Pomiar uznania społecznego w percepcji osoby, która doświadczyła zdarzenia traumatycznego. Polska Adaptacja Kwestionariusza Społecznego Uznania (SAQ)

Szymon Szumiał

Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-2842-4863

Maja Lis-Turlejska

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0002-7418-8566

Marcin Rzeszutek

Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-4230-3806

Iwona Drapała




Abstract

Cel
Celem badania było stworzenie polskiej adaptacji Kwestionariusza Społecznego Uznania SAQ, Social Acknowledgement Questionnaire. Kwestionariusz służy do oceny społeczno-interpersonalnych reakcji w stosunku do osób po przeżytych doświadczeniach traumatycznych.

Metoda
Przeprowadzono badania w pięciu grupach pochodzących z różnych populacji. Rzetelność SAQ została oszacowana przy wykorzystaniu współczynników alfa Cronbacha i współczynników korelacji wewnątrzklasowej. Trafność SAQ została sprawdzona przy pomocy konfirmacyjnej analizy czynnikowej oraz analizy korelacji wyników SAQ z nasileniem objawów PTSD i objawów depresji.

Wyniki
Polska adaptacja SAQ spełnia kryteria rzetelności i trafności. Wartości rzetelności okazały się wystarczająco wysokie, biorąc pod uwagę wymiary spójności wewnętrznej wyrażonej poprzez wartości współczynnika alfa Cronbacha oraz stabilności ujmowanej przez współczynniki korelacji wewnątrzklasowej. Struktura czynnikowa SAQ wymaga dalszych analiz przeprowadzonych na większych próbach.

Konkluzje
Społeczne uznanie może być dynamiczną zmienną, podlegającą wpływom interwencji terapeutycznych. Polska wersja SAQ jest narzędziem o dobrych właściwościach psychometrycznych, które może zarówno być pomocne w szacowaniu ryzyka rozwoju PTSD. Może również być wartościowym kwestionariuszem do dalszych badań w kontekście prewencji oraz strategii leczenia osób dotkniętych PTSD i ich bliskich.


Keywords:

stres traumatyczy, SAQ, polska adaptacja, PTSD, społeczne uznanie


Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4, 561–571.
Crossref   Google Scholar

Bentler, P.M. (1992). On the fit of models to covariances and methodology to the Bulletin. Psychological Bulletin, 112, 400– 404.
Crossref   Google Scholar

Brewin C., Cloitre M., Hyland P., Shevlin M., Maercker A., Bryant R. i Reed G. (2017). A review of current evidence regarding the ICD-11 proposals for diagnosing PTSD and complex PTSD. Clin Psychol Rev. 58, 1–15.
Crossref   Google Scholar

Brewin C.R., Andrews B., Valentine J.D. i Holloway R. (2000). Meta-analysis of risk factors for posttraumatic stress disorder in trauma-exposed adults. J Consult Clin Psychol. 68(5), 748–766.
Crossref   Google Scholar

Brislin R.W. (1980). Back-translation for cross-cultural research. J Cross-Cult Psychol. 1, 185–216.
Crossref   Google Scholar

Browne, M.W. & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K.A. Bollen & J.S. Long (Eds.), Testing structural equation models (136– 162). Newbury Park, CA: Sage.   Google Scholar

Ehlers A i Clark DM. (2000). A cognitive model of posttraumatic stress disorder. Behav Res Ther. 38(4), 319–345.
Crossref   Google Scholar

Eising, C. M., Voelkle, M. C., Rohner, S. L., Maercker, A., & Thoma, M. V. (2021). Lifetime post-traumatic stress disorder in older individuals with a history of institutional upbringing in childhood: The role of social acknowledgement and stressful life events. European Journal of Psychotraumatology, 12(1), 1915578. https://doi.org/10.1080/20008198.2021.1915578
Crossref   Google Scholar

Engler, G. A., Goldzweig, G., Hasson, O. I., Laor, M. R., Braun, M., Engler-Gross, A., Hasson-Ohayon, I., & Laor-Maayany, R. (2020). Grief over patients, compassion fatigue, and the role of social acknowledgment among psycho-oncologists. Psycho-Oncology, 29(3), 493–499. https://doi.org/10.1002/pon.5286
Crossref   Google Scholar

Foa E., Keane T., Friedman M., i Cohen J. (2005). Effective treatments for PTSD. Practice guidelines from the International Society for Traumatic Stress Studies. New York: Guilford Press.   Google Scholar

Guan, R., Gao, J., Liu, G., Cheng, F., & Ge, B. (2019). The Mediating Effect of Perceived Social Acknowledgment on the Relationship Between Patient Assaults and Posttraumatic Stress Reactions in Emergency Nurses. Journal of Interpersonal Violence, 34(18), 3833–3849. https://doi.org/10.1177/0886260516673627
Crossref   Google Scholar

Horowitz M.J. (1976). Stress response syndromes. New York: Aronson.   Google Scholar

Hu, L-T., & Bentler, P.M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1– 55.
Crossref   Google Scholar

Jones, B., Müller, J., & Maercker, A. (2006). Trauma and posttraumatic reactions in German development aid workers: Prevalences and relationship to social acknowledgement. International Journal of Social Psychiatry, 52(2), 91–100. https://doi.org/10.1177/0020764006061248
Crossref   Google Scholar

Kern, S. M., Stacy, S. E., Kozina, R. M., Ripley, A. J., & Clapp, J. D. (2019). Exploring the relation between posttraumatic stress disorder and interpersonal outcomes: The role of social acknowledgment and trauma type. Journal of Clinical Psychology, 75(1), 132–145. https://doi.org/10.1002/jclp.22693
Crossref   Google Scholar

Kessler R.C., Chiu W.T., Demler O., Merikangas K.R. i Walters E.E. (2005). Prevalence, severity, and comorbidity of 12-month DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Arch Gen Psychiatry. 62(6), 617–627.
Crossref   Google Scholar

Lis-Turlejska, M., Szumiał, S., & Drapała, I. (2018). Posttraumatic stress symptoms among Polish World War II survivors: the role of social acknowledgement. European Journal of Psychotraumatology, 9(1), 1. https://doi.org/10.1080/20008198.2018.1423831
Crossref   Google Scholar

Ljubotina, D., Pantić, Z., Frančišković, T., Mladić, M., & Priebe, S. (2007). Treatment Outcomes and Perception of Social Acknowledgment in War Veterans: Follow-up Study. Croatian Medical Journal, 48(2), 157–166.   Google Scholar

Maercker A., Forstmeier S., Wagner B., Glaesmer H. i Brähler E. (2008). Post-traumatic stress disorder in Germany. Results of a nationwide epidemiological study. Nervenarzt. 79(5), 577–586. https:// doi: 10.1007/s00115-008-2467-5
Crossref   Google Scholar

Maercker A., i Horn A. (2013). A socio-interpersonal perspective on PTSD: The case for environments and interpersonal processes. Clin Psychol Psychother. 20(6), 465–481. https:// doi: 10.1002/cpp.1805
Crossref   Google Scholar

Maercker A., Müller J. (2004). Social acknowledgment as a victim or survivor: A scale to measure a recovery factor of PTSD. J Trauma Stress. 17, 345–351. https://doi: 10.1023/B:JOTS.0000038484.15488.3d   Google Scholar

Maercker, A., & Müller, J. (2004). Social acknowledgment as a victim or survivor: A scale to measure a recovery factor of PTSD. Journal of Traumatic Stress. 17(4), 345–451. https://doi.org/10.1023/B:JOTS.0000038484.15488.3d
Crossref   Google Scholar

Mueller, J., Moergeli, H., & Maercker, A. (2008). Disclosure and social acknowledgement as predictors of recovery from posttraumatic stress: a longitudinal study in crime victims. Canadian Journal of Psychiatry. Revue Canadienne de Psychiatrie. 53(3), 160–168. https://doi.org/10.1177/070674370805300306
Crossref   Google Scholar

Mueller, J., Orth, U., Wang, J., & Maercker, A. (2009). Disclosure attitudes and social acknowledgement as predictors of posttraumatic stress disorder symptom severity in Chinese and German crime victims. Canadian Journal of Psychiatry. 54(8), 547–556. https://doi: 10.1177/070674370905400807
Crossref   Google Scholar

Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z., Lis-Turlejska, M., i Merecz-Kot, D. (2018). Polska adaptacja PTSD Checklist for DSM-5 – PCL-5. Doniesienie wstępne. Przegląd Psychologiczny, 61(2), 281-285   Google Scholar

Ozer E., Best S., Lipsey T. i Weiss D. (2003). Predictors of posttraumatic stress disorder and symptoms in adults: A meta-analysis. Psychol Bull. 129(1), 52–73.
Crossref   Google Scholar

Rzeszutek, M., Lis-Turlejska, M., Krajewska, A., Zawadzka, A., Lewandowski, M., & Szumiał, S. (2020). Long-Term Psychological Consequences of World War II Trauma Among Polish Survivors: A Mixed-Methods Study on the Role of Social Acknowledgment. Frontiers in Psychology, 11, 210. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00210
Crossref   Google Scholar

Sommer G., Fydrich T. (1991). Development and validation of a questionnaire on social support. Diagnostica, 37(2), 160–178.   Google Scholar

Thormar, S. B., Sijbrandij, M., Gersons, B. P. R., Van de Schoot, R., Juen, B., Karlsson, T., & Olff, M. (2016). PTSD Symptom Trajectories in Disaster Volunteers: The Role of Self-Efficacy, Social Acknowledgement, and Tasks Carried Out. Journal of Traumatic Stress, 29(1), 17–25. https://doi.org/10.1002/jts.22073
Crossref   Google Scholar

van der Velden P.G, Oudejans M., Das M., Bosmans M., i Maercker A. (2019). The longitudinal effect of social recognition on PTSD symptomatology and vice versa: Evidence from a population-based study. Psychiatry Res., 279, 287–294. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2019.05.044
Crossref   Google Scholar

Wagner, B., Keller, V., Knaevelsrud, C., & Maercker, A. (2012). Social acknowledgement as a predictor of post-traumatic stress and complicated grief after witnessing assisted suicide. International Journal of Social Psychiatry, 58(4), 381–385. https://doi.org/10.1177/0020764011400791
Crossref   Google Scholar

Weathers, F.W., Litz, B.T., Keane, T.M., Palmieri, P.A., Marx, B.P., & Schnurr, P.P. (2013). The PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5). Scale available from the National Center for PTSD at www.ptsd.va.gov.   Google Scholar

Weiss D.S, i Marmar C.R. (1997). The impact of event scale—Revised. W: Wilson JP, Keane TM [Ed.]. Assessing psychological trauma and PTSD. New York: Guilford Press, 399–411.   Google Scholar

Woodhouse S., Brown R., Ayers S. (2018). A social model of posttraumatic stress disorder: Interpersonal trauma, attachment, group identification, disclosure, social acknowledgement, and negative cognitions. J Theo Soc Psychol, 2, 35– 48. https://doi.org/10.1002/jts5.17
Crossref   Google Scholar

Xu, W., Wang, J., Wang, Z., Li, Y., Yu, W., Xie, Q., He, L., & Maercker, A. (2016). Web-based intervention improves social acknowledgement and disclosure of trauma, leading to a reduction in posttraumatic stress disorder symptoms. Journal of Health Psychology, 21(11), 2695–2708. https://doi.org/10.1177/1359105315583371
Crossref   Google Scholar

Zhao Y., An Y., Sun X. i Liu J. (2020). Self-Acceptance, Post-Traumatic Stress Disorder, Post-Traumatic Growth, and the Role of Social Support in Chinese Rescue Workers. J Loss Trauma. 25(3), 264-277. https://doi.org/10.1080/15325024.2019.1672935
Crossref   Google Scholar


Published
2021-12-30

Cited by

Szumiał, S. ., Lis-Turlejska, M., Rzeszutek, M., & Drapała, I. (2021). Pomiar uznania społecznego w percepcji osoby, która doświadczyła zdarzenia traumatycznego. Polska Adaptacja Kwestionariusza Społecznego Uznania (SAQ) . The Review of Psychology, 64(4), 7–24. https://doi.org/10.31648/pp.7354

Szymon Szumiał 
Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-2842-4863
Maja Lis-Turlejska 
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
https://orcid.org/0000-0002-7418-8566
Marcin Rzeszutek 
Uniwersytet Warszawski
https://orcid.org/0000-0002-4230-3806
Iwona Drapała