Terapia psychoseksualna w ujęciu interdyscyplinarnym. Studium przypadku: pacjentka z zaburzeniami lękowymi i nadmiernym napięciem mięśni dna miednicy
Marta Rawińska
Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawiehttps://orcid.org/0000-0002-5797-6886
Małgorzata Starzec-Proserpio
Zakład Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawiehttps://orcid.org/0000-0002-5067-8261
Abstrakt
Cel
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie konceptualizacji psychoseksualnej i metod pracy terapeutycznej z pacjentką w ujęciu interdyscyplinarnym. Zastosowane narzędzia były oparte na technikach psychoterapii poznawczo-behawioralnej (cbt) oraz fizjoterapii uroginekologicznej.
Metoda
Przedstawiono najważniejsze elementy wywiadu diagnostycznego oraz techniki pracy bazujące na podejściu CBT oraz fizjoterapii. Obszar pracy terapeutycznej koncentrował się wokół problematyki lęku, poczucia bezradności i złości. Na późniejszych etapach pracy wprowadzono tematykę seksuologiczną i fizjoterapię. Pacjentka pozostawała ponadto pod opieką innych specjalistów: psychiatry i endokrynologa.
Wyniki
Pacjentce udało się osiągnąć część założonych wraz z terapeutą celów, a także zniwelować ból genitalno-miedniczy. Dodatkową korzyścią okazała się pełna diagnoza medyczna pacjentki i podjęcie przez nią leczenia w zakresie zaburzeń hormonalnych.
Konkluzje
Praca w ujęciu interdyscyplinarnym z pacjentką przyniosła wymierne efekty. Taki rodzaj współdziałania wielu specjalistów w zakresie leczenia pacjentów zgłaszających trudności emocjonalne, psychiczne i seksualne daje najlepsze rezultaty. Wskazuje to na wartość pracy zespołowej i konieczność współpracy specjalistów różnych dziedzin.
Słowa kluczowe:
CBT, fizjoterapia uroginekologiczna, interdyscyplinarność, zaburzenia lękowe, zespoły bóloweBibliografia
Ariza-Mateos, M. J., Cabrera-Martos, I., Ortiz-Rubio, A., Torres-Sánchez, I., Rodríguez-Torres, J., Valenza, M. C. (2019). Effects of a patient-centered graded exposure intervention added to manual therapy for women with chronic pelvic pain: a randomized controlled trial. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 100(1), 9‒16. DOI: 10.1016/j.apmr.2018.08.188. Google Scholar
Bancroft, J. (2012). Seksualność człowieka. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Google Scholar
Chambless, D. L., Ollendick, T. H. (2001). Empirically supported interventions: Controversies and evidence. Annual Review of Psychology, 52, 685‒716. Google Scholar
Gentilcore-Saulnier, E., McLean, L., Goldfinger, C., Pukall, C. F., Chamberlain, S. (2010). Pelvic floor muscle assessment outcomes in women with and without provoked vestibulodynia and the impact of a physical therapy program. Journal of Sexual Medicine, 7(2), 1003‒1022. Google Scholar
Haugstad, G. K., Wojniusz, S., Kirschner, R., Kirste, U., Lilleheie, I., Haugstad, T. S. (2019). Somatocognitive therapy of women with provoked vulvodynia: a pilot study. Scandinavian Journal of Pain, 19(4), 725‒732. Google Scholar
Haugstad, G. K., Wojniusz, S., Kirste, U. M., Kirschner, R. S., Lilleheie, I., Haugstad, T. S. (2018). Pain, psychological distress and motor pattern in women with provoked vestibulodynia (PVD) ‒ symptom characteristics and therapy suggestions. Scandinavian Journal of Pain, 18(2), 221‒227. Google Scholar
Hoyer, J., Uhmann, S., Rambow, J., Jacobi, F. (2009). Reduction of sexual dysfunction: by-product of cognitive-behavioural therapy for psychological disorders? Sexual and Relationship Therapy, 24(1), 64–73 Google Scholar
King, R., Robinson, V,. Ryan, C. G., Martin, D. J. (2017). A novel interactive diagram to explain pain neurophysiology to patients with chronic musculoskeletal pain (CMP): A practical guide. Pain and Rehabilitation, 42(9), 24‒32. Google Scholar
Lew-Starowicz, Z. (1997). Leczenie zaburzeń seksualnych. Warszawa: Wydawnictwo PZWL. Google Scholar
Lowen, A. (2022). Zdrada ciała. Warszawa: Czarna Owca. Google Scholar
Masters, W. H., Johnson, V. E. (1974). The Pleasure Bond. Toronto, New York: Bantam Books. Google Scholar
Morin, M., Dumoulin, C., Bergeron, S., Mayrand, M. H., Khalifé, S., Waddell, G., Dubois, M. F. PVD Study Group. (2021). Multimodal physical therapy versus topical lidocaine for provoked vestibulodynia: a multicenter, randomized trial. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 224(2), 189.e1‒189.e12. DOI: 10.1016/j.ajog.2020.08.038. Google Scholar
Nijs, J., Wijma, A. J., Willaert, W., Huysmans, E., Mintken, P., Smeets, R., … Donaldson, M. (2020). Integrating motivational interviewing in pain neuroscience education for people with chronic pain: A practical guide for clinicians. Physical Therapy, 100(5), 846‒859. Google Scholar
Nobre, P. (2009). Determinants of sexual desire problems in women: Testing a cognitive-emotional model. Journal of Sex & Marital Therapy, 35(5), 360‒377. DOI: 10.1080/00926230903065716. Google Scholar
Nobre, P., Pinto-Gouveia, J. (2006). Emotions during sexual activity: Differences between sexually functional and dysfunctional men and women. Archives of Sex Behavior, 35, 8‒15. Google Scholar
O’Sullivan, P. B., Caneiro, J. P., O’Keeffe, M., Smith, A., Dankaerts, W., Fersum, K., O’Sullivan, K. (2018). Cognitive functional therapy: An integrated behavioral approach for the targeted management of disabling low back pain. Physical Therapy, 98(5), 408‒423. DOI: 10.1093/ptj/pzy022. Google Scholar
Rawińska, M. (2017). Badanie seksuologiczne. W: M. Lew-Starowicz, Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec-Plinta (red.), Seksuologia (s. 199‒208). Warszawa: Wydawnictwo PZWL. Google Scholar
Rawińska, M. (red.). (2019). Zaburzenia seksualne a psychoterapia poznawczo-behawioralna. Warszawa: Wydawnictwo PZWL. Google Scholar
Rosenbaum, T. (2011). Addressing anxiety in vivo in physiotherapy treatment of women with severe vaginismus: a clinical approach. Journal of Sex & Marital Therapy, 37(2), 89‒93. Google Scholar
Ruscio, A., Brown, T., Chiu, W., Sareen, J., Stein, M., Kessler, R. (2008). Social fears and social phobia in the USA: results from the National Comorbidity Survey Replication. Psychological Medicine, 38(1), 15‒28. DOI: 10.1017/S0033291707001699. Google Scholar
Sapolsky, R. M. (2010). Dlaczego zebry nie mają wrzodów. Warszawa: PWN. Google Scholar
Schnyder, U., Schnyder-Lüthi, C., Ballinari, P., Blaser, A. (1998). Therapy for vaginismus: in vivo versus in vitro desensitization. Canadian Journal of Psychiatry, 43(9), 941‒944. DOI: 10.1177/070674379804300910. Google Scholar
Rosenbaum, T. Y. (2013). An integrated mindfulness-based approach to the treatment of women with sexual pain and anxiety: promoting autonomy and mind/body connection, Sexual and Relationship Therapy, 28(1‒2), 20‒28. DOI: 10.1080/14681994.2013.764981. Google Scholar
Ter Kuile, M. M., Melles, R., de Groot, H. E., Tuijnman-Raasveld, C. C., van Lankveld J. J. D. M. (2013). Therapist-aided exposure for women with lifelong vaginismus: a randomized waiting-list control trial of efficacy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 81(6), 1127‒1136. Google Scholar
Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Kraków: WUJ Google Scholar
Zakład Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-5067-8261
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
