„Głupia babska egzaltacja”. Autobiograficzna twórczość Izabeli Czajki-Stachowicz w świetle wybranych koncepcji krytyki feministycznej

Anna Pietrzak

doi:10.31648/pl.10711

Published: 2025-10-30

No. 13 (2025)

'Stupid Effeminate Exaltation’: The Autobiographical Work of Izabela Czajka-Stachowicz in Light of Selected Concepts of Feminist Criticism

Anna Pietrzak

Papers in Literature

Section: Views of women's worlds

https://doi.org/10.31648/pl.10711

Abstract

The article examines the autobiographical works of Izabela Czajka-Stachowicz, published primarily in the 1960s. It focuses on the literary analysis of selected novels through the lens of contemporary concepts of female autobiographism. One of the analytical foundations is the understanding of autobiography presented in Encyklopedia Gender. Płeć w kulturze. The female experience depicted in the author’s autobiographical texts is approached as a subject of literary inquiry from the perspective of feminist criticism, drawing on the concept of the literary self-portrait. The article attempts to situate the analysed texts along a continuum of feminist reflection – from the ideas expressed by de Beauvoir in her essay From Maturity to Old Age to contemporary concepts proposed, among others, by Gautier. It also addresses the issue of dichotomy, which may be described along the axis of ‘Czajka-Stachowicz on herself / others on Czajka-Stachowicz.’

Keywords:

Czajka-Stachowicz, feminism, autobiography, feminist criticism

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Pietrzak, A. (2025). ’Stupid Effeminate Exaltation’: The Autobiographical Work of Izabela Czajka-Stachowicz in Light of Selected Concepts of Feminist Criticism. Papers in Literature, (13), 151–162. https://doi.org/10.31648/pl.10711

Cited by / Share

References

Beaujour Michael (2009), Autobiografia i autoportret, przeł. K. Falicka, w: Autobiografia, red. M. Czermińska, słowo/obraz/terytoria, Gdańsk: 98–125.
Google Scholar

Bell Iza (1937), Moja podróż: szlakiem południa, F. Hoesick, Warszawa. Czajka-Stachowicz Izabela (1961), Lecę w świat, Iskry, Warszawa.
Google Scholar

Czajka-Stachowicz Izabela (1965), Córka czarownicy na huśtawce, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar

Czajka-Stachowicz Izabela (1965), Nigdy nie wyjdę za mąż, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Czajka-Stachowicz Izabela (2012), Małżeństwo po raz pierwszy, W.A.B., Warszawa. Beauvoir Simone de (2003), Druga płeć, przeł. G. Mycielska, M. Leśniewska, Wydawnictwo Jacek Santorski & Co, Warszawa: 634–653.
Google Scholar

Man Paul de (1986) Autobiografia jako od-twarzanie, przeł. M.B. Fedewicz, „Pamiętnik Literacki” nr 72 (2): 307–318.
Google Scholar

Doubrovsky Serge (2007), Autobiografia/prawda/psychoanaliza, przeł. A. Turczyn, „Teksty Drugie”, nr 1–2: 189–203.
Google Scholar

Gautier Brigitte (2000), Zaklęcia czarodziejki Vivien, czyli o autobiografii kobiecej, w: Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, red. G. Borkowska, L. Sikorska, Instytut Badań Literackich, Warszawa: 152–158.
Google Scholar

Gelbart Izabela. [por. Czajka] (1946), Pieśni żałobne getta, Wydawnictwo Julian Wyderka, Katowice.
Google Scholar

Głowiński Michał (1988), Powieść autobiograficzna, hasło w: Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław: 382–383. Lejeune Philippe (1975), Pakt autobiograficzny, przeł. A.W. Labuda, „Teksty: Teoria literatury, Krytyka, Interpretacja”, nr 5 (23): 31–49.
Google Scholar

Nadana-Sokołowska Katarzyna (2014), Autobiografia, hasło w: Encyklopedia gender. Płeć w kulturze, red. M. Rudaś-Grodzka i in., Czarna Owca, Warszawa: 54–58. Sołowianiuk Paulina (2011), Ta piękna mitomanka. O Izabeli Czajce-Stachowicz, Iskry, Warszawa.
Google Scholar

Tarska Anna (1970), Jak być legendą?, „Echo Krakowa” nr 274.
Google Scholar

Uniłowski Zbigniew (1988), Wspólny pokój, Iskry, Warszawa.
Google Scholar

Wallis Mieczysław (1964), Autoportret, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Google Scholar

Wasitz Ryszard (1957), O dobrej wróżce, chytrym kowalu i narodzinach oraz cudownym ocaleniu Czajki, „Nowa Kultura”, nr 11: 4.
Google Scholar

Witkiewicz Stanisław Ignacy (2010), Pożegnanie jesieni, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Google Scholar