Pomiar uznania społecznego w percepcji osoby, która doświadczyła zdarzenia traumatycznego. Polska Adaptacja Kwestionariusza Społecznego Uznania (SAQ)
Szymon Szumiał
Uniwersytet Warszawskihttps://orcid.org/0000-0002-2842-4863
Maja Lis-Turlejska
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołecznyhttps://orcid.org/0000-0002-7418-8566
Marcin Rzeszutek
Uniwersytet Warszawskihttps://orcid.org/0000-0002-4230-3806
Iwona Drapała
Abstract
Cel
Celem badania było stworzenie polskiej adaptacji Kwestionariusza Społecznego Uznania SAQ, Social Acknowledgement Questionnaire. Kwestionariusz służy do oceny społeczno-interpersonalnych reakcji w stosunku do osób po przeżytych doświadczeniach traumatycznych.
Metoda
Przeprowadzono badania w pięciu grupach pochodzących z różnych populacji. Rzetelność SAQ została oszacowana przy wykorzystaniu współczynników alfa Cronbacha i współczynników korelacji wewnątrzklasowej. Trafność SAQ została sprawdzona przy pomocy konfirmacyjnej analizy czynnikowej oraz analizy korelacji wyników SAQ z nasileniem objawów PTSD i objawów depresji.
Wyniki
Polska adaptacja SAQ spełnia kryteria rzetelności i trafności. Wartości rzetelności okazały się wystarczająco wysokie, biorąc pod uwagę wymiary spójności wewnętrznej wyrażonej poprzez wartości współczynnika alfa Cronbacha oraz stabilności ujmowanej przez współczynniki korelacji wewnątrzklasowej. Struktura czynnikowa SAQ wymaga dalszych analiz przeprowadzonych na większych próbach.
Konkluzje
Społeczne uznanie może być dynamiczną zmienną, podlegającą wpływom interwencji terapeutycznych. Polska wersja SAQ jest narzędziem o dobrych właściwościach psychometrycznych, które może zarówno być pomocne w szacowaniu ryzyka rozwoju PTSD. Może również być wartościowym kwestionariuszem do dalszych badań w kontekście prewencji oraz strategii leczenia osób dotkniętych PTSD i ich bliskich.
Keywords:
stres traumatyczy, SAQ, polska adaptacja, PTSD, społeczne uznanieReferences
Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4, 561–571.
Crossref
Google Scholar
Bentler, P.M. (1992). On the fit of models to covariances and methodology to the Bulletin. Psychological Bulletin, 112, 400– 404.
Crossref
Google Scholar
Brewin C., Cloitre M., Hyland P., Shevlin M., Maercker A., Bryant R. i Reed G. (2017). A review of current evidence regarding the ICD-11 proposals for diagnosing PTSD and complex PTSD. Clin Psychol Rev. 58, 1–15.
Crossref
Google Scholar
Brewin C.R., Andrews B., Valentine J.D. i Holloway R. (2000). Meta-analysis of risk factors for posttraumatic stress disorder in trauma-exposed adults. J Consult Clin Psychol. 68(5), 748–766.
Crossref
Google Scholar
Brislin R.W. (1980). Back-translation for cross-cultural research. J Cross-Cult Psychol. 1, 185–216.
Crossref
Google Scholar
Browne, M.W. & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K.A. Bollen & J.S. Long (Eds.), Testing structural equation models (136– 162). Newbury Park, CA: Sage. Google Scholar
Ehlers A i Clark DM. (2000). A cognitive model of posttraumatic stress disorder. Behav Res Ther. 38(4), 319–345.
Crossref
Google Scholar
Eising, C. M., Voelkle, M. C., Rohner, S. L., Maercker, A., & Thoma, M. V. (2021). Lifetime post-traumatic stress disorder in older individuals with a history of institutional upbringing in childhood: The role of social acknowledgement and stressful life events. European Journal of Psychotraumatology, 12(1), 1915578. https://doi.org/10.1080/20008198.2021.1915578
Crossref
Google Scholar
Engler, G. A., Goldzweig, G., Hasson, O. I., Laor, M. R., Braun, M., Engler-Gross, A., Hasson-Ohayon, I., & Laor-Maayany, R. (2020). Grief over patients, compassion fatigue, and the role of social acknowledgment among psycho-oncologists. Psycho-Oncology, 29(3), 493–499. https://doi.org/10.1002/pon.5286
Crossref
Google Scholar
Foa E., Keane T., Friedman M., i Cohen J. (2005). Effective treatments for PTSD. Practice guidelines from the International Society for Traumatic Stress Studies. New York: Guilford Press. Google Scholar
Guan, R., Gao, J., Liu, G., Cheng, F., & Ge, B. (2019). The Mediating Effect of Perceived Social Acknowledgment on the Relationship Between Patient Assaults and Posttraumatic Stress Reactions in Emergency Nurses. Journal of Interpersonal Violence, 34(18), 3833–3849. https://doi.org/10.1177/0886260516673627
Crossref
Google Scholar
Horowitz M.J. (1976). Stress response syndromes. New York: Aronson. Google Scholar
Hu, L-T., & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1– 55.
Crossref
Google Scholar
Jones, B., Müller, J., & Maercker, A. (2006). Trauma and posttraumatic reactions in German development aid workers: Prevalences and relationship to social acknowledgement. International Journal of Social Psychiatry, 52(2), 91–100. https://doi.org/10.1177/0020764006061248
Crossref
Google Scholar
Kern, S. M., Stacy, S. E., Kozina, R. M., Ripley, A. J., & Clapp, J. D. (2019). Exploring the relation between posttraumatic stress disorder and interpersonal outcomes: The role of social acknowledgment and trauma type. Journal of Clinical Psychology, 75(1), 132–145. https://doi.org/10.1002/jclp.22693
Crossref
Google Scholar
Kessler R.C., Chiu W.T., Demler O., Merikangas K.R. i Walters E.E. (2005). Prevalence, severity, and comorbidity of 12-month DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Arch Gen Psychiatry. 62(6), 617–627.
Crossref
Google Scholar
Lis-Turlejska, M., Szumiał, S., & Drapała, I. (2018). Posttraumatic stress symptoms among Polish World War II survivors: the role of social acknowledgement. European Journal of Psychotraumatology, 9(1), 1. https://doi.org/10.1080/20008198.2018.1423831
Crossref
Google Scholar
Ljubotina, D., Pantić, Z., Frančišković, T., Mladić, M., & Priebe, S. (2007). Treatment Outcomes and Perception of Social Acknowledgment in War Veterans: Follow-up Study. Croatian Medical Journal, 48(2), 157–166. Google Scholar
Maercker A., Forstmeier S., Wagner B., Glaesmer H. i Brähler E. (2008). Post-traumatic stress disorder in Germany. Results of a nationwide epidemiological study. Nervenarzt. 79(5), 577–586. https:// doi: 10.1007/s00115-008-2467-5
Crossref
Google Scholar
Maercker A., i Horn A. (2013). A socio-interpersonal perspective on PTSD: The case for environments and interpersonal processes. Clin Psychol Psychother. 20(6), 465–481. https:// doi: 10.1002/cpp.1805
Crossref
Google Scholar
Maercker A., Müller J. (2004). Social acknowledgment as a victim or survivor: A scale to measure a recovery factor of PTSD. J Trauma Stress. 17, 345–351. https://doi: 10.1023/B:JOTS.0000038484.15488.3d Google Scholar
Maercker, A., & Müller, J. (2004). Social acknowledgment as a victim or survivor: A scale to measure a recovery factor of PTSD. Journal of Traumatic Stress. 17(4), 345–451. https://doi.org/10.1023/B:JOTS.0000038484.15488.3d
Crossref
Google Scholar
Mueller, J., Moergeli, H., & Maercker, A. (2008). Disclosure and social acknowledgement as predictors of recovery from posttraumatic stress: a longitudinal study in crime victims. Canadian Journal of Psychiatry. Revue Canadienne de Psychiatrie. 53(3), 160–168. https://doi.org/10.1177/070674370805300306
Crossref
Google Scholar
Mueller, J., Orth, U., Wang, J., & Maercker, A. (2009). Disclosure attitudes and social acknowledgement as predictors of posttraumatic stress disorder symptom severity in Chinese and German crime victims. Canadian Journal of Psychiatry. 54(8), 547–556. https://doi: 10.1177/070674370905400807
Crossref
Google Scholar
Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z., Lis-Turlejska, M., i Merecz-Kot, D. (2018). Polska adaptacja PTSD Checklist for DSM-5 – PCL-5. Doniesienie wstępne. Przegląd Psychologiczny, 61(2), 281-285 Google Scholar
Ozer E., Best S., Lipsey T. i Weiss D. (2003). Predictors of posttraumatic stress disorder and symptoms in adults: A meta-analysis. Psychol Bull. 129(1), 52–73.
Crossref
Google Scholar
Rzeszutek, M., Lis-Turlejska, M., Krajewska, A., Zawadzka, A., Lewandowski, M., & Szumiał, S. (2020). Long-Term Psychological Consequences of World War II Trauma Among Polish Survivors: A Mixed-Methods Study on the Role of Social Acknowledgment. Frontiers in Psychology, 11, 210. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00210
Crossref
Google Scholar
Sommer G., Fydrich T. (1991). Development and validation of a questionnaire on social support. Diagnostica, 37(2), 160–178. Google Scholar
Thormar, S. B., Sijbrandij, M., Gersons, B. P. R., Van de Schoot, R., Juen, B., Karlsson, T., & Olff, M. (2016). PTSD Symptom Trajectories in Disaster Volunteers: The Role of Self-Efficacy, Social Acknowledgement, and Tasks Carried Out. Journal of Traumatic Stress, 29(1), 17–25. https://doi.org/10.1002/jts.22073
Crossref
Google Scholar
van der Velden P.G, Oudejans M., Das M., Bosmans M., i Maercker A. (2019). The longitudinal effect of social recognition on PTSD symptomatology and vice versa: Evidence from a population-based study. Psychiatry Res., 279, 287–294. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2019.05.044
Crossref
Google Scholar
Wagner, B., Keller, V., Knaevelsrud, C., & Maercker, A. (2012). Social acknowledgement as a predictor of post-traumatic stress and complicated grief after witnessing assisted suicide. International Journal of Social Psychiatry, 58(4), 381–385. https://doi.org/10.1177/0020764011400791
Crossref
Google Scholar
Weathers, F.W., Litz, B.T., Keane, T.M., Palmieri, P.A., Marx, B.P., & Schnurr, P.P. (2013). The PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5). Scale available from the National Center for PTSD at www.ptsd.va.gov. Google Scholar
Weiss D.S, i Marmar C.R. (1997). The impact of event scale—Revised. W: Wilson JP, Keane TM [Ed.]. Assessing psychological trauma and PTSD. New York: Guilford Press, 399–411. Google Scholar
Woodhouse S., Brown R., Ayers S. (2018). A social model of posttraumatic stress disorder: Interpersonal trauma, attachment, group identification, disclosure, social acknowledgement, and negative cognitions. J Theo Soc Psychol, 2, 35– 48. https://doi.org/10.1002/jts5.17
Crossref
Google Scholar
Xu, W., Wang, J., Wang, Z., Li, Y., Yu, W., Xie, Q., He, L., & Maercker, A. (2016). Web-based intervention improves social acknowledgement and disclosure of trauma, leading to a reduction in posttraumatic stress disorder symptoms. Journal of Health Psychology, 21(11), 2695–2708. https://doi.org/10.1177/1359105315583371
Crossref
Google Scholar
Zhao Y., An Y., Sun X. i Liu J. (2020). Self-Acceptance, Post-Traumatic Stress Disorder, Post-Traumatic Growth, and the Role of Social Support in Chinese Rescue Workers. J Loss Trauma. 25(3), 264-277. https://doi.org/10.1080/15325024.2019.1672935
Crossref
Google Scholar
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.