Ofiara czy terrorysta? Przypadek Herschela Grynszpana w wybranych relacjach prasowych z listopada 1938 roku

Katarzyna Christianus-Gileta

Opublikowane: 2018-08-021

Nr 5 (2017)

Ofiara czy terrorysta? Przypadek Herschela Grynszpana w wybranych relacjach prasowych z listopada 1938 roku

Katarzyna Christianus-Gileta

Abstrakt

This paper is concerned with the “trans-localism” in Jewish press releases all over the world in November 1938, which appeared as a result of the assassination of Ernst vom Rath (the third secretary of the German Embassy in France), carried out in Paris by the young Jewish immigrant from Germany – Herschel Grynszpan – in revenge for the mass displacement of Ostjuden from Germany to Poland, which also affected his family. This article also shows local differences in reactions to this crime in non-Jewish press; they were based not only on localization but also on the political bias of a certain publication. The press releases created after the Grynszpan’s assault are examples of constructing memory based on a written word – for some Herschel Grynszpan was a victim of Nazi repressions against Jews in Germany, for others he was a tool for “the conspiracy of the world Jewry”.

Słowa kluczowe:

regionalizm, prasa żydowska, Herschel Grynszpan, noc kryształowa

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Christianus-Gileta, K. (2018). Ofiara czy terrorysta? Przypadek Herschela Grynszpana w wybranych relacjach prasowych z listopada 1938 roku. Prace Literaturoznawcze, (5). Pobrano z https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/pl/article/view/226

Cited by / Share

Bibliografia

גרמניה מתאנה'' '', [Dawar] 1938, 10 listopada.

מעשה יאוש של נער יהודי נתין פולני'' '', [Dawar] 1938, 8 listopada.

צום פאל גרינשפאן'' '', [Undzer Sztime] 1938, 19 listopada.

Antysemityzm we Francji, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1938, nr 317B.

À l’ambassade d’Allemagne un jeune visiteur blesse de deux balles un haut fonctionnaire nazi, „L’Humanité” 1938, nr 14568.

Emigrant żydowski w Paryżu dokonał krwawego zamachu na attache ambasady niemieckiej, „Warszawski Dziennik Narodowy” 1938, nr 307.

German officer succombs, „The Palestine Post” 1938, 10 listopada.

Jak odbyło się wysiedlenie Żydów polskich z Niemiec, „Nasz Przegląd” 1938, 20 listopada.

L’agresseur de M. vom Rath a été longuement interrogé, „Le Figaro” 1938, nr 313.

L’attentat contre le conseiller d’ambassade d’Allemagne à Paris, „L’Action Française” 1938, nr 313.

La mort de M. vom Rath, „Le Figaro” 1938, nr 314.

Lord Snell Takes Government to Task: Lord Samuel The Zionists, „The Palestine Post” 1938, 09 grudnia.

M. vom Rath a succombé hier des suites de ses blessures, „L’Action Française” 1938, nr 314.

M. von Rath est grièvement blessé dans son bureau, „Le Figaro” 1938, nr 312.

Nazi Excesses follow vom Rath shooting, „The Palestine Post” 1938, 9 listopada.

Nazis and Templars, „The Palestine Post” 1938, 09 grudnia.

Poland’s place in the European scheme, „The Palestine Post” 1938, 8 listopada.

Po zamachu paryskim, „Nasz Przegląd” 1938, 9 listopada.

Prasa żydowska o zamachu paryskim, „Nasz Przegląd” 1938, 10 listopada.

Provocatrice et insolente la presse hitlérienne hurle à la mort, „L’Humanité” 1938, nr 14569.

Selling the swag, „The Palestine Post” 1938, 25 listopada.

Straszliwy pogrom Żydów w Niemczech, „Nasz Przegląd” 1938, 11 listopada.

Un juif a tiré, „Samedi” 1938, 12 listopada.

Un juif polonais blesse grièvement un conseiller de l’ambassade d’Allemagne, „L’Action Française” 1938, nr 312.

Un secretaire de l’ambassade d’Allemagne blessé de deux balles, „Ce soir” 1938, nr 615.

Von Rath a succombé, „L’Humanité” 1938, nr 14569.

Zamach paryski, „Nasz Przegląd” 1938, 10 listopada.

Bziukiewicz M., Myśl narodowa wobec faszyzmu niemieckiego (1933–1939), w: Społeczeństwo - polityka – kultura, red. T. Sikorski, Szczecin 2006.

Christianus Katarzyna, Sprawa Grynszpana – zamach w Paryżu (7 listopada 1938 roku) i jego bezpośrednie następstwa w świetle ówczesnej prasy żydowskiej, Zakład Hebraistyki, Samarytanizmui Karaimoznawstwa, praca magisterska pod kierunkiem prof. dr hab. Krzysztofa Makowskiego, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012, maszynopis.

Cuenot Alain, The Herschel Grynszpan Case, Beverly Hills, Calif., 1982.

Freeden Herbert, The Jewish Press in the Third Reich, tł. William Templer, Providence 1993.

Guz Eugeniusz, Dlaczego nie doszło do procesu Grynszpana?, „Przegląd” 2003, nr 44, s. 54–55.

Halczak Bohdan, Publicystyka narodowo-demokratyczna wobec problemów narodowościowych
i etnicznych II Rzeczypospolitej, Zielona Góra 2000.

Imonti Felix, Imonti Myoto, Violent Justice, New York 1994.

Jonca Karol, „Noc kryształowa” i casus Herschela Grynszpana, Wrocław 1992.

Kaul Friedrich Karl, Der Fall des Herschel Grynszpan, Berlin 1965.

Marino Andy, Herschel: The boy who started World War II, Boston 1997.

Mendelsohn Ezra, Żydzi Europy Środkowo-Wschodniej w okresie międzywojennym,Warszawa 1992.

Revusky Abraham, Les Juifs en Palestine, Paris 1936.

Schwab Gerald, The Day the Holocaust began. The Odyssey of Herschel Grynszpan, NewYork 1990.

Tomaszewski Jerzy, Preludium zagłady: wygnanie Żydów polskich z Niemiec w 1938 r.,Warszawa 1998.

„Warszawski Dziennik Narodowy” [317B/1938]; http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/publication?id=104763&tab=3 [dostęp: 01.04.2016].

«L’Humanité»: [14568/1938]; http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k4076221.langFR [dostęp:08.08.2012].

«Ce soir»: [615/1938]; http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k76353253/f3.item [dostęp:08.11.2016].

«Le Figaro»: [312/1938]; http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k410035z.langFR [dostęp:07.08.2012].

«L’Action Française»: [312/1938]; http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k767240s.langFR[dostęp: 07.08.2012]. Google Scholar