Narodowosocjalistyczny miesięcznik "Kolonistenbriefe" (1941-1944) jako propagandowe narzędzie „Rückgewinnungsaktion” na Zamojszczyźnie

Katarzyna Wójcik

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej


Abstract

This paper aims to analyze the propaganda mechanisms and strategy of the Kolonistenbriefe monthly with regard to the “Rückgewinnung” action (seeking out descendants of German colonists in the Zamość Region, the Lublin District). The analysis is based on texts published in the journal from April to June 1944. It discusses characteristic lexical phenomena
shaping reality in the so-called German colonies with the employment of language. The paper is of an empirical nature and belongs in the domain of press studies.


Schlagworte:

Kolonistenbriefe, German colonists, Lublin District


Całek Anita. 2019. Nowa teoria listu. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Crossref   Google Scholar

Czyżewski Marek. 2004. W stronę teorii dyskursu politycznego. W: Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Red. Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A. Wrocław: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.   Google Scholar

Gassner Emil. 1942. Die Pressearbeit. W: Das Generalgouvernement. Red. Prel du M. Würzburg: Konrad Triltsch Verlag: 147-151.   Google Scholar

Gdula Paweł. 1953. Drukarstwo lubelskie. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” vol. VIII, 2 Sectio F: 39-112.   Google Scholar

Hahn Eva, Hahn Hans Henning. 2010. Die Vertreibung im deutschen Erinnern. Legenden, Mythos, Geschichte. Padeborn: Ferdinand Schöningh.   Google Scholar

Hermand Jost. 2002. Gedanken zum Widerspruch zwischen archaisierender Bauernverkultung und technischer Modernisierung im deutschen Faschismus. W: Reflexe und Reflexionen von Modernität 1933-1945. Red. Schütz E., Streim G. Bern u. a.: Peter Lang: 325-336.   Google Scholar

Heuschele Otto. 1938. Der deutsche Brief. Wesen und Welt. Eine Studie. Stuttgart: Silberburg Verlag.   Google Scholar

Jockheck Lars. 2006. Propaganda im Generalgouvernement. Die NS-Besatzungspresse für Deutsche und Polen 1939-1945. Osnabrück: fibre Verlag.   Google Scholar

Kaczmarek Ryszard. 2010. Polacy w Wehrmachcie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.   Google Scholar

Kolczyński Mariusz. 2008. Strategie komunikowania politycznego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.   Google Scholar

Krämer Philipp. Über den Brief. Ein Versuch. „Neuphilologische Mitteilungen“ nr 44: 161-193.   Google Scholar

Lisowska-Magdziarz Małgorzata. 2006. Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Przewodnik dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.   Google Scholar

Napora Monika. 2017. Gadzinowe narracje. Mechanizmy i strategie kreowania propagandowego obrazu świata w Dzienniku Radomskim 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu.   Google Scholar

Nickisch Reinhard. Brief. Stuttgart: J.B. Metzler Verlag: t. 260.   Google Scholar

Reimann Friedrich A. 2017. Deutsche Volksfeste im neunzehnten Jahrhundert. Geschichte ihrer Entstehung und Beschreibung ihrer Feier. Nachdruck des 1839 erschienenen Buches. Norderstedt: BoD – Books of Demand.   Google Scholar

Rudawski Bogumił. 2015. Obsesja przestrzeni? Niemieckie kształtowanie Europy Środkowej i Wschodniej. „Studia Europaea Gnesnensia” nr 12: 163-187.
Crossref   Google Scholar

Schmitz-Berning Cornelia. 2007. Vokabular des Nationalsozialismus. Berlin: Walter de Gruyter.
Crossref   Google Scholar

Schulze Harald. 2017. „Rinder ziehen wie heilige Tiere“. W: vermacht, verfallen, verdrängt. Kunst und Nationalsozialismus. Die Sammlung der Städtischen Galerie Rosenheim in der Zeit des Nationalsozialismus und in den Nachkriegsjahren. Red. Fuhrmeister Ch., Hauser-Mair M., Steffan F. Petersberg: Michael Imhof Verlag: 215-231.   Google Scholar

Seltmann Uwe. 2012. Gabi i Uwe. Mój dziadek zginął w Auschwitz. A mój był esesmanem. Warszawa: Literatura Faktu PWN.   Google Scholar

Skwarczyńska Stefania. 1937. Teoria listu. Lwów: Towarzystwo Naukowe we Lwowie.   Google Scholar

Smykała Marta. 2016. „Wir schaffen das!“ Diskursive Strategien sprachlicher Konstituierung des Beginns der Flüchtlingskrise und ihrer Hauptakteure im Pressediskurs am Beispiel der Wochenzeitung Die Zeit. „tekst i dyskurs – text und diskurs“ nr 9: 187-205.   Google Scholar

Wasilewski Jacek, Skibiński Adam. 2008. Prowadzeni słowami. Retoryka motywacji w komunikacji publicznej. Warszawa: Difin.   Google Scholar

Weinelt Nora. 2015. Zum dialektischen Verhältnis der Begriffe ‚Held‘ und ‚Antiheld‘. Eine Annäherung aus literaturwissenschaftlicher Perspektive. W: DOI: 10.6094/helden.heroes.heros/2015/01/03 [Dostęp 3 IV 2021].   Google Scholar

Winstone Martin. 2015. Generalne Gubernatorstwo. Mroczne serce Europy Hitlera. Poznań: Rebis.   Google Scholar

Wohlfarth Paul. 1924/1925. Der Brief als Literaturgattung. „Der Gral“ nr 19: 485-489.   Google Scholar

Zamojszczyzna – Sonderlaboratorium SS. Zbiór dokumentów polskich i niemieckich z okresu okupacji hitlerowskiej. 1979. Red. Madajczyk Cz. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.   Google Scholar

Źródła drukowane   Google Scholar

[S]eltmann [L]othar. 1942. Das Blut entscheidet! „Kolonistenbriefe“ nr 11: 1-2.   Google Scholar

[S]eltmann [L]othar. 1942. Die Volksgemeinschaft wird grösser. „Kolonistenbriefe“ nr 10: 1-2.   Google Scholar

[S]eltmann [L]othar. 1944. Vom echtem Kolonistentum. „Kolonistenbriefe“ nr 10: 1-2.   Google Scholar

[S]eltmann [M]inna. 1941. Reichsführer SS odwiedza kolonistów pochodzenia niemieckiego w ziemi zamojskiej. nr 4: 1-3.   Google Scholar

[S]eltmann [M]inna. 1941. Żniwa w 1941r. w Zamościu. „Kolonistenbriefe” nr 6: 2-3.   Google Scholar

[S]eltmann [M]inna. 1943. Der deutsche Bauer. „Kolonistenbriefe“ nr 7: 3-5.   Google Scholar

Ansel Werner, Weihenmaier Helmut. 1941. Die Kreishauptleute von Zamosc und Bilgoraj grüssen ihre Deutschstämmigen Kolonisten! „Kolonistenbriefe“ nr 3: 3.   Google Scholar

Döhrmann Marthel. 1941. Nasze święto wiosny. Huszczka. „Kolonistenbriefe” nr 3: 7-8.   Google Scholar

Elberskirch Elfriede. 1941. Nasze święto wiosny. Sitaniec – Białobrzegi. „Kolonistenbriefe” nr 4: 4-5.   Google Scholar

Faller Anneliese. 1941. Nasze święto wiosny. Rogożno. „Kolonistenbriefe“ nr 3: 5-6.   Google Scholar

Fischbach Gertrud. 1941. Nasze święto wiosny. Brody. „Kolonistenbriefe” nr 3: 6-7.   Google Scholar

Gabel Laurentius. 1941. List z roku 1785. „Kolonistenbriefe“ nr 2, 2-4.   Google Scholar

Graf Dr. 1943. Deutsche Wiedergeburt. „Kolonistenbriefe“ nr 2: 1-3.   Google Scholar

Kolonistenbriefe 1943. An die Leser der Kolonistenbriefe. nr 8: 9.   Google Scholar

Kolonistenbriefe. 1941. Zum Geleit/Przedmowa. nr 1: 1.
Crossref   Google Scholar

Kolonistenbriefe. 1943. An unsere Leser. nr 23: 16.   Google Scholar

Lüdtke Franz. 1942. Der Ruf des Ostens. „Kolonistenbriefe“ nr 9: 1-2.   Google Scholar

N.N. (non notus) 1941. Z niemieckich osiedli. Sitaniec. „Kolonistenbriefe” nr 2: 11.   Google Scholar

N.N. 1941. Das Dorffest in Brody am 21.III.1941. „Kolonistenbriefe“ nr 1: 4-7.   Google Scholar

N.N. 1941. Dziewczę z Einsatz’u donosi ze wsi. „Kolonistenbriefe” nr 3: 2-3.   Google Scholar

N.N. 1941. Dziewczęta z Niemiec. „Kolonistenbriefe” nr 2: 13-14.   Google Scholar

N.N. 1941. Dziewczynki z Niemiec. „Kolonistenbriefe” nr 1: 9.   Google Scholar

N.N. 1941. Gromadźcie pamiątki rodzinne! „Kolonistenbriefe” nr 7: 14.   Google Scholar

N.N. 1941. Obowiązki Niemca. „Kolonistenbriefe” nr 4: 5.   Google Scholar

N.N. 1941. Powrót Galicji. „Kolonistenbriefe” nr 5: 1-2.   Google Scholar

N.N. 1941. Rok pracy niemieckiej w Ziemi Zamojskiej. „Kolonistenbriefe” nr 8: 1-2.   Google Scholar

N.N. 1941. Skąd przyszli Wasi przodkowie? „Kolonistenbriefe” nr 3: 14-15.   Google Scholar

N.N. 1941. Walka Niemiec przeciw Moskwie. „Kolonistenbriefe” nr 2:16.   Google Scholar

N.N. 1941. Wie war es einst?/Jak było przedtem? „Kolonistenbriefe“ nr 1, nr 2: 1-2.   Google Scholar

N.N. 1941. Wiosna niemiecka w ziemi zamojskiej. Znaczenie świat wiejskich. „Kolonistenbriefe” nr 3: 1-2.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. „Kolonistenbriefe“ nr 1: 2-7.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. „Kolonistenbriefe“ nr 2: 7-15.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. „Kolonistenbriefe” nr 2: 8-11.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. „Kolonistenbriefe” nr 5: 7-12.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. Huszczka; Płoskie; Rogożno. „Kolonistenbriefe” nr 3: 13.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. Nasze święto wsi w Brodach w dn. 21.III.1941. „Kolonistenbriefe” nr 1: 5.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. Rauchersdorf. „Kolonistenbriefe” nr 5: 10-11.   Google Scholar

N.N. 1941. Z niemieckich osiedli. Udrycze. „Kolonistenbriefe” nr 5: 12.   Google Scholar

Neubauer Hedy. 1941. Nasze święto wiosny. Antoniówka. „Kolonistenbriefe” nr 3: 3-4.   Google Scholar

Nieden Margrit. 1941. Unsere Ankunft in Białobrzegi. „Kolonistenbriefe“ nr 2: 4-7.   Google Scholar

Spitzer K.P., Nehmert F. 1943. Deutsches Leben in Huszczka. „Kolonistenbriefe“ nr 1: 6-7.   Google Scholar


Veröffentlicht
2022-05-15

##plugins.themes.libcom.cytowania##

Wójcik, K. (2022). Narodowosocjalistyczny miesięcznik "Kolonistenbriefe" (1941-1944) jako propagandowe narzędzie „Rückgewinnungsaktion” na Zamojszczyźnie. Acta Neophilologica, 1(XXIV), 75–86. https://doi.org/10.31648/an.6915

Katarzyna Wójcik 
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej