Stopień pasywizacji tekstów prawniczych w oryginale i w przekładzie. Analiza kontrastywna angielsko-francusko-polska
Agnieszka Stawecka-Kotuła
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w LublinieAbstrakt
The main focus of this paper is the degree of passivisation in English, French and Polish legal texts, considered as fully representative of specialised discourse, examined in selected original and translated texts. Since it is assumed that typological differences between languages determine users’ choices regarding their selection of passive structures, the very same tendencies should be also reflected in the specialised, legal variant of the language. The aim of this study is to verify this assumption by juxtaposing the research findings from two specialised corpora, namely a comparable corpus and a parallel corpus, both created by the author following corpus linguistics principles.
Słowa kluczowe:
passivisation, specialised discourse, legal language, specialised corpus, interference in translationBibliografia
Bień Janusz. 2009. Le verbe pronominal à valeur neutre et passive dans les langues française, espagnole et polonaise. Lublin: Werset.
Bień Janusz. 2016. Recursos de objetividad discursiva en algunos lenguajes funcionales. „Itinerarios. Revista de estudios lingüísticos, literarios, históricos y antropológicos” n◦ 23, 15-34.
Brzozowski Jerzy. 2011. Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Cabré María Teresa. 1998. La terminologie. Théorie, méthode et applications. Paris: Armand Colin.
Cabré María Teresa. 2007-2008. Constituer un corpus de textes de spécialité. „Cahiers du CIEL”: 37-57.
Calberg-Challot Marie. 2007-2008. Quand un vocabulaire de spécialité emprunte au langage courant : le nucléaire, étude de cas. „Cahiers du CIEL”: 71-85.
Desclés Jean-Pierre, Guentchéva Zlatka. 1993. Le passif dans le système des voix du français. „Langages” 27(109): 73-102.
Dolata-Zaród Anna. 2011. La prédication dans la langue du droit. „Romanica Cracoviensia” nr 11: 99-106.
Ferhat Salem. 2017. Le discours scientifique et la manipulation de la langue, de la subjectivité au discours objectivé. W: Actes du colloque. Texte de spécialité, texte scientifique à l’université Faculté des lettres. Éd. Horová H. et al. Plzeň: Université de Bohême de l’Ouest: 5-12.
Gawełko Marek. 1999. L’étude sur l’ordre des mots dans les langues romanes [augmentée de parallélismes avec l’allemand, l’anglais et le polonais]. II. La passivation. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Kocourek Rostislav. 1991. La langue française de la technique et de la science. Wiesbaden: Oscar Brandstetter Verlag.
Lewandowska-Tomaszczyk Barbara. 2005. Podstawy językoznawstwa korpusowego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sinclair John. 1996. Preliminary recommendations on Corpus Typology. Technical report, EAGLES [Expert Advisory Group on Language Engineering Standards]. W: http://www.ilc.cnr.it/EAGLES/corpustyp/corpustyp.html [Dostęp 3 IV 2018].
Korpusy [Dostęp 3 VIII 2017 – 14 V 2019]Autorski korpus porównywalnyStawecka-Kotuła Agnieszka. 2018. Pronoms personnels déictiques comme moyen de dépersonnalisation dans les textes juridiques : analyse contrastive d’un corpus trilingue. W: Nuevos estudios de lingüstica románica = Nouvelles études de linguistique romane. Red. Bień J., Niestorowicz T. Lublin: Werset: 95-110 [Pełne dane bibliograficzne korpusu].
Agreement on mutual legal assistance between the EU and the USA [Umowa w sprawie wzajemnej pomocy prawnej między UE a Stanami Zjednoczonymi]. W: http://ec.eu-ropa.eu/assets/near/neighbourhood-enlargement/ccvista/pl/22003a0719[02]-pl.doc.
Code of Conduct Henkel [Kodeks Etyki Henkel]. W: https://www.henkel.pl/resource/blob/442716/2e84fc309e4e2f4229027c34a050c561/code-of-conduct-kodeks-etyki-pl-pl-pdf-data.pdf.
Commission Decision (...) on ad hoc measures implemented by Portugal in favour of RTP [Decyzja Komisji (...) w sprawie pomocy państwa C 85/01 dotyczącej środków ad hoc wdrożonych przez Portugalię na rzecz RTP]. W: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:183:0001:0030:PL:PDF.Global Distribution Agreement[Globalna umowa dystrybucji] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Guarantee [Gwarancja]. W: https://gammafundusze.pl/content/download/704/6262/version/1/file/KBCDalekowschodniFIZgwarancja.pdf.
udgment of the Court [First Chamber] [Wyrok Trybunału (pierwsza izba)]. W: http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=206859&mode=req&pageIn-dex=1&dir=&occ=first&part=1&text=NAJEM&doclang=PL&cid=8017087#ctx1.
Ownership [Własność] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Regulation [EU] 2016/679 of the European Parliament and of the Council (...) on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data [Roz -porządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady [UE] (...) w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych]. W: https://eur-lex.europa.eu/legal content/EN/TXT/?qid=1528874672298&uri=CELEX%3A32016R0679.
Regulation [EU] (...) laying down the Union Customs Code [Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego (...) ustanawiające unijny kodeks celny]. W: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0952.
Supplemental Security Income Benefits [Zasiłki uzupełniające z ubezpieczeń społecznych]. W: https://www.ssa.gov/pubs/PO-05-11000.pdf.
Television Program License Agreement [Umowa licencyjna dotycząca programu telewi-zyjnego] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Bień Janusz. 2016. Recursos de objetividad discursiva en algunos lenguajes funcionales. „Itinerarios. Revista de estudios lingüísticos, literarios, históricos y antropológicos” n◦ 23, 15-34.
Brzozowski Jerzy. 2011. Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Cabré María Teresa. 1998. La terminologie. Théorie, méthode et applications. Paris: Armand Colin.
Cabré María Teresa. 2007-2008. Constituer un corpus de textes de spécialité. „Cahiers du CIEL”: 37-57.
Calberg-Challot Marie. 2007-2008. Quand un vocabulaire de spécialité emprunte au langage courant : le nucléaire, étude de cas. „Cahiers du CIEL”: 71-85.
Desclés Jean-Pierre, Guentchéva Zlatka. 1993. Le passif dans le système des voix du français. „Langages” 27(109): 73-102.
Dolata-Zaród Anna. 2011. La prédication dans la langue du droit. „Romanica Cracoviensia” nr 11: 99-106.
Ferhat Salem. 2017. Le discours scientifique et la manipulation de la langue, de la subjectivité au discours objectivé. W: Actes du colloque. Texte de spécialité, texte scientifique à l’université Faculté des lettres. Éd. Horová H. et al. Plzeň: Université de Bohême de l’Ouest: 5-12.
Gawełko Marek. 1999. L’étude sur l’ordre des mots dans les langues romanes [augmentée de parallélismes avec l’allemand, l’anglais et le polonais]. II. La passivation. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Kocourek Rostislav. 1991. La langue française de la technique et de la science. Wiesbaden: Oscar Brandstetter Verlag.
Lewandowska-Tomaszczyk Barbara. 2005. Podstawy językoznawstwa korpusowego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sinclair John. 1996. Preliminary recommendations on Corpus Typology. Technical report, EAGLES [Expert Advisory Group on Language Engineering Standards]. W: http://www.ilc.cnr.it/EAGLES/corpustyp/corpustyp.html [Dostęp 3 IV 2018].
Korpusy [Dostęp 3 VIII 2017 – 14 V 2019]Autorski korpus porównywalnyStawecka-Kotuła Agnieszka. 2018. Pronoms personnels déictiques comme moyen de dépersonnalisation dans les textes juridiques : analyse contrastive d’un corpus trilingue. W: Nuevos estudios de lingüstica románica = Nouvelles études de linguistique romane. Red. Bień J., Niestorowicz T. Lublin: Werset: 95-110 [Pełne dane bibliograficzne korpusu].
Agreement on mutual legal assistance between the EU and the USA [Umowa w sprawie wzajemnej pomocy prawnej między UE a Stanami Zjednoczonymi]. W: http://ec.eu-ropa.eu/assets/near/neighbourhood-enlargement/ccvista/pl/22003a0719[02]-pl.doc.
Code of Conduct Henkel [Kodeks Etyki Henkel]. W: https://www.henkel.pl/resource/blob/442716/2e84fc309e4e2f4229027c34a050c561/code-of-conduct-kodeks-etyki-pl-pl-pdf-data.pdf.
Commission Decision (...) on ad hoc measures implemented by Portugal in favour of RTP [Decyzja Komisji (...) w sprawie pomocy państwa C 85/01 dotyczącej środków ad hoc wdrożonych przez Portugalię na rzecz RTP]. W: https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:183:0001:0030:PL:PDF.Global Distribution Agreement[Globalna umowa dystrybucji] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Guarantee [Gwarancja]. W: https://gammafundusze.pl/content/download/704/6262/version/1/file/KBCDalekowschodniFIZgwarancja.pdf.
udgment of the Court [First Chamber] [Wyrok Trybunału (pierwsza izba)]. W: http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?docid=206859&mode=req&pageIn-dex=1&dir=&occ=first&part=1&text=NAJEM&doclang=PL&cid=8017087#ctx1.
Ownership [Własność] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Regulation [EU] 2016/679 of the European Parliament and of the Council (...) on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data [Roz -porządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady [UE] (...) w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych]. W: https://eur-lex.europa.eu/legal content/EN/TXT/?qid=1528874672298&uri=CELEX%3A32016R0679.
Regulation [EU] (...) laying down the Union Customs Code [Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego (...) ustanawiające unijny kodeks celny]. W: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0952.
Supplemental Security Income Benefits [Zasiłki uzupełniające z ubezpieczeń społecznych]. W: https://www.ssa.gov/pubs/PO-05-11000.pdf.
Television Program License Agreement [Umowa licencyjna dotycząca programu telewi-zyjnego] [Źródło: tłumacz przysięgły].
Stawecka-Kotuła, A. (2020). Stopień pasywizacji tekstów prawniczych w oryginale i w przekładzie. Analiza kontrastywna angielsko-francusko-polska. Acta Neophilologica, 2(XXII), 187–198. https://doi.org/10.31648/an.5595
Agnieszka Stawecka-Kotuła
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
