Zarys dziejów osadnictwa na Mazurach

Grzegorz Białuński

doi:10.31648/ep.4842

Published: 2019-12-151

No. XX/1 (2019)

An overview of the history of settlement in Masuria

Grzegorz Białuński

Echa Przeszłości

Section: ARTICLES

https://doi.org/10.31648/ep.4842

Abstract

The article overviews the history of settlement in Masuria (south-eastern Prussia) beginning from the conquest of Prussia by the Teutonic Order and the establishment of the Duchy of Prussia until the end of World War II. The first settlements were inhabited largely by Poles who migrated to Masuria from the neighboring region of Mazovia. German-speaking colonists began to settle in Masuria in the 18th century. In 1945, Masuria became a Polish voivodeship, and most German inhabitants were expelled from the region.

Keywords:

settlement, Masuria

Most read articles by the same author(s)

Grzegorz Białuński, Unknown Town Bylaws (Willkühr) of Giżycko , Echa Przeszłości: No. XIV (2013)
Grzegorz Białuński, The Foundation and First Privileges of Stare Juchy , Echa Przeszłości: No. XVIII (2017)
Grzegorz Białuński, Pipin of Prussia , Echa Przeszłości: No. X (2009)
Grzegorz Białuński, The fate of the Chełmno sqadron in the Battle of Grunwald , Echa Przeszłości: No. XI (2010)
Grzegorz Białuński, The Wyszelic Family , Echa Przeszłości: No. XIII (2012)

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Białuński, G. (2019). An overview of the history of settlement in Masuria. Echa Przeszłości, (XX/1). https://doi.org/10.31648/ep.4842

Cited by / Share

References

Białuński G., „Mazurski tygiel“. O zróżnicowaniu etnicznym polskich starostw w Prusach Książęcych do XVI wieku, Feste Boyen. Pismo Towarzystwa Miłośników Twierdzy Boyen, z. 6, 2005, s. 3-12.

Białuński G., Bevölkerung und Siedlung im ordensstaatlichen und herzoglichen Preussen im Gebiet der “Grossen Wildnis” bis 1568, Hamburg 2009.

Białuński G., Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.

Białuński G., Osadnictwo na Mazurach. Problem narodowy, etniczny czy ekonomiczny?, Borussia , 12, 1996, s. 60-65.

Białuński G., Osadnictwo regionu Wielkich Jezior Mazurskich od XIV do początku XVIII wieku – starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie, Olsztyn 1996.

Białuński G., Siedlungsgeschichte in Masuren bis zum 18. Jahrhundert, Acta Borussica. Beiträge zur ost- und westpreuβischen Landeskunde 1997-1998, Bd. VI, 2003, s. 155-167.

Białuński G., Siedlungswesen im Bereich der Groβen Masurischen Seen vom 14. bis 18. Jahrhundert - Ämter Lötzen und Rhein, Hamburg 2005.

Biskup M., Labuda G., Dzieje Zakonu Krzyżackiego w Prusach. Gospodarka-społeczeństwo-państwo-ideologia, Gdańsk 1986.

Chojnacki W., Osadnictwo polskie na Mazurach w XIII - XVIII w., w: Szkice z dziejów Pomorza, t. 2, Warszawa 1959, s. 5-33.

Górski K., Początki kolonizacji polskiej w Prusach, Strażnica Zachodnia, R. 12, 1933, nr 4, s. 549 – 563.

Górski K., Z dziejów żywiołu polskiego w Prusiech od 1525 r. do 1772 r., Jantar, R. 3, Gdynia 1939, s. 1-12.

Hoffmann-Bagienski H. L., Die Dienstgüter des Amtes Johannisburg, Hamburg 1992.

Jähnig B., Siedlungsgeschichte Masurens vom Mittelalter bis in die neuere Zeit, w: idem, Vorträge und Forschungen zur Geschichte des Preuβenlandes und des Deutschen Ordens im Mittelalter. Ausgewählte Beiträge zum 70. Geburtstag am 7. Oktober 2011, hg von H.J. und B. Kämpfert, Münster 2011, s. 366-378.

Kasiske K., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens im östlichen Preussen bis zum Jahre 1410, Königsberg 1934.

Kętrzyński W., O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich, Lwów 1882.

Kuhn W., Geschichte der Deutschen Ostsiedlung in der Neuzeit, Bd. 1-2, Köln-Graz 1955-1957.

Maciejewska F. J., Geneza, rozwój i przemiany sieci osadniczej regionu piskiego od XIII wieku do 1989 roku, Olsztyn 1995.

Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, red. Biskup M., Czaja R., Warszawa 2008.

Pawlicki R. W., Sowiróg Ernsta Wiecherta, Znad Pisy, 1995, nr 2, s. 16-24.

Rieckenberg H., Die Schatullsiedlung in Preussen bis zum Jahre 1714, Altpreussische Forschungen, Jg. 16, 1939, H. 1-2, s. 18-76, 179-206.

Riel K., Die Siedlungstätigkeit des Deutschen Ordens in Preussen in der Zeit von 1410 - 1466, Altpreussische Forschungen, 1937, Jg. 14, s. 224 - 267.

Sakson A., Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach 1945-1997, Poznań 1997.

Toeppen M., Historia Mazur. Przyczynek do dziejów krainy i kultury pruskiej, przełożyła M. Szymańska-Jasińska, opracował i wstępem poprzedził G. Jasiński, Olsztyn 1995.

Wank O., Bevölkerungsfluktation zwischen Ostpreussen und den Nachbarländern vom 16. bis 18. Jahrhundert. Ein Beitrag zur Siedlungs- und Bevölkerungsgeschichte mit zugehörigen Namenlisten, Altpreussische Geschlechterkunde. Neue Folge, 1994, Bd. 24, s. 125-218.

Wunder H., Siedlung und Bevölkerung im Ordensstaat, Herzogtum und Königreich Preussen (13. - 18. Jahrhundert), w: Ostdeutsche Geschichts - und Kulturlandschaften, Tl. 2: Ost- und Westpreussen, hg von M. Rothe, Köln 1987, s. 67 – 98. Google Scholar