Die Besonderheiten des Einsatzes der gefangenen ukrainischen Soldaten der zaristischen Armee im Interesse des Deutschen Reichsheeres (Ende 1916 – Anfang 1918)

Opublikowane: 2022-12-071

Wersje

2022-12-12 - (2)
2022-12-07 - (1)

Nr XXIII/2 (2022)

Die Besonderheiten des Einsatzes der gefangenen ukrainischen Soldaten der zaristischen Armee im Interesse des Deutschen Reichsheeres (Ende 1916 – Anfang 1918)

Vira Krepel , Anastasiia Sarapyna , Ihor Sribniak , Volodymyr Shatilo

Echa Przeszłości

Dział: ARTYKUŁY I ROZPRAWY

https://doi.org/10.31648/ep.8390

Abstrakt

W artykule przeanalizowano działania niemieckiego dowództwa wobec Ukraińców wziętych do niewoli (od 1917 r. do początku 1918 r.), przetrzymywanych w obozie Rastatt, których starano się wykorzystać w interesie wojskowym armii niemieckiej. Intensywną działalność kulturalno-oświatową, a także pracę nad kształtowaniem świadomości narodowej prowadził w tym obozie Związek Wyzwolenia Ukrainy, w efekcie czego powstała ukraińska organizacja „Niepodległa Ukraina”. Niektórzy z jej najbardziej radykalnych członków zostali potajemnie przerzuceni przez Niemców na linię frontu w celu podziemnej walki na tyłach rosyjskiej armii. W tym czasie niemieckie dowództwo wojskowe promowało działalność paramilitarnej organizacji „Zaproska Sicz”, do której należeli jeńcy ukraińscy i na bazie której utworzono 1 Pułk Zaporoski Tarasa Szewczenki. Pod koniec 1916 r. niektórzy z jego żołnierzy zgodzili się służyć w armii niemieckiej w celu zorganizowania swoich oddziałów frontowych. W 1917 r. liczba Ukraińców w armii niemieckiej stale rosła, w marcu 1918 r. wszyscy wstąpili do 1 Błękitnej Dywizji („Synożupannyki”) i zostali przerzuceni na Ukrainę.

Słowa kluczowe:

jeńcy ukraińscy, obóz Rastatt, 1. Pułk Zaporoski Tarasa Szewczenki, Niemcy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Krepel, V., Sarapyna, A., Sribnyak, I., & Shatylo, V. (2022). Die Besonderheiten des Einsatzes der gefangenen ukrainischen Soldaten der zaristischen Armee im Interesse des Deutschen Reichsheeres (Ende 1916 – Anfang 1918). Echa Przeszłości, (XXIII/2), 82–111. https://doi.org/10.31648/ep.8390

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Brubaker M., Music for a Desert Island (Gefangenenlager Müncheberg) (http://temposenzatempo.blogspot.com/2015/12/music-for-desert-island.html).
Google Scholar

Brubaker M., The Prisoners of Königsbrück (http://temposenzatempo.blogspot.com/2019/01/the-prisoners-of-konigsbruck.html).
Google Scholar

Chernov V., Kurze Geschichte des ukrainischen Kriegsgefangenen des Ersten Weltkriegs. Iwan Gregoriwitsch Sagrudny und seiner Nachkommen in Wetzlar (http://www.foto-kunst-tschernow.de/ka017s.html).
Google Scholar

Davis G. H., Prisoners of War in Twentieth-Century War Economies, „Journal of Contemporary History”, 12, 1977, s. 623–634.
Google Scholar

Emden van R., Prisoners of the Kaiser. The last POWs of the Great War, Barnsley 2000.
Google Scholar

Feik M., Zur Geschichte des «Ukrainer-/Russenlagers» in Rastatt, „Heimatbuch des Landkreises Rastatt”, 2013, s. 105–114.
Google Scholar

Golczewski F., Die deutsche «Gefangenenarbeit» mit Ukrainern im Ersten Weltkrieg, Rainer Hering u.a.: „Lebendige Sozialgeschichte”. Gedenkschrift für Peter Borowsky, 1. Auflage, Wiesbaden 2003, s. 551–572.
Google Scholar

Golczewski F., Deutsche und Ukrainer 1914–1939, Paderborn 2010.
Google Scholar

Golczewski F., Zwischen Hochverrat und Nationalheldentum. Erster Weltkrieg im östlichen Europa und die russischen Revolutionen 1917, Frankfurt/M 2019.
Google Scholar

Jones H., Violence against prisoners of war in the First World War: Britain, France and Germany, 1914–1920, Cambridge 2011.
Google Scholar

Jones H., Prisoners of War (http://tinyurl.com/y9cyf8vf).
Google Scholar

Katerenuk P., Berіcht über dіe ukraіnіsche Aufklärungsarbeіt іm Lager Rastatt, Rastatt 1917.
Google Scholar

Kryvosheyeva, L. Natsionalʹno-prosvitnya diyalʹnistʹ Soyuzu vyzvolennya Ukrayiny v taborakh viysʹkovopolonenykh ukrayintsiv (1914-1918 rr.). Dys. na zdobuttya nauk. stupenya kand. ist. nauk za spets. 07.00.01 Istoriya Ukrayiny, Zaporiźźja 2009.
Google Scholar

Mykola Šapoval (1886-1948), „Ukrayina”, Paryzh, 1, 1949, s. 47.
Google Scholar

Nagornaya O., Drugoy voyennyy opyt. Rossiyskiye voyennoplennyye pervoy mirovoy voyny v Germanii (1914–1922), Moskva 2010, s. 167–172.
Google Scholar

Neveselyj I., Ukrayinsʹke shkilʹnytstvo na Pidlyashshu, Polissi y Volyni, „Kalyendar Ukrayinsʹkoyi Hromady v Biliy na 1918 rik”, Bila 1917. s. 141–142.
Google Scholar

Olyanchyn D., Spohady pro kulʹturno-osvitnyu pratsyu na Pidlyashshu, Polissi y Volyni v 1917 r., „Litopys Chervonoyi Kalyny”, Lʹviv, 1, 1937, s. 12–14.
Google Scholar

Otte K., Lager Soltau: das Kriegsgefangenen- und Interniertenlager des Ersten Weltkrieges (1914–1921): Geschichte und Geschichten, Soltau 1999.
Google Scholar

Remer C., Das Ukrainerlager Wetzlar-Büblingshausen (1915–1918) – ein besonderes Lager?, „Mitteilungen des Wetzlarer Geschichtsvereins” 37, 1994, s. 77–124.
Google Scholar

Ridne slovo: ukrayinsʹka narodna chasopysʹ, Bila 1, 1917.
Google Scholar

Russische kriegsgefangene bei Wetzlar, 1914-1918, „Historische Bilddokumente” (https://www.lagis-hessen.de/de/subjects/idrec/sn/bd/id/135-034).
Google Scholar

Sergeev Е., Russkiye voyennoplennyye v Germanii i Avstro-Vengrii v gody Pervoy mirovoy voyny, „Novaya i noveyshaya istoriya” 4, 1996, s. 65–78.
Google Scholar

Sergeev Е., Krіegsgefangenenschaft und Mentalіtäten. Zur Haltungsänderung russіscher Offіzіere und Mannschaftsangehörіger іn der österreіchіsch-ungarіschen und deutschen Gefangenenschaft, „Krіegsgefangenenschaft 1914-1920. Am Beіspіel Österreіchs und Russlands” (Zeіtgeschіchte; Jg.25 Helf 11/12). Іnnsbruck; Wіen 1998. s. 357–374.
Google Scholar

Šapoval M., Ukrayinsʹka kulʹturna pratsya na Pidlyashu y Polisyu, „Vistnyk SVU” Videnʹ 48(178), 1917, s. 756–759.
Google Scholar

Skoropys-Yoltukhovsʹkyy O., Moyi «zlochyny», „Khliborobsʹka Ukrayina”, Videnʹ 2, II, III, IV, 1920–1921, s. 223.
Google Scholar

Sribnyak I., Poloneni ukrayintsi v Avstro-Uhorshchyni ta Nimechchyni (1914-1920 rr.), Kyiv 1999.
Google Scholar

Sribnyak I., Novitnya «Zaporiz’ka Sich» na chuzhyni (tvorennya paramilitarnykh struktur v ukrayinsʹkomu tabori Rashtat, 1916 r.), „Eminak”, Kyiv-Mykolaiv 1(17), 1, 2017, s. 80–85.
Google Scholar

Steuer K., First World War Central Power Prison Camps, „History Faculty Publications” 2013, s. 1–40.
Google Scholar

Terleć’kyj, O. Istoriya ukrayinsʹkoyi hromady v Rastatti 1915-1918, Kyiv-Leipzig 1919.
Google Scholar

CDAVO Ukrainy – Centalnyj deržavnyj archiv vyščych organiv vlady ta upravlinnja Ukrainy (Zentrales Staatsarchiv der höchsten Macht- und Verwaltungsorgane der Ukraine), Kyiv, 4406.1.33.165.
Google Scholar

Vira Krepel

Afiliacja:

Kyiv National Linguistic University (Ukraine) Ukraina

Anastasiia Sarapyna

Afiliacja:

Borys Grinchenko Kyiv University (Ukraine) Ukraina

Ihor Sribniak

Afiliacja:

Borys Grinchenko Kyiv University (Ukraine) Ukraina

Volodymyr Shatilo

Afiliacja:

National Transport University, Kyiv (Ukraine) Ukraina