PRZESTRZEŃ ŁODZI W ZWIERCIADLE DYSKURSU  TOKSYCZNOŚCI. NA MARGINESIE ZIEMI OBIECANEJ  WŁADYSŁAWA STANISŁAWA REYMONTA

Dariusz Piechota

doi:10.31648/hip.6757

Published: 2021-05-181

No. 26 (2020)

The space of Łódź in the mirror of toxic discourse. On the sidelines of the Promised Land by Władysław Stanisław Reymont

Dariusz Piechota

Humanities and Natural Sciences

Section: Articles

https://doi.org/10.31648/hip.6757

Abstract

This article is devoted to analyzing the space of Łódź presented in Reymont’s Promised Land. The author focuses on popular opposition Nature versus Civilization which is highlighted in the novel Reference is also made to Laurence Buell’s toxic discourse. Reymont is aware that the accelerated urbanization (which has taken place since 1890) has disturbed the ecological balance in the environment. New factories, which appeared in the area of Łódź, have reduced areas of wilderness. Toxic fumes from the chimneys have become a clear sign of an impending ecological disaster. Trees compared to skeletons and the smell of rot are evidence of the progressing agony in the urban landscape. The problem of environmental pollution seems to be ignored by the protagonists of the Promised Land. This is due to the fact that nature has been seen only as a field of constant human exploitation. The only sensitive persthe narrator, who, like a chronicler, documents
destructive changes in the ecosystem. Undoubtedly, Reymont’s voice is a manifestation of mature, modern ecological awareness.

Keywords:

ecocriticism, city, country, pollution

Most read articles by the same author(s)

Dariusz Piechota, In the circle of climate fiction. On the side of reading Barbara Kingsolver’s Flight Behaviour and Maja Wolny’s Brightness , Humanities and Natural Sciences: No. 28 (2022)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Piechota, D. (2021). The space of Łódź in the mirror of toxic discourse. On the sidelines of the Promised Land by Władysław Stanisław Reymont. Humanities and Natural Sciences, (26), 113–130. https://doi.org/10.31648/hip.6757

Cited by / Share

References

Buell L. (1998), Toxic Discourse, „Critical Enquiry” 24(3): 639–665.
Google Scholar

Fiedorczuk J. (2015), Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Wydawnictwo Katedra, Gdańsk.
Google Scholar

Fiedorowicz A. (2020), Królestwo za ciszę, „Przekrój” 1: 91–93.
Google Scholar

Gutowski W. (1993), Symbolika urbanistyczna w literaturze Młodej Polski, [w:] Miasto-Kultura-Literatura. Wiek XIX, J. Data (red.), Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk: 189–211.
Google Scholar

Kolbuszewski J. (1993), Ochrona przyrody a kultura, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Książyk Ł. (2017), „Ziemia obiecana” jako schopehauerowska powieść o nudzie, [w:] „Wskrzesić choćby chwilę”. Władysława Reymonta zmagania z myślą i formą, M. Bourkane, R. Okulicz-Kozadryn, A. Sell, M. Wedemann (red.), Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań: 137–150.
Google Scholar

Litwinowicz-Droździel M. (2019), Zmiana, której nie było. Trzy próby czytania Reymonta, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Google Scholar

Osterhammel J. (2013), Historia XIX wieku. Przeobrażenie świata, red. W. Molik, tłum. I. Drozdowska-Broering, J. Kałążny, A. Peszke, K. Śliwińska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar

Paczoska E. (2010), Prawdziwy koniec XIX wieku. Śladami nowoczesności, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Peterson del Mar D. (2010), Ekologia, przeł. J. Karłowski, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa.
Google Scholar

Popiel M. (2015), Wstęp, [w:] W.S. Reymont, Ziemia obiecana, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Pułka L. (1996), Hołota, masa, tłum. Bohater zbiorowy w prozie polskiej 1890–1918, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.
Google Scholar

Reymont W.S. (2015), Ziemia obiecana, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Rossa A. (2003), Impresjonistyczny świat wyobraźni. Poetycka i malarska kreacja pejzażu. Studium wybranych motywów, Wydawnictwo Universitas, Kraków.
Google Scholar

Rybicka E. (2018), Biopolis – przyroda i miasto, „Teksty Drugie” 2: 57–74.
Google Scholar

Scruton R. (2017), Zielona filozofia. Jak poważnie myśleć o naszej planecie, przeł. J. Grzegorczyk, R.P. Wierzchosławski, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa.
Google Scholar

Stuart T. (2011), Bezkrwawa rewolucja. Historia wegetarianizmu od 1600 roku do współczesności, przeł. J. Mikos, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar

Thoreau H.D. (2005), Walden, czyli życie w lesie, przeł. H. Cieplińska, Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa.
Google Scholar

Trześniewska A. (2017), „Dziady cz. IV” w zwierciadle ekosystemu romantycznego, „Polonistyka. Innowacje” 5: 54–62.
Google Scholar

Tymieniecka-Suchanek J. (2020), Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar

Ubertowska A. (2018), „Mówić w imieniu biotycznej wspólnoty”. Anatomie i teorie tekstu środowiskowego/ekologicznego, „Teksty Drugie” 2: 17–40.
Google Scholar

Wilson A.N. (2009), The Victorians, W.W. Norton & Company, London.
Google Scholar

Wojnar I. (1977), Wstęp, [w:] J. Ruskin, Sztuka. Społeczeństwo. Wychowanie. Wybór pism, przeł. Z. Doroszowa, M. Treter-Horowitzowa, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław.
Google Scholar

Zakrzewski P. (2016), Kuchnia jarska i rajska. O heroicznych początkach polskiego wegetarianizmu, URL=https://culture.pl/pl/artykul/kuchnia-jarska-i-rajska-o-heroicznych-poczatkach-polskiego-wegetarianizmu [dostęp z dnia 01.03.2020].
Google Scholar

Zgoła C. (2018), O roślinnej historii miasta z perspektywy jego mieszkańca, „Teksty Drugie” 2: 255–271
Google Scholar