2022-11-16

Szanowni Państwo,

Zapraszamy do zgłaszania abstraktów do numeru tematycznego Przeglądu Psychologicznego dedykowanego zagadnieniom z zakresu neuropsychologii klinicznej (Ogłoszenie).

Rozwój współczesnej neuropsychologii cechuje się integracją różnych zagadnień stanowiących dotychczas domenę innych dziedzin i dyscyplin nauki – głównie psychologii, neurologii i psychiatrii. Tym, co łączy różne kierunki badań czy terminy (neurologia behawioralna, neuropsychologia kliniczna, poznawcza, neuropsychologia międzykulturowa) jest analizowanie relacji ośrodkowy układ nerwowy – zachowanie w toku życia. Wprowadzenie technik neuroobrazowania, badania nad ludzkim genomem, rozwój teorii odnoszących się do procesów psychicznych, studia przypadków a także badania o charakterze evidence-based znacząco wpłynęły na postępy w diagnozowaniu neuropsychologicznym i rehabilitacji neuropsychologicznej (Bilder, 2011).

Dowodami na to, jak bardzo współczesna wiedza o relacjach mózg-zachowanie zmienia naszą profesjonalną aktywność, są: badania nad mechanizmem oddziaływania schorzeń somatycznych na funkcjonowanie poznawcze (np. w przebiegu nadciśnienia tętniczego, wirusa HIV czy COVID-19) (Ferrando i in., 2022); badania mózgowych mechanizmów objawów psychopatologicznych (m. in. zaburzeń afektywnych, schizofrenii, uzależnień, i wielu innych) (Luvsannyam i in., 2022), a z drugiej strony – nad rozwojem metod rehabilitacji neuropsychologicznej (wirtualna rzeczywistość, metody wspomaganej komputerowo rehabilitacji funkcji poznawczych) oraz nad integracją neuropsychologii i różnorodnych podejść terapeutycznych w procesie szeroko rozumianej pomocy psychologicznej dla osób z dysfunkcjami mózgowymi oraz systemu rodzinnego (Exner, 2022; Yeates, Ashworth, 2019). Inny obszar badań dotyczy neuropsychologii kulturowej (cross-cultural neuropsychology) (Franzen i in., 2022) to jest oceny, czy i w jaki sposób kultura wpływa na funkcjonowanie poznawcze oraz, czy i w jaki sposób jest to powiązane z funkcjonowaniem mózgu. Czy jesteśmy przygotowani do procesu diagnozowania i udzielania pomocy psychologicznej osobom wywodzącym się z innych kultur oraz w obliczu przenikania się kultur (Nelson i Pontón, 2007)? W obliczu podwójnego starzenia się społeczeństw czyli zwiększenia się liczby osób najstarszych wśród seniorów istotny staje się problem relacji między rezerwą poznawczą czyli zebranymi w trakcie życia zasobami, które mogłyby sprzyjać satysfakcjonującemu starzeniu się i/lub odraczać psychopatologię w późnym okresie życia (Nogueira i in., 2022). W tym kontekście warto spojrzeć na neuropsychologię jako na taki obszar wiedzy, który może mieć zastosowanie w profilaktyce i prewencji poprzez wskazywanie modyfikowalnych czynników ryzyka rozwoju zaburzeń poznawczych, sposobów wspomagania kondycji poznawczej czy modyfikowania środowiska osoby z patologią OUN (Randolph, 2013).

Mamy nadzieję, że udało się nam Państwa zaprosić do współtworzenia tego tomu – serdecznie zapraszamy do zgłaszania artykułów ukazujących efekty przede wszystkich badań własnych.

Terminy:  

• abstrakty (do 500 słów) do końca kwietnia 2023 na adres (ewa.zawadzka@mail.umcs.pl)
• zaproszenie do nadsyłania pełnych tekstów: do końca maja 2023
• nadsyłanie pełnych tekstów: do końca września 2023