Rozszyfrowana wojna. Biuro szyfrów Oddziału II naczelnego dowództwa Wojska Polskiego a losy Bitwy Warszawskiej 1920 roku

Decoded war. Code’s Office of the Second Department of Supreme Command Polish Army and the fate of the Warsaw Battle of 1920

Adam Ostanek

Military University of Technology in Warsaw


Abstrakt

The subject of the research is the impact of the work of the Cipher Bureau of the Second Division of the Supreme Command of the Polish Army on the result of the Polish-Russian war of 1919-1920, with particular emphasis on the Battle of Warsaw. Breaking the codes used by the Red Army to encrypt secret messages undoubtedly contributed to the Polish victory in the war. Although this fact was generally known to researchers, the discovery of the well-preserved and almost complete translations of the Russian ciphertexts preserved in the Central Military Archives showed the scale of the impact of reading Russian correspondence on the fate of the war. The analysis of selected ciphertexts directly related to the Battle of Warsaw proves that they became an important element of the victory at that time, providing the Polish side with information on the location, plans, numbers and the mood of the Red Army. This enabled Poles to make the right decisions at the operational level.


Słowa kluczowe:

radio secret service, Polish-Russian war 1919-1920, Polish Army, Republic of Poland, Bolshevik Russia


WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.630.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.629.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.631.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.632.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.662.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.639.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.644.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z lat 1919-1921, sygn. I.301.8.645.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) z lat 1921-1939, sygn. I.303.4.11.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) z lat 1921-1939, sygn. I.303.4.629.   Google Scholar

WBH-CAW, Oddział II Sztabu Głównego (Generalnego) z lat 1921-1939, sygn. I.303.4.661.   Google Scholar

Monitor Polski 2019, poz. 1044.   Google Scholar

D'ABERNON, E.V. (1990), Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata. Pod Warszawą 1920 r. Warszawa.   Google Scholar

GROTT, W. (2019), Podpułkownik Jan Kowalewski (1892-1965). Gdańsk.   Google Scholar

KAHN, D. (2004), Łamacze kodów. Historia Kryptologii. Warszawa.   Google Scholar

NOWIK, G. (2004), Zanim złamano „Enigmę”. Polski radiowywiad podczas wojny z bolszewicką Rosją 1918-1920. Warszawa.   Google Scholar

NOWIK G. (2010), Zanim złamano „Enigmę” rozszyfrowano rewolucję. Polski radiowywiad podczas wojny z bolszewicką Rosją 1918-1920. Warszawa.   Google Scholar

PEPŁOŃSKI, A. (1999), Wywiad w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920. Warszawa.   Google Scholar

POBÓG MALINOWSKI, W. (1967), Najnowsza historia polityczna Polski 1864-1945, t. II. Londyn.   Google Scholar

POŹNIAKOWSKA-HANAK, D. (2001), Oddział II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego 1919-1921. W: Biu-letyn Wojskowej Służby Archiwalnej, 24. Warszawa.   Google Scholar

SERUGA, J. (1925), Udział radiostacji warszawskiej w bitwie o Warszawę w r. 1920. W: Bellona, XVII/1, 43-53.   Google Scholar

SINGH, S. (2001), Księga szyfrów. Nauka skrywania tajemnic od starożytnego Egiptu do kryptografii kwanto-wej. Warszawa.   Google Scholar

ŚCIEŻYŃSKI, M. (1928), Radiotelegrafia jako źródło wiadomości o nieprzyjacielu. Przemyśl.   Google Scholar

WARGALLA, M. (1937), Organizacja i wykorzystanie radiokomunikacji dla celów wojskowych. W: Przegląd Wojskowo-Techniczny, XXII/3, 648-672.   Google Scholar

WIECZORKIEWICZ, P. (2008), Rok 1920. Trudne zwycięstwo. W: Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej, 11-12, 71-81.   Google Scholar

WYSZCZELSKI, L. (2005), Operacja warszawska sierpień 1920. Warszawa.   Google Scholar

ZIAJA, L. (1968-1969), Kowalewski Jan (biogram). W: Polski Słownik Biograficzny, XIV, 524-525.   Google Scholar

http://www.unesco.org/new/en/communication-and-information/memory-of-the-world/register/full-list-of-registered-heritage/registered-heritage-page-2/documents-of-polish-radio-intelligence-from-the-period-of-the-battle-of-warsaw-in-1920/ (dostęp: 30 VII 2020).   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
31.12.2021

Cited By /
Share

Ostanek, A. (2021). Rozszyfrowana wojna. Biuro szyfrów Oddziału II naczelnego dowództwa Wojska Polskiego a losy Bitwy Warszawskiej 1920 roku: Decoded war. Code’s Office of the Second Department of Supreme Command Polish Army and the fate of the Warsaw Battle of 1920. Przegląd Wschodnioeuropejski, 12(2), 29–46. https://doi.org/10.31648/pw.6860

Adam Ostanek 
Military University of Technology in Warsaw