Innowacyjny system zapobiegania przemocy szkolnej RESQL – doświadczenia z wdrożeń ogólnopolskich

Radosław Kaczan

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

Piotr Rycielski

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0001-6531-6119

Małgorzata Wójcik

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0002-8950-3119

Piotr Ciszek

RESQL

Krzysztof Rzeńca

RESQL
https://orcid.org/0000-0002-0094-6563


Abstract

Cel

Artykułu dotyczy wyników badań z projektu wdrożeniowego mającego na celu opracowanie działań zapobiegających prześladowaniu i dręczeniu rówieśniczemu. Prześladowanie rówieśnicze jest rozumiane jako systematyczne działania agresywne nakierowane na krzywdę ofiary w sytuacji gdy pomiędzy agresorem i ofiarą zachodzi relacja braku równowagi siły i władzy.

Tezy

Problem prześladowania rówieśniczego jest rozpowszechniony w polskich szkołach a jego rozwiązanie wymaga działań systemowych kierowanych do wszystkich członków szkolnej społeczności.

Konkluzje

Efektem projektu badawczego jest system zapobiegania przemocy rówieśniczej RESQL – składający się z aplikacji mobilnej, panelu wspierającego nauczycieli interwentów oraz zestawu narzędzi/scenariuszy do pracy z uczniami. Artykuł przedstawia schemat wdrożenia systemu w szkołach oraz bardzo zachęcające wyniki badań ewaluacyjnych przeprowadzonych w ramach wdrożeń pilotażowych.


Keywords:

przemoc rówieśnicza, dzieci i młodzież, szkoła


Ahn, H.-J., Rodkin, P. C., & Gest, S. (2013). Teacher–student agreement on bullies and kids they pick on in elementary school classrooms: Gender and grade differences. Theory into Practice, 52, 257–263. DOI: https://doi.org/10.1080/00405841.2013.829728.
Crossref   Google Scholar

Blakemore, S. J. (2018). Inventing ourselves: The secret life of the teenage brain. PublicAffairs.   Google Scholar

Buhs, E. S., & Ladd, G. W. (2001). Peer rejection as antecedent of young children’s school adjustment: An examination of mediating processes. Developmental psychology, 37(4), 550.
Crossref   Google Scholar

Delara, M. (2016). Mental health consequences and risk factors of physical intimate partner violence. Mental health in family medicine, 12(1), 119–125.
Crossref   Google Scholar

Fekkes, M. F., Pijpers, I. M. & Verloove-Vanhorick, S. P. (2005).Bullying: Who does what, when and where? Involvement of children, teachers and parents in bullying behavior. Health Education Research, 20, 81–91.
Crossref   Google Scholar

Gini, G., & Pozzoli, T. (2009). Association between bullying and psychosomatic problems: A meta-analysis. Pediatrics, 123(3), 1059–1065. DOI: https://doi.org/10.1542/peds.2008-1215.
Crossref   Google Scholar

Hodges, E. V., Malone, M. J., & Perry, D. G. (1997). Individual risk and social risk as interacting determinants of victimization in the peer group. Developmental Psychology, 33(6), 1032. DOI: https://doi. org/10.1037/0012-1649.33.6.1032.
Crossref   Google Scholar

Hunter, S. C., Boyle, J. M. E. & Warden, D. (2004). Help seeking amongst child and adolescent victims of peer-aggression and bullying: The influence of school-stage, gender, victimization, appraisal, and emotion. British Journal of Educational Psychology, 74, 375–390.
Crossref   Google Scholar

Haataja, A., Sainio, M., Turtonen, M. & Salmivalli, C. (2016). Implementing the KiVa antibullying program: Recognition of stable victims. Educational Psychology, 36, 595–611.
Crossref   Google Scholar

Novick, R. M. & Isaacs, J. (2010). Telling is compelling: The impact of student reports of bullying on teacher intervention. Educational Psychology, 30, 283–296.   Google Scholar

Novick, R. M., & Isaacs, J. (2010). Telling is compelling: The impact of student reports of bullying on teacher intervention. Educational Psychology, 30(3), 283–296. DOI: https://doi.org/10.1080/01443410903573123.
Crossref   Google Scholar

Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Blackwell Publishers.   Google Scholar

Pyżalski, J., Zdrodowska, A., Tomczyk, Ł., Abramczuk, K. (2019). Polskie badanie EU Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Crossref   Google Scholar

Przewłocka, J. (2015), Bezpieczeństwo uczniów i klimat społeczny w polskich szkołach. Raport z badania. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.   Google Scholar

Salmivalli, C. (2014). Participants roles in bullying: How can peer bystanders be utilized in interventions? Theory into Practice, 54, 286–292. DOI: https://doi.org/10.1080/00405841.2014.947222.
Crossref   Google Scholar

Sitek, M., Ostrowska, E.B. (red.) (2020), PISA 2018. Czytanie, rozumienie, rozumowanie. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.   Google Scholar

Sitek, M. (red.). (2020). TIMSS 2019. Wyniki międzynarodowego badania osiągnięć czwartoklasistów w matematyce i przyrodzie. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.   Google Scholar

Smith, P. K. & Shu, S. (2000). What good schools can do about bullying: Findings from a decade of research and action. Childhood, 7, 193–212.
Crossref   Google Scholar

Smahel, D., Machackova, H., Mascheroni, G., Dedkova, L., Staksrud, E., Ólafsson, K., Livingstone, S., and Hasebrink, U. (2020). EU Kids Online 2020: Survey results from 19 countries. EU Kids Online. DOI: https://doi.org/10.21953/lse.47fdeqj01ofo.   Google Scholar

Walrave, M., & Heirman, W. (2009). Skutki cyberbullyingu–oskarżenie czy obrona technologii? Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 8(1), 27–46.   Google Scholar

Wójcik, M., & Hełka, A. M. (2018). Meeting the needs of young adolescents: ABBL anti-bullying program during middle school transition. Psychological Reports, 122(3), 1043–1067. DOI: https://doi.org/10.1177/0033294118768671.
Crossref   Google Scholar

Wójcik, M., Rzeńca, K. (2021). Disclosing or Hiding Bullying Victimization: A Grounded Theory Study From Former Victims’ Point of View. School Mental Health. DOI: https://doi.org/10.1007/s12310-021-09447-5.
Crossref   Google Scholar

Wójcik, M., Thornberg, R., Flak, W., & Leśniewski, J. (2021). Downward Spiral of Bullying: Victimization Timeline From Former Victims’ Perspective. Journal of Interpersonal Violence, DOI: https://doi.org/10.1177/0886260521990835.
Crossref   Google Scholar

Yablon, Y. B. (2017). Students’ reports of severe violence in school as a tool for early detection and prevention. Child Development, 88, 55–67.
Crossref   Google Scholar

Yablon, Y. B. (2010). Student–teacher relationships and students’ willingness to seek help for school violence. Journal of Social and Personal Relationships, 27, 1110–1123.
Crossref   Google Scholar


Published
2021-12-21

Cited by

Kaczan, R., Rycielski, P., Wójcik, M., Ciszek, P., & Rzeńca, K. (2021). Innowacyjny system zapobiegania przemocy szkolnej RESQL – doświadczenia z wdrożeń ogólnopolskich. The Review of Psychology, 64(2), 25–33. https://doi.org/10.31648/pp.7324

Radosław Kaczan 
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
Piotr Rycielski 
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0001-6531-6119
Małgorzata Wójcik 
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0002-8950-3119
Piotr Ciszek 
RESQL
Krzysztof Rzeńca 
RESQL
https://orcid.org/0000-0002-0094-6563