Trudna sztuka dorastania a świat bohaterów Aleksandra Kuprina
Nel Bielniak
Uniwersytet ZielonogórskiАннотация
Ambiguous status of adolescents who are no longer children, while not yet adults clearly attracted Aleksandr Kuprin’s attention. In his works we find a large group of teenage girls and boys. There are also both reflections on rapid physical, physiological and psychological changes characteristic of this period as well as their impact on relationships with other people. Apart from that, Kuprin presents nightmares of puberty (fear, rebellion, alienation , loneliness and the desire to be understood at the same time, the need to be part of a group, sacrum of infatuation and profanum of nascent sensuality).
Ключевые слова:
adolescence, education system, value system, psychophysical changes, nymphetБиблиографические ссылки
Ariès Ph., Historia dzieciństwa. Dziecko i rodzina w dawnych czasach, przeł. M. Ochab, Marabut, Gdańsk 1995.
Bezborodkina E., Obraz učitelâ v hudožestvennoj literature konca XIX – načala XX veka, „Izvestiârossijskogo gosudarstvennogo pedagogičeskogo universiteta im. A.I. Gercena” 2006, nr 19, t. 2, s. 93–97; [online] <http://cyberleninka.ru/article/n/obraz-uchitelya-vhudozhestvennoy-literature-kontsa-xix-nachala-xx-veka> (dostęp: 21.03.2016) [Безбородкина Е. С., Образ учителя в художественной литературе конца XIX – начала XX века, „Известия Российского государственного педагогического университета им. А.И. Герцена” 2006, № 19, Т. 2, с. 93–97].
Čerkasov V.A., V.V. Nabokov i A.I. Kuprin, „Filologičeskie nauki” 2003, nr 3, s. 3–11 [Черкасов В. А., В.В. Набоков и А.И. Куприн, «Филологические науки» 2003, № 3, с. 3–11].
Daniłkina N., Idee wolności i harmonii w pedagogice filozoficznej w epoce rewolucji rosyjskich, „Kultura i Wartości” 2013, nr 3(7), s. 115–124; [online] <http://kulturaiwartosci.umcs.lublin.pl/wp-content/ uploads/2011/11/Natalia_Danilkina_Idee_wolnosci-_i_harmonii.pdf> (dostęp: 20.03.2016).
Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, przeł. P. Hejmej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2000.
Herbert M., Rozwój ucznia. Poznanie potrzeb i problemów dzieci w okresie dorastania, przeł. E. Jusewicz-Kalter, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.
Kłosińska K., Ciało, pożądanie, ubranie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Wydawnictwo eFKa, Kraków 1999.
Korczak J., Spowiedź motyla, [w:] idem, Wybór pism, t. 2, Nasza Księgarnia, Warszawa 1958.
Kuprin A.I., Sobranie sočinenij v devâti tomach, Hudožestvennaâ Literatura, Moskva 1970–1973 [Куприн А.И., Собрание сочинений в девяти томах, Художественная Литература, Москва 1970–1973].
Leszczyński G., Kulturowy obraz dziecka i dzieciństwa w literaturze drugiej połowy XIX i w XX w. Wybrane problemy, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
Nabokov V., Lolita, Izdatel’stvo AST – Folio, Har’kov–Moskva 1999 [Набоков В., Лолита, Издательство АСТ – Фолио, Харьков–Москва 1999].
Obuchowska I., Adolescencja, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, pod red. B. Harwas-Napierały, J. Trempały, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 163–201.
Przyłuska-Urbanowicz K., Pupilla. Metamorfozy figury drapieżnej dziewczynki w wyobraźni symbolicznej XX wieku, słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2014.
Sielicki F., Pisarze rosyjscy początku XX wieku w Polsce międzywojennej, „Slavica Wratislaviensia” 1996, nr 88.
Tolstoj L. N., Otročestvo, [v:] Tolstoj L. N., Detstvo. Otročestvo. Ûnostʹ. Posle bala, Izdatelʹstvo AST–Olimp, Moskva 2001 [Толстой Л.Н., Отрочество, [в:] Толстой Л.Н., Детство. Отрочество. Юность. После бала, Издательство АСТ–Олимп, Москва 2001].
Tołstoj L., Dzieciństwo. Lata chłopięce. Młodość, przeł. P. Hertz, [w:] L. Tołstoj, Dzieła, t. 1, PIW, Warszawa 1956.
Zapolska G., Przedpiekle, [w:] G. Zapolska, Dzieła wybrane, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1957.
Bezborodkina E., Obraz učitelâ v hudožestvennoj literature konca XIX – načala XX veka, „Izvestiârossijskogo gosudarstvennogo pedagogičeskogo universiteta im. A.I. Gercena” 2006, nr 19, t. 2, s. 93–97; [online] <http://cyberleninka.ru/article/n/obraz-uchitelya-vhudozhestvennoy-literature-kontsa-xix-nachala-xx-veka> (dostęp: 21.03.2016) [Безбородкина Е. С., Образ учителя в художественной литературе конца XIX – начала XX века, „Известия Российского государственного педагогического университета им. А.И. Герцена” 2006, № 19, Т. 2, с. 93–97].
Čerkasov V.A., V.V. Nabokov i A.I. Kuprin, „Filologičeskie nauki” 2003, nr 3, s. 3–11 [Черкасов В. А., В.В. Набоков и А.И. Куприн, «Филологические науки» 2003, № 3, с. 3–11].
Daniłkina N., Idee wolności i harmonii w pedagogice filozoficznej w epoce rewolucji rosyjskich, „Kultura i Wartości” 2013, nr 3(7), s. 115–124; [online] <http://kulturaiwartosci.umcs.lublin.pl/wp-content/ uploads/2011/11/Natalia_Danilkina_Idee_wolnosci-_i_harmonii.pdf> (dostęp: 20.03.2016).
Erikson E.H., Dzieciństwo i społeczeństwo, przeł. P. Hejmej, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2000.
Herbert M., Rozwój ucznia. Poznanie potrzeb i problemów dzieci w okresie dorastania, przeł. E. Jusewicz-Kalter, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2008.
Kłosińska K., Ciało, pożądanie, ubranie. O wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej, Wydawnictwo eFKa, Kraków 1999.
Korczak J., Spowiedź motyla, [w:] idem, Wybór pism, t. 2, Nasza Księgarnia, Warszawa 1958.
Kuprin A.I., Sobranie sočinenij v devâti tomach, Hudožestvennaâ Literatura, Moskva 1970–1973 [Куприн А.И., Собрание сочинений в девяти томах, Художественная Литература, Москва 1970–1973].
Leszczyński G., Kulturowy obraz dziecka i dzieciństwa w literaturze drugiej połowy XIX i w XX w. Wybrane problemy, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
Nabokov V., Lolita, Izdatel’stvo AST – Folio, Har’kov–Moskva 1999 [Набоков В., Лолита, Издательство АСТ – Фолио, Харьков–Москва 1999].
Obuchowska I., Adolescencja, [w:] Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, pod red. B. Harwas-Napierały, J. Trempały, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 163–201.
Przyłuska-Urbanowicz K., Pupilla. Metamorfozy figury drapieżnej dziewczynki w wyobraźni symbolicznej XX wieku, słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2014.
Sielicki F., Pisarze rosyjscy początku XX wieku w Polsce międzywojennej, „Slavica Wratislaviensia” 1996, nr 88.
Tolstoj L. N., Otročestvo, [v:] Tolstoj L. N., Detstvo. Otročestvo. Ûnostʹ. Posle bala, Izdatelʹstvo AST–Olimp, Moskva 2001 [Толстой Л.Н., Отрочество, [в:] Толстой Л.Н., Детство. Отрочество. Юность. После бала, Издательство АСТ–Олимп, Москва 2001].
Tołstoj L., Dzieciństwo. Lata chłopięce. Młodość, przeł. P. Hertz, [w:] L. Tołstoj, Dzieła, t. 1, PIW, Warszawa 1956.
Zapolska G., Przedpiekle, [w:] G. Zapolska, Dzieła wybrane, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1957.
Bielniak, N. (2017). Trudna sztuka dorastania a świat bohaterów Aleksandra Kuprina. Acta Polono-Ruthenica, 1(XXII), 7–21. https://doi.org/10.31648/apr.1230
Nel Bielniak
Uniwersytet Zielonogórski
Uniwersytet Zielonogórski
