Kościół ewangelicki i ludność mazurska na Działdowszczyźnie w sprawozdaniach księdza Ewalda Lodwicha-Ledwy z lat 1945–1946

Grzegorz Jasiński

doi:10.31648/ep.7945

Opublikowane: 2022-07-011

Nr XXIII/1 (2022)

Kościół ewangelicki i ludność mazurska na Działdowszczyźnie w sprawozdaniach księdza Ewalda Lodwicha-Ledwy z lat 1945–1946

Grzegorz Jasiński

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.7945

Abstrakt

W artykule przedstawiono opis stosunków wyznaniowych i politycznych w powiecie działdowskim w latach 1945 i 1946, zawartych w sprawozdaniach duchownego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego Ewalda Lodwicha-Ledwy. Należący do Polski powiat działdowski został w 1939 roku włączony w granice III Rzeszy. Na relacjonowaną w sprawozdaniach sytuację rzutował fakt przyjęcia przez znaczną część mieszkańców powiatu niemieckich list narodowościowych. W latach 1945 i 1946 ogół ludności ewangelickiej traktowany był przez władze i nowoprzybyłą ludność polską jako Niemcy. Ewangelików poddano surowym represjom. Niektóre z kościołów ewangelickich zostały zabrane przez ludność katolicką. Działalność ks. Ewalda Lodwicha-Ledwy w obronie ewangelików wywołała wrogie nastawienie wobec niego władz politycznych i części ludności polsko-katolickiej.

Słowa kluczowe:

1945, 1946, powiat działdowski, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Ewald Lodwich, stosunki polityczne, stosunki wyznaniowe

Inne teksty tego samego autora

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Jasiński, G. (2022). Kościół ewangelicki i ludność mazurska na Działdowszczyźnie w sprawozdaniach księdza Ewalda Lodwicha-Ledwy z lat 1945–1946. Echa Przeszłości, (XXIII/1), 145–176. https://doi.org/10.31648/ep.7945

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Małłek Edward, Gdzie jest moja ojczyzna? Wspomnienia, Białystok–Ełk, 2016.
Google Scholar

Małłek Karol, Mazury polskie. Pamiętniki. Tom IV. Od 2 lutego 1945 do października 1966 r., Olsztyn 2011.
Google Scholar

Warmiacy i Mazurzy w PRL. Wybór dokumentów. Rok 1945, oprac. Tadeusz Baryła, Olsztyn 1994.
Google Scholar

Borek Paweł, Niezwykła biografia ewangelickiego pastora: Ewald Lodwich („Adam Kaszubski”), „Podlaski Tygodnik Kulturalny”, 2007, nr 4.
Google Scholar

Bystrzycki Piotr, Działdowszczyzna w latach II Rzeczpospolitej. Życie społeczno-polityczne, Olsztyn 1997.
Google Scholar

Dzieje Działdowa i Działdowszczyzny na przestrzeni wieków. Zbiór studiów, red. Marek Radoch, Działdowo 2020.
Google Scholar

Gause Fritz, Dzieje okręgu i miasta Działdowa, tłum. Małgorzata Szymańska-Jasińska, oprac. Grzegorz Jasiński, Działdowo 2015.
Google Scholar

Golon Mirosław, Nidzica i okolice w czasach PRL, w: Historia Nidzicy i okolic, red. Waldemar Rezmer, Nidzica 2012, s. 354.
Google Scholar

Kruk Erwin, Księża Diecezji Mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce w latach 1945–2000, Olsztyn 2018.
Google Scholar

Małłek Janusz, Kościół Ewangelicko-Augsburski na Mazurach po drugiej wojnie światowej, w: Kościoły zakładnikami czasów. Kościoły protestanckie Niemiec i Polski w XX wieku. Z prac Komisji Historii Kościoła PRE i EKD 1989–1999, red. Bernd Krebs, Andrzej Wójtowicz, Warszawa 2003.
Google Scholar

Olejnik Leszek, Zdrajcy narodu? Losy volksdeutschów w Polsce po II wojnie światowej, Warszawa 2006.
Google Scholar

Sakson Andrzej, Mazurzy – społeczność pogranicza, Poznań 1990.
Google Scholar

Sławiński Wojciech, Spory o nieruchomości Kościołów ewangelickich w Polsce w latach 1945–1947 – ujęcie historyczno-prawne. Zarys zagadnienia, w: Polski protestantyzm w czasach nazizmu i komunizmu. Zbiór studiów pod red. Jarosława Kłaczkowa, Toruń 2009.
Google Scholar