Problem świadomości u zwierząt - aspekty filozoficzne i etyczne

Dariusz Liszewski

Opublikowane: 2018-10-101

Nr 10 (2004)

Problem świadomości u zwierząt - aspekty filozoficzne i etyczne

Dariusz Liszewski

Abstrakt

Najnowsze badania nad funkcjonowaniem umysłu u zwierząt doprowadziły do postawienia pytania, czy posiadają one świadomość. Wiele przesłanek wskazuje, że nie można tego wykluczyć. Zaakceptowanie tych przesłanek skłoniło niektórych filozofów do zweryfikowani tradycyjnego statusu zwierząt w filozofii i etyce. Krytyce poddane zostały zwłaszcza koncepcje etyczne związane z koronnym filozoficznym argumentem na rzecz wyłączenia zwierząt z uniwersum moralnego, jakim było odmówienie im posiadania jakichkolwiek form świadomości lub nawet zdolno ści odczuwania.

Słowa kluczowe:

zwierzęta, etologia kognitywna, umysł, świadomość, dusza, etyka, prawa zwierząt, szowinizm gatunkowy, Kartezjusz, Singer

Inne teksty tego samego autora

Dariusz Liszewski, Czy zwierzęta są przedmiotem moralności? Stanowisko Petera Singera a wybrane kierunki jego krytyki , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 4 (1998)
Dariusz Liszewski, Świadomość zwierząt , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 10 (2004)
Dariusz Liszewski, Wylewanie dziecka z kąpielą , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 6 (2000)
Dariusz Liszewski, Zasada NOMA , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 9 (2003)
Dariusz Liszewski, Apel o nowy humanizm , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 8 (2002)
Dariusz Liszewski, Filozofia ekologii w pigułce , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 6 (2000)
Dariusz Liszewski, Zagrożony dom , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 4 (1998)
Dariusz Liszewski, W naszym domu , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 4 (1998)

Podobne artykuły

Maciej Potępa, Słowo wstępne do dyskusji nad książką Spór o podmiot w filozofii współczesnej. Husserl, Heidegger; Gadamer, Jaspers , Humanistyka i Przyrodoznawstwo: Nr 11 (2005)

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Liszewski, D. (2018). Problem świadomości u zwierząt - aspekty filozoficzne i etyczne. Humanistyka I Przyrodoznawstwo, (10), 113–125. Pobrano z https://czasopisma.uwm.edu.pl/index.php/hip/article/view/1529

Cited by / Share

Bibliografia

Kartezjusz, Rozprawa o metodzie, cz. V, PIW, Warszawa 1993

Spinoza, Traktaty, Antyk, Kęty 2000

I. Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, Antyk, Kęty 2001

I. Kant, Metaphysik der Sitten, Koningsberg 1797

I. Kant, Rozprawa filozoficzna o religii i moralności, Gdańsk 1854, przekl. K.C. Mrongovius

P. Rotengruber, Świadomość jako problem filozoficzny, [w:] Światłocienie świadomości, Wydawnictwo Instytutu Filozofii UAM w Poznaniu, Poznań 2002

G. Böhme, Antropologia filozoficzna, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1998

H. Korpikjewicz, Wokół definicji świadomości, Świadomość odzwierciedleniem rzeczywistości? [w:] Światłocienie świadomości, Wydawnictwo Instytutu Filozofii UAM w Poznaniu, Poznań 2002

Euan M. Macphail, Ewolucja świado¬mości, Rebis, Poznań 2002

P. Carruthers, Brute Experience, „The Journal of Philosophy”, 1989 oraz The Animals Issue: Morality in Practice, Cambridge University Press, Cambridge 1992

K. Popper, J. Eccles, The self and its brain, 1977, [za:] A. Scott, Schody do umysłu, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1991

V. Arzt, I. Birmelin, Takie jak my? Czy zwierzęta mają świadomość?, Bertelsmann Media, Warszawa 2001

P. Singer, Zwierzęta i zasada równości, „Etyka” nr 18

B.E. Rollin, The Legl and Moral Bases o f Animal Rights, [w:] ed. H.B. Miller, W.H. Wiliams, Ethics and Animals, Humana Press-Clifton, New Jersey 1983

S. Zięba, Człowiek a świat zwierząt (cz. II), „Przegląd Hodowlany” 1993

Z. Piątek, Etyka środowiskowa, Kraków 1998

Por. H. Korpikiewicz, Porozumienie ze zwierzęciem. Przyczynek do międzygatunkowej komunikacji niewerbalnej, [w:] Człowiek - Zwierzę - Cywilizacja. Aspekt humanistyczny, pod redakcją II. Korpikiewicz, Poznań 2001

G. Bohme, Człowiek i zwierzę , [w:] ibidem, Antropologia filozoficzna, IFiS PAN, Warszawa 1998 Google Scholar