Realizacja stabilizacyjnej funkcji polityki fiskalnej w krajach strefy euro
Łukasz Markowski
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniehttps://orcid.org/0000-0001-8791-1285
Abstrakt
Realizacja funkcji stabilizacyjnej polityki fiskalnej ma szczególne znaczenie w krajach strefy euro, które nie mają możliwości podejmowania autonomicznych decyzji w zakresie polityki monetarnej w celu łagodzenia fluktuacji koniunktury. Celem badań była ocena realizacji dyskrecjonalnej polityki fiskalnej w wybranych krajach tego ugrupowania. Analizę ex post nastawienia krajowych polityk fiskalnych z podziałem na dwa podokresy badawcze przeprowadzono z wykorzystaniem metod statystycznych. Na podstawie oficjalnych prognoz Komisji Europejskiej przeprowadzono również ,,analizę w czasie rzeczywistym”, która w pewnym stopniu pozwala na uchwycenie zamierzeń i intencji rządów w momencie podejmowania decyzji budżetowych. Uzyskane wyniki badań podają w wątpliwość stosowanie uznaniowych polityk fiskalnych w stabilizacji koniunktury gospodarczej na szczeblu krajowym w badanych krajach strefy euro. Można również stwierdzić, że wdrożone reformy po kryzysie ekonomiczno-finansowym miały ograniczony wpływ na zamiar i faktyczną realizację polityki fiskalnej w sposób antycykliczny. Wobec tego zasadne jest zastanowienie się nad alternatywnymi mechanizmami, które z większym powodzeniem mogłyby niwelować asynchroniczne wahania produkcji w europejskiej unii monetarnej.
Słowa kluczowe:
polityka fiskalna, strefa euro, luka produktowaBibliografia
Adamowicz, E., Dudek, S., Pachucki, D., & Walczyk, K. (2008). Synchronizacja cyklu koniunkturalnego polskiej gospodarki z krajami strefy euro w kontekście struktury tych gospodarek. Warszawa: IRG SGH. Retrieved from https://www.nbp.pl/badania/seminaria_bise/irg_sghO.pdf (14.08.2022). Google Scholar
Allsopp, Ch., & Vines, D. (1996). Fiscal Policy and EMU. National Institute Economic Review, 158(1), 91-107. https://doi.org/10.1177/002795019615800107
Crossref
Google Scholar
Arestis, P., & Karakitsos, E. (2011). Current Crisis in the US and Economic Policy Implications. In P. Arestis, R. Sobreira, & J.L. Oreiro (Eds.). An Assessment of the Global Impact of the Financial Crisis. New York: Palgrave Macmillan. http://dx.doi.org/10.1057/9780230306912_2
Crossref
Google Scholar
Arsic, M., Nojkovic, A., & Randjelovic, S. (2017). Determinants of Discretionary Fiscal Policy in Central and Eastern Europe. Economic Systems, 41(3), 367-378. http://dx.doi.org/10.1016/j.ecosys.2016.10.003
Crossref
Google Scholar
Auerbach, A.J. (2012). The Fall and Rise of Keynesian Fiscal Policy. Asian Economic Policy Review, 7(2), 157-174. http://dx.doi.org/10.1111/j.1748-3131.2012.01228.x
Crossref
Google Scholar
Baran, B. (2013). Reguła średniookresowego celu budżetowego w Unii Europejskiej. Gospodarka Narodowa, 268(11-12), 23-47. https://doi.org/10.33119/GN/100932
Crossref
Google Scholar
Barczyk, R., & Lubiński, M. (2009). Dylematy stabilizowania koniunktury. Poznań: Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego. Google Scholar
Beck, K. (2017). Zastosowanie filtrów do analizy cykli koniunkturalnych i synchronizacji cyklu koniunkturalnego Polski z krajami europejskimi. Wiadomości Statystyczne, 10(677), 5-18. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0014.1053
Crossref
Google Scholar
Bénassy-Quéré, A., & Ragot, X. (2015). A Policy Mix for the Euro Area. Conseil d’analyse economique, 21(2), 1-12. Retrieved from https://www.cairn-int.info/article-E_NCAE_021_0001--a-policy-mixfor-the-euro-area.htm (3.08.2022). Google Scholar
Borowiec, J. (2017a). Integracja walutowa jako determinanta synchronizacji cykli koniunkturalnych w strefie euro. Współczesne Problemy Ekonomiczne, 15(2), 7-16. http://dx.doi.org/10.18276/wpe.2017.15-01
Crossref
Google Scholar
Borowiec, J. (2017b). Pakt stabilności i wzrostu a antycykliczna polityka fiskalna w strefie euro. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 2(962), 5-19. http://dx.doi.org/10.15678/ZNUEK.2017.0962.0201
Crossref
Google Scholar
Carnazza, G., Liberati, P., & Sacchi, A. (2020). The Cyclically-Adjusted Primary Balance: A Novel Approach for the Euro Area. Journal of Policy Modeling, 42(5), 1123-1145. http://dx.doi.org/10.1016/j.jpolmod.2020.01.005
Crossref
Google Scholar
Cimadomo, J. (2012). Fiscal Policy in Real Time. The Scandinavian Journal of Economics, 114(2), 440-465. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9442.2012.01697.x
Crossref
Google Scholar
Dallari, P., & Ribba, A. (2020). The Dynamic Effects of Monetary Policy and Government Spending Shocks on Unemployment in the Peripheral Euro Area Countries. Economic Modelling, 85, 218-232. http://dx.doi.org/10.1016/j.econmod.2019.05.018
Crossref
Google Scholar
Dyrektywa Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw członkowskich. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, L 306/41. Retrieved from https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:306:0041:0047:PL:PDF (20.08.2022). Google Scholar
Ekonomiczne wyzwania integracji Polski ze strefą euro. (2014). NBP. Retrieved from https://www.nbp.pl/aktualnosci/wiadomosci_2014/20141120_raport_wyzwania_integracji_ze_strefa_euro.pdf (1.08.2022). Google Scholar
Engelen, E., Ertürk, I., Froud, J., Johal, S., Leaver, A., Moran, M., Nilsson, A., & Williams, K. (2011). After the Great Complacence. Financial Crisis and the Politics of Reform. Oxford: Oxford University Press.
Crossref
Google Scholar
European Economic Forecast (editions from 1999 to 2018). Directorate-General for Economic and Financial Affairs, European Commission. Retrieved from https://ec.europa.eu/economy_finance/publications/european_economy/forecasts/index_en.htm (16.08.2022). Google Scholar
Gomez, V., & Maravall, A. (2001). Seasonal Adjustment and Signal Extraction in Economic Time Series. In D. Pena, G.C., & Tiao, R.S. Tsay (Eds.). A Course in Time Series Analysis. New York: J. Wiley and Sons. Google Scholar
Heller, J., & Kotliński, K. (2012). Finanse publiczne w krajach UE-15 a uczestnictwo w strefie euro. Ekonomista, 2, 227-241. Google Scholar
Hodrick, R., & Prescott, E. (1997). Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation. Journal of Money, Credit and Banking, 29(1), 1-16. https://doi.org/10.2307/2953682
Crossref
Google Scholar
Hnatyszyn-Dzikowska, A. (2009). Realizacja stabilizacyjnej funkcji państwa w warunkach europejskiej integracji gospodarczej. Piła: Wyd. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. Google Scholar
Kotliński, K. (2013). Traktat o stabilności, koordynacji i zarządzaniu jako narzędzie koordynacji polityki budżetowej w Unii Europejskiej. Oeconomia Copernicana, 42(2), 5-20. http://dx.doi.org/10.12775/OeC.2013.010
Crossref
Google Scholar
Kotliński, K., & Warżała, R. (2018). Fiscal Policy and Regional Business Cycles in Poland. Olsztyn Economic Journal, 13(1), 57-68. http://dx.doi.org/10.31648/oej.24
Crossref
Google Scholar
Krajewski, P., & Piłat, K. (2012). Wpływ polityki fiskalnej na synchronizację cykli koniunkturalnych w Polsce i strefie euro. Bank i Kredyt, 43(3), 71-96. Google Scholar
Kufel, T., Osińska, M., Błażejowski, M., & Kufel, P. (2014). Analiza porównawcza wybranych filtrów w analizie synchronizacji cyklu koniunkturalnego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 328, 41-50. Google Scholar
Markowski, Ł. (2018). Rola polityki fiskalnej w strefie euro – współczesne dylematy i kierunki integracji. Studia Ekonomiczne, 367, 76-90. Google Scholar
Molle, W. (2000). Ekonomika integracji europejskiej. Teoria, praktyka, polityka. Gdańsk: Fundacja Gospodarcza. Google Scholar
Mourre, G., Isbasoiu, G.-M., Paternoster, D., & Salto, M. (2013). The Cyclically-Adjusted Budget Balance Used in the EU Fiscal Framework: An Update. European Commission Economic Papers, 478. Retrieved from https://ec.europa.eu/economy_finance/publications/economic_paper/2013/ecp478_en.htm (3.08.2022). Google Scholar
Moździerz, A. (2018). Fiscal Supervision as an Element of New Economic Governance in the European Union. In S. Owsiak (Ed.). Public Finances and the New Economic Governance in the European Union. Warszawa: PWN. Google Scholar
Paloviita, M., & Ikonen, P. (2016). How to Explain Errors in Budget Balance Forecasts in Euro Area Countries? Empirical Evidence Based on Real-Time Data. Bank of Finland Research, Discussion Paper, 17. Retrieved from https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2798049 (3.08.2022).
Crossref
Google Scholar
Ravn, M.O., & Uhlig, H. (2001). On Adjusting the HP-Filter for the Frequency of Observation. London Business School Economics Discussion Paper, DP 2001/1. http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.289197
Crossref
Google Scholar
Report on Public Finances in EMU 2014. (2014). Directorate-General for Economic and Financial Affairs, European Commission. Retrieved from https://ec.europa.eu/economy_finance/publications/european_economy/2014/pdf/ee9_en.pdf (3.08.2022). Google Scholar
Skrzypczyńska, J. (2012). Koordynacja polityki fiskalnej i pieniężnej strefy euro w obliczu kryzysu finansowego. Rocznik Integracji Europejskiej, 6, 289-299. http://dx.doi.org/10.14746/rie.2012.6.19
Crossref
Google Scholar
Statistical Annex to European Economy (editions from 1999 to 2018). Directorate-General for Economic and Financial Affairs, European Commission. Retrieved from https://ec.europa.eu/economy_finance/db_indicators/statistical_annex/index_en.htm Google Scholar
Święcicki, I., & Michałek, J.J. (2014). Przyczyny trudności koordynacji polityki fiskalnej i pieniężnej w Unii Gospodarczej i Walutowej. Ekonomia, 39, 147-182. Google Scholar
Warżała, R. (2015). Synchronisation of Regional Business Cycles of Eastern Polish Provinces with the National Cycle in the Context of Regional Economic Structures. Olsztyn Economic Journal, 10(2), 157-171. http://dx.doi.org/10.31648/oej.3144
Crossref
Google Scholar
Wydział Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0001-8791-1285
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Każdy Autor składa oświadczenie, że praca nie była wcześniej publikowana (pod tym samym lub innym tytułem, nie stanowi również części innej publikacji) oraz nie narusza praw autorskich innych osób. Jednocześnie Autor przenosi na wydawcę wyłączne prawo wydania i rozpowszechniania tego utworu drukiem w formie zwartej publikacji czasopisma oraz w formie publikacji elektronicznej.
Czasopismo udostępnione jest na licencji Creative Commons CC-BY-NC-ND
