Terapia psychoseksualna w ujęciu interdyscyplinarnym. Studium przypadku: pacjentka z zaburzeniami lękowymi i nadmiernym napięciem mięśni dna miednicy

Marta Rawińska

Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-5797-6886

Małgorzata Starzec-Proserpio

Zakład Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-5067-8261


Abstrakt

Cel
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie konceptualizacji psychoseksualnej i metod pracy terapeutycznej z pacjentką w ujęciu interdyscyplinarnym. Zastosowane narzędzia były oparte na technikach psychoterapii poznawczo-behawioralnej (cbt) oraz fizjoterapii uroginekologicznej.


Metoda
Przedstawiono najważniejsze elementy wywiadu diagnostycznego oraz techniki pracy bazujące na podejściu CBT oraz fizjoterapii. Obszar pracy terapeutycznej koncentrował się wokół problematyki lęku, poczucia bezradności i złości. Na późniejszych etapach pracy wprowadzono tematykę seksuologiczną i fizjoterapię. Pacjentka pozostawała ponadto pod opieką innych specjalistów: psychiatry i endokrynologa.


Wyniki
Pacjentce udało się osiągnąć część założonych wraz z terapeutą celów, a także zniwelować ból genitalno-miedniczy. Dodatkową korzyścią okazała się pełna diagnoza medyczna pacjentki i podjęcie przez nią leczenia w zakresie zaburzeń hormonalnych.


Konkluzje
Praca w ujęciu interdyscyplinarnym z pacjentką przyniosła wymierne efekty. Taki rodzaj współdziałania wielu specjalistów w zakresie leczenia pacjentów zgłaszających trudności emocjonalne, psychiczne i seksualne daje najlepsze rezultaty. Wskazuje to na wartość pracy zespołowej i konieczność współpracy specjalistów różnych dziedzin.


Słowa kluczowe:

CBT, fizjoterapia uroginekologiczna, interdyscyplinarność, zaburzenia lękowe, zespoły bólowe


Ariza-Mateos, M. J., Cabrera-Martos, I., Ortiz-Rubio, A., Torres-Sánchez, I., Rodríguez-Torres, J., Valenza, M. C. (2019). Effects of a patient-centered graded exposure intervention added to manual therapy for women with chronic pelvic pain: a randomized controlled trial. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 100(1), 9‒16. DOI: 10.1016/j.apmr.2018.08.188.
Crossref   Google Scholar

Bancroft, J. (2012). Seksualność człowieka. Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner   Google Scholar

Chambless, D. L., Ollendick, T. H. (2001). Empirically supported interventions: Controversies and evidence. Annual Review of Psychology, 52, 685‒716.
Crossref   Google Scholar

Gentilcore-Saulnier, E., McLean, L., Goldfinger, C., Pukall, C. F., Chamberlain, S. (2010). Pelvic floor muscle assessment outcomes in women with and without provoked vestibulodynia and the impact of a physical therapy program. Journal of Sexual Medicine, 7(2), 1003‒1022.
Crossref   Google Scholar

Haugstad, G. K., Wojniusz, S., Kirschner, R., Kirste, U., Lilleheie, I., Haugstad, T. S. (2019). Somatocognitive therapy of women with provoked vulvodynia: a pilot study. Scandinavian Journal of Pain, 19(4), 725‒732.
Crossref   Google Scholar

Haugstad, G. K., Wojniusz, S., Kirste, U. M., Kirschner, R. S., Lilleheie, I., Haugstad, T. S. (2018). Pain, psychological distress and motor pattern in women with provoked vestibulodynia (PVD) ‒ symptom characteristics and therapy suggestions. Scandinavian Journal of Pain, 18(2), 221‒227.
Crossref   Google Scholar

Hoyer, J., Uhmann, S., Rambow, J., Jacobi, F. (2009). Reduction of sexual dysfunction: by-product of cognitive-behavioural therapy for psychological disorders? Sexual and Relationship Therapy, 24(1), 64–73
Crossref   Google Scholar

King, R., Robinson, V,. Ryan, C. G., Martin, D. J. (2017). A novel interactive diagram to explain pain neurophysiology to patients with chronic musculoskeletal pain (CMP): A practical guide. Pain and Rehabilitation, 42(9), 24‒32.   Google Scholar

Lew-Starowicz, Z. (1997). Leczenie zaburzeń seksualnych. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.   Google Scholar

Lowen, A. (2022). Zdrada ciała. Warszawa: Czarna Owca.   Google Scholar

Masters, W. H., Johnson, V. E. (1974). The Pleasure Bond. Toronto, New York: Bantam Books.   Google Scholar

Morin, M., Dumoulin, C., Bergeron, S., Mayrand, M. H., Khalifé, S., Waddell, G., Dubois, M. F. PVD Study Group. (2021). Multimodal physical therapy versus topical lidocaine for provoked vestibulodynia: a multicenter, randomized trial. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 224(2), 189.e1‒189.e12. DOI: 10.1016/j.ajog.2020.08.038.
Crossref   Google Scholar

Nijs, J., Wijma, A. J., Willaert, W., Huysmans, E., Mintken, P., Smeets, R., … Donaldson, M. (2020). Integrating motivational interviewing in pain neuroscience education for people with chronic pain: A practical guide for clinicians. Physical Therapy, 100(5), 846‒859.
Crossref   Google Scholar

Nobre, P. (2009). Determinants of sexual desire problems in women: Testing a cognitive-emotional model. Journal of Sex & Marital Therapy, 35(5), 360‒377. DOI: 10.1080/00926230903065716.
Crossref   Google Scholar

Nobre, P., Pinto-Gouveia, J. (2006). Emotions during sexual activity: Differences between sexually functional and dysfunctional men and women. Archives of Sex Behavior, 35, 8‒15.
Crossref   Google Scholar

O’Sullivan, P. B., Caneiro, J. P., O’Keeffe, M., Smith, A., Dankaerts, W., Fersum, K., O’Sullivan, K. (2018). Cognitive functional therapy: An integrated behavioral approach for the targeted management of disabling low back pain. Physical Therapy, 98(5), 408‒423. DOI: 10.1093/ptj/pzy022.
Crossref   Google Scholar

Rawińska, M. (2017). Badanie seksuologiczne. W: M. Lew-Starowicz, Z. Lew-Starowicz, V. Skrzypulec-Plinta (red.), Seksuologia (s. 199‒208). Warszawa: Wydawnictwo PZWL.   Google Scholar

Rawińska, M. (red.). (2019). Zaburzenia seksualne a psychoterapia poznawczo-behawioralna. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.   Google Scholar

Rosenbaum, T. (2011). Addressing anxiety in vivo in physiotherapy treatment of women with severe vaginismus: a clinical approach. Journal of Sex & Marital Therapy, 37(2), 89‒93.
Crossref   Google Scholar

Ruscio, A., Brown, T., Chiu, W., Sareen, J., Stein, M., Kessler, R. (2008). Social fears and social phobia in the USA: results from the National Comorbidity Survey Replication. Psychological Medicine, 38(1), 15‒28. DOI: 10.1017/S0033291707001699.
Crossref   Google Scholar

Sapolsky, R. M. (2010). Dlaczego zebry nie mają wrzodów. Warszawa: PWN.   Google Scholar

Schnyder, U., Schnyder-Lüthi, C., Ballinari, P., Blaser, A. (1998). Therapy for vaginismus: in vivo versus in vitro desensitization. Canadian Journal of Psychiatry, 43(9), 941‒944. DOI: 10.1177/070674379804300910.
Crossref   Google Scholar

Rosenbaum, T. Y. (2013). An integrated mindfulness-based approach to the treatment of women with sexual pain and anxiety: promoting autonomy and mind/body connection, Sexual and Relationship Therapy, 28(1‒2), 20‒28. DOI: 10.1080/14681994.2013.764981.
Crossref   Google Scholar

Ter Kuile, M. M., Melles, R., de Groot, H. E., Tuijnman-Raasveld, C. C., van Lankveld J. J. D. M. (2013). Therapist-aided exposure for women with lifelong vaginismus: a randomized waiting-list control trial of efficacy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 81(6), 1127‒1136.
Crossref   Google Scholar

Wells, A. (2010). Terapia poznawcza zaburzeń lękowych. Kraków: WUJ   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-12-28

Cited By /
Share

Rawińska, M., & Starzec-Proserpio, M. (2022). Terapia psychoseksualna w ujęciu interdyscyplinarnym. Studium przypadku: pacjentka z zaburzeniami lękowymi i nadmiernym napięciem mięśni dna miednicy. Przegląd Psychologiczny, 65(2), 41–53. https://doi.org/10.31648/przegldpsychologiczny.7636

Marta Rawińska 
Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-5797-6886
Małgorzata Starzec-Proserpio 
Zakład Położnictwa, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
https://orcid.org/0000-0002-5067-8261