakład Kartografii i Geomatyki UMSC.
Local Data Bank. Retrieved from https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start (22.02.2018).
Lokalny program rewitalizacji miasta Puławy do roku 2020 z perspektywą do 2030 roku. (2016). Puławy: Urząd Miasta.
Malisz, B. (1966). Metody analiz geograficznych w planowaniu przestrzennym. Warszawa: PAN.
Mantey, D. (2011). Żywiołowość lokalizacji osiedli mieszkaniowych na terenach wiejskich obszaru metropolitalnego Warszawy. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych.
Montpellier, la ciudad mediterránea de futuro. (2012). Mobilitat Sostenible i Segura, 60. Retrieved from https://transportpublic.org/images/pdf/mss60-cas.pdf (07.02.2018).
Panadero Moya, M. (2009). Manifestaciones finiseculares del proceso de urbanización en ciudades medias de entornos culturales diferenciados. Maszynopis. Albacete: Universidad Castilla-La Mancha.
Podgajna, K. (2011). Tendencje rozwoju przestrzennego średnich miast na przykładzie Puław. Maszynopis. Warszawa: WGSR UW.
Schnellwachsende Mittelstädte in Mexiko. (1994). M. Einsele, E. Gormsen, E. Ribbeck & R. Klein-Lübke (Eds.). Stuttgart: Instituto de Urbanismo de la Universidad de Stuttgart.
Siedlce 1448-2007. (2007). E. Kospath-Pawłowski (Ed.). Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
Stöhr, W. (1975). Regional development: experiences and prospects in Latin America. The Hague: Mouton.
Straszewicz, L. (1985). Strefa podmiejska. Pojęcia i definicje. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica, 5, 7-16.
Wróbel, T. (1971). Zarys ogólny budowy miast. Siedlce. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-8216-9912
Wydział Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0001-7006-1990
Licencja
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND
