Tian Zhuangzhuang: An Author Haunted by the Images
Alicja Helman
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Jagiellońskiprof. dr hab., teoretyk i historyk filmu. Emerytowana profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka wielu książek i rozpraw, m.in.: O dziele filmowym (Kraków 1970), dwutomowej Historii semiotyki filmu (Warszawa 1991–1993) oraz dziesięciotomowego Słownika pojęć filmowych (1991–1998). Redagowała liczne prace zbiorowe i antologie. Wypromowała ponad czterdziestu doktorów. Wśród jej zainteresowań dominują obecnie związki między filmem a innymi sztukami, zwłaszcza literaturą i muzyką. W ostatnich latach opublikowała pięć monografii: Luchina Viscontiego (Urok zmierzchu, Gdańsk 2001), Carlosa Saury (Ten smutek hiszpański, Kraków 2005), Zhanga Yimou (Odcienie czerwieni, Gdańsk 2010), Chena Kaige (Ścieżkami utraconego czasu, Gdańsk 2012) i Tiana Zhuangzhuanga (Nawiedzony przez obrazy, Kraków 2016).
https://orcid.org/0000-0002-8266-6038
Abstract
There are three goals set before this article, elucidating on the profile of Tian Zhuangzhuang, a Chinese film director from the so-called Fifth Generation, comprising directors, who studied at the Beijing Film Academy between 1978 and 1982. In the first place, it brings to the fore a lesser known creator, while reviewing his oeuvre through the “ethnographic” aspect of both the minority film genre, as well as his semi-documentary style of filmmaking. Secondly, the major part of the text is an analysis of one of his most important works, namely, The Horse Thief (1986), touching upon multiple aspects of plot, pictoriality, and religion presented in the film. As it has been noted by the critics, The Horse Thief amounts to an intense experience of Otherness, upsetting audiences expecting cinematic “exoticism,” which presents alienness as already tamed. Instead, Zhuangzhuang’s film serves it to them in crudo. The final aspect concerns Tibetan culture, religious beliefs, traditions and customs portrayed at length in their “raw” form, without any commentary, as in observational cinema. This way, The Horse Thief can be seen as representative of the director’s approach, who takes on the role of a discoverer, or voyager, who surveys a terra incognita with an unprejudiced eye, while refusing to fall back upon a pre-established system of beliefs. His is a cinema of sensations that precedes rational thought and judgement.
Keywords:
biografia filmowa, gatunek „minority”, kino etnograficzne, religia, rytuałReferences
Karmay, Samten G. 1998. The Arrow and the Spindle: Studies in History, Myths, Rituals and Beliefs in Tibet. Katmandu: Mandala Publishing.
Kuoshu, Harry H. 2002. Celluloid China: Cinematic Encounters with Culture and Society. Carbondale: Southern Illinois University Press.
Nakamura, Hajime. 2005. Systemy myślenia ludów Wschodu. Indie, Chiny, Tybet, Japonia. Transl. Maciej Kanert and Wisława Szkudlarczyk-Brkić. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zhang, Xudong. 1997. Chinese Modernism in the Era of Reforms. Durham and Londyn: Duke University Press.
Zhang, Yingjin. 1997. From “Minority Film” to “Minority Discourse”: Questions of Nationalhood and Ethnicity in Chinese Cinema. In: Lu, Sheldon Hsiao-peng (ed.). Transnational Chinese Cinemas. Identity, Nationhood, Gender. Honolulu: University of Hawaii Press, pp. 81–104.
Internet sources
Bollywood.pun.pl. 2014. Scapegoat Ceremony. [Online]. bollywood.pun.pl. Accessed from: http://www.bollywood.pun.pl/viewprintable.php?id=3866 [1.12.2014].
Mckay, Alex. 1999. Tibetan Buddhist “Sky Burial.” [Online]. Accessed from: https://www2.kenyon.edu/Depts/Religion/Fac/Adler/Reln260/skyburial.htm [16.11.2014].
Secter, Mondo. 1999. Tibetan Buddhist “Sky Burial.” [Online]. Accessed from: https://www2.kenyon.edu/Depts/Religion/Fac/Adler/Reln260/skyburial.htm [16.11.2014].
Wind Horse. 2014. [Online]. Accessed from: http://en.wikipedia.org/wiki/Wind_horse [30.11.2014].
Filmography
Delamu (Chá mǎ gǔdào: Dé lā mǔ, 2004), by Tian Zhuangzhuang.
Lady of the Dynasty (Wángcháo de Nǚrén Yáng Guìfēi, 2015), by Zhang Yimou, Cheng Shiqing, and Tian Zhuangzhuang.
Li Lianying: The Imperial Eunuch (Dà Tàijiān Lǐ Liányīng, 1991), by Tian Zhuangzhuang.
On the Hunting Ground (Lièchǎng zhā sā, 1985), by Tian Zhuangzhuang.
Springtime in the Small Town (Xiǎochéng zhī chūn, 2002), by Tian Zhuangzhuang.
The Blue Kite (Lán fēngzhēng, 1993), by Tian Zhuangzhuang.
The Go Master (Wú Qīngyuán, 2006), by Tian Zhuangzhuang.
The Horse Thief (Dào mǎ zéi, 1986), by Tian Zhuangzhuang.
The Street Players (Gǔ shū yìrén, 1987), by Tian Zhuangzhuang.
The Warrior and the Wolf (Láng Zāi Jì, 2009), by Tian Zhuangzhuang
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Jagielloński
<p>prof. dr hab., teoretyk i historyk filmu. Emerytowana profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka wielu książek i rozpraw, m.in.: O dziele filmowym (Kraków 1970), dwutomowej Historii semiotyki filmu (Warszawa 1991–1993) oraz dziesięciotomowego Słownika pojęć filmowych (1991–1998). Redagowała liczne prace zbiorowe i antologie. Wypromowała ponad czterdziestu doktorów. Wśród jej zainteresowań dominują obecnie związki między filmem a innymi sztukami, zwłaszcza literaturą i muzyką. W ostatnich latach opublikowała pięć monografii: Luchina Viscontiego (Urok zmierzchu, Gdańsk 2001), Carlosa Saury (Ten smutek hiszpański, Kraków 2005), Zhanga Yimou (Odcienie czerwieni, Gdańsk 2010), Chena Kaige (Ścieżkami utraconego czasu, Gdańsk 2012) i Tiana Zhuangzhuanga (Nawiedzony przez obrazy, Kraków 2016).</p> Poland
https://orcid.org/0000-0002-8266-6038
prof. dr hab., teoretyk i historyk filmu. Emerytowana profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka wielu książek i rozpraw, m.in.: O dziele filmowym (Kraków 1970), dwutomowej Historii semiotyki filmu (Warszawa 1991–1993) oraz dziesięciotomowego Słownika pojęć filmowych (1991–1998). Redagowała liczne prace zbiorowe i antologie. Wypromowała ponad czterdziestu doktorów. Wśród jej zainteresowań dominują obecnie związki między filmem a innymi sztukami, zwłaszcza literaturą i muzyką. W ostatnich latach opublikowała pięć monografii: Luchina Viscontiego (Urok zmierzchu, Gdańsk 2001), Carlosa Saury (Ten smutek hiszpański, Kraków 2005), Zhanga Yimou (Odcienie czerwieni, Gdańsk 2010), Chena Kaige (Ścieżkami utraconego czasu, Gdańsk 2012) i Tiana Zhuangzhuanga (Nawiedzony przez obrazy, Kraków 2016).
