Giraffes Are Still Entering the Wardrobe? Iconic Texts from the Polish People’s Republic Times in the Modern Social Communication Space
Jolanta Piwowar
Wydział Humanistyczny Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztyniedr, pracownik naukowy w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Biegła sądowa w zakresie językoznawstwa i komunikacji społecznej. W pracy naukowej podejmuje badania nad funkcjonowaniem współczesnego języka polskiego w przestrzeni komunikowania społecznego. Jej wcześniejsze analizy dotyczyły czasowników polskich (np. aspektu i par aspektowych), obecnie w badaniach dominują zagadnienia związane z lingwistyką kryminalistyczną i językoznawstwem korpusowym. Publikowała m.in. w „Poradniku Językowym”, „Języku Polskim”, „Pracach Językoznawczych” oraz w monografiach zbiorowych. Wybrane opracowania: O stereotypach Litwina w Polsce i Polaka na Litwie – historia i współczesność (w: W mazowieckiej przestrzeni kulturowej, red. B. Dymek, Warszawa 2007), O języku współczesnych polskich bajek (w: Bajka w przestrzeni naukowej i edukacyjnej – bajka a mit, red. M. Zaorska, I. Borys, Olsztyn 2012), Język opisu przeszłości w dyskursie publicznym Olsztyna po 1945 roku (cz. 1 i 2, w: Olsztyn jako region pamięci 1945–1989 [t. 1] oraz Olsztyn jako region pamięci 1989–2013 [t. 2], red. A. Korytko, A. Szmyt, Olsztyn 2013), Jak współcześnie mielemy, czyli kilka uwag o wystarczalności opisu znaczenia leksykalnego w słownikach języka polskiego („Poradnik Językowy” 2017, z. 7).
Abstract
The author of present paper describes selected features of culture-related texts from the times of the PRL (the Polish People’s Republic) and their functions in the modern social communication space. Iconic quotes from Polish films, e.g. Stawka większa niż życie ([Stakes Larger Than Life], 1967–1969), Miś ([Little Bear], 1981), Seksmisja ([Sexmission], 1983) or Rozmowy kontrolowane ([Controlled Calls], 1991), etc. are still alive and have not become obsolete despite the passage of time. On the basis of the modern culture-related texts (such as press articles), one can see the ways those old texts are employed in the social communication space and public discourse referring to various issues. They can be spotted in political debates, discussions concerning international economic relationships, legal issues, as well as sports, film, and viewpoint-related topics. They are most often employed in their original version, but sometimes they are subjected to modifications, for instance: lexical modifications which preserve the main semantic range of the primary text; grammatical modifications, etc. The analysed culture-related texts undergo various modifications thanks to which recipients can develop new interpretations. As a result, they identify new lexical fields (modified in comparison with the primary field).
Keywords:
text of the culture, modern social communication, Polish film, public discourse, modifications of the text, iconic textsReferences
Brodacka I., Nie ze mną te numery Bruner. O manipulowaniu, [online] <http://dakowski.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=6891&Itemid=44>, dostęp, 17.03.2017.
Dialogi. „Komisja rozjemcza”, [online] <www.alternatywy4.net/dg,komisja-rozjemcza,921.html>,dostęp: 21.02.2017.
Dowcipy z kategorii Polak, Rusek i inni, [online] <http://www.dowcipy.jeja.pl/nowe,14,polak-rusek-i-inni.html>, dostęp: 17.03.2017.
Fenrych M., Żyrafy wchodzą do szafy? Nie! Pod parasol, [online] <http://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/zyrafy-wchodza-do-szafy-nie-pod-parasol/8rkk1we>, dostęp: 12.02.2017.
Kancelaria oszukiwała przedsiębiorców, [online] <http://wiadomosci.onet.pl/forum/kancelariaoszukiwala-przedsiebiorcow-nawet-tysiac,737660,czytaj-popularne.html>, dostęp: 17.03.2017.
Łoniewski K., W Poznaniu maratończycy dali radę, [online] <http://www.biegajmyrazem.pkobp.pl/aktualnosci/w-poznaniu-maratonczycy-dali-rade/>, dostęp: 17.03.2017.
Maluch dla Toma Hanksa: Bielsko-Biała kupi mu fiata 126p. Bo wiadomo, że Tom Hanks kocha maluchy, [online] <http://www.dziennikzachodni.pl/wiadomosci/bielsko-biala/a/maluch-dla-tomahanksa-bielskobiala-kupi-mu-fiata-126p-bo-wiadomo-ze-tom-hanks-kocha-maluchy,11490397/>,dostęp: 22.03.2017.
Moroz R., Pewińska G., Dialogi, które weszły na stałe z filmu do naszego języka, [online] <http://warszawa.naszemiasto.pl/archiwum/dialogi-ktore-weszly-na-stale-z-filmu-do-naszego-jezyka,1779410,art,t,id,tm.html>, dostęp: 18.02.2017.
Myga M., Felieton – Sobotobibok. Żyrafy wchodzą do szafy, [online] <http://www.pomorska.pl/wiadomosci/bydgoszcz/art/7085707, felieton-sobotobibok-zyrafy-wchodza-do-szafy,id,t.html>,dostęp: 12.02.2017.
Narodowy Korpus Języka Polskiego, [online] <http://www.nkjp.uni.lodz.pl/index.jsp>, dostęp:16.03.2017.
Nie ze mną te numery, Brunner – ja dobrze słyszę, co tam w środku siedzi, [online] <http://portalpolski.pl/polska/nie-ze-mna-te-numery-brunner--ja-dobrze-slysze-co-tam-w-srodku-siedzi-27196.text.htm>, dostęp: 17.03.2017.
[Wątek: Nie ze mną te numery Bruner], [online] <http://www.bankier.pl/forum/temat_re-nie-zemna-te-numery-bruner,18877061.html>, dostęp: 17.03.2017.
Wałęsa do szefa gdańskiego IPN: „Nie ze mną te numery Bruner”, [online] <https://kresy.pl/wydarzenia/walesa-do-szefa-gdanskiego-ipn-nie-ze-mna-te-numery-bruner/>, dostęp: 16.03.2017.
[Zdjęcie zatytułowane „Żyrafy nie wchodzą do szafy!”], [online] <https://pl.tripadvisor.com/LocationPhotoDirectLink-g274812-d1536697-i172622668-Wroclaw_Zoo_Afrykarium-Wroclaw_Lower_Silesia_Province_Southern_Poland.html>, dostęp: 11.03.2017.
Żyrafy wchodzą do e-szafy, [online] <https://www.wiecejmiejsca.pl/publikacje/zyrafy-wchodza-doe-szafy/>, dostęp: 15.02.2017.
Żyrafy wchodzą do szafy, [online] <http://jankowskimarek.pl/2016/05/zyrafy-wchodza-do-szafy/>,dostęp: 15.02.2017.
Żyrafy wchodzą do szafy... ;):). Z wizytą na Zaruskiego przyszły dziś 4-5 latki z przedszkola „Żyrafa”, [online] <http://www.zaruski.pl/doc_510.html>, dostęp: 19.02.2017.
„Żyrafy wchodzą do szafy...” czyli jak pozbyć się natrętnych telemarketerów, [online] <http://finanse.wp.pl/kat,1033691,title,Zyrafy-wchodza-do-szafy-czyli-jak-pozbyc-sie-natretnych-telemarketerow,wid,17078972,wiadomosc.html?ticaid=118b58>, dostęp: 14.03.2017.
Żyrafy wchodzą do szafy, pawiany wchodzą na ściany, [online] <http://blogmamyitaty.blogspot.com/2011/05/zyrafy-wchodza-do-szafy-pawiany-wchodza.html>, dostęp: 18.02.2017.
Żyrafy wychodzą z szafy, [online] <http://modnie-zyrafywychodzazszafy.blogspot.com>, dostęp:11.03.2017.
Żyrafy wychodzą z szafy, czyli życie na maksa, [online] <http://adamszustak.pl/zyrafy-wychodzaz-szafy-czyli-zycie-na-maksa/>, dostęp: 12.03.1017.
Opracowania
Burdel [hasło], w: Słownik języka polskiego, [online] <http://sjp.pwn.pl/szukaj/burdel.html>, dostęp: 16.03.2017.
Markiewicz H., Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989.
Markiewicz H., Odmiany intertekstualności, w: tegoż, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989.
Nycz R., Intertekstualność i jej zakresy, w: tegoż, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995.
Sławiński J., Słownik terminów literackich, Wrocław 2008.
Słownik języka polskiego, [online] <http://sjp.pwn.pl/html>, dostęp: 16.03.2017.
Słownik pojęć i tekstów kultury, red. E. Szczęsna, Warszawa 2002.
Tekst [hasło], w: Słownik języka polskiego, [online] <http:// sjp.pwn.pl/slowniki/tekst.html>, dostęp: 16.03.2017.
Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995.
Filmografia
Alternatywy 4 (1986), reż. Stanisław Bareja.
Kiler (1997), reż. Juliusz Machulski.
Miś (1980), reż. Stanisław Bareja.
Rejs (1970), reż. Marek Piwowski.
Rozmowy kontrolowane (1991), reż. Sylwester Chęciński.
Sami swoi (1967), reż. Sylwester Chęciński.
Seksmisja (1983), reż. Juliusz Machulski.
Stawka większa niż życie (1968–1969), reż. Janusz Morgenstern, Andrzej Konic.
Wyjście awaryjne (1982), reż. Roman Załuski.
Wydział Humanistyczny Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
<p>dr, pracownik naukowy w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Biegła sądowa w zakresie językoznawstwa i komunikacji społecznej. W pracy naukowej podejmuje badania nad funkcjonowaniem współczesnego języka polskiego w przestrzeni komunikowania społecznego. Jej wcześniejsze analizy dotyczyły czasowników polskich (np. aspektu i par aspektowych), obecnie w badaniach dominują zagadnienia związane z lingwistyką kryminalistyczną i językoznawstwem korpusowym. Publikowała m.in. w „Poradniku Językowym”, „Języku Polskim”, „Pracach Językoznawczych” oraz w monografiach zbiorowych. Wybrane opracowania: O stereotypach Litwina w Polsce i Polaka na Litwie – historia i współczesność (w: W mazowieckiej przestrzeni kulturowej, red. B. Dymek, Warszawa 2007), O języku współczesnych polskich bajek (w: Bajka w przestrzeni naukowej i edukacyjnej – bajka a mit, red. M. Zaorska, I. Borys, Olsztyn 2012), Język opisu przeszłości w dyskursie publicznym Olsztyna po 1945 roku (cz. 1 i 2, w: Olsztyn jako region pamięci 1945–1989 [t. 1] oraz Olsztyn jako region pamięci 1989–2013 [t. 2], red. A. Korytko, A. Szmyt, Olsztyn 2013), Jak współcześnie mielemy, czyli kilka uwag o wystarczalności opisu znaczenia leksykalnego w słownikach języka polskiego („Poradnik Językowy” 2017, z. 7).</p> Poland
dr, pracownik naukowy w Instytucie Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Biegła sądowa w zakresie językoznawstwa i komunikacji społecznej. W pracy naukowej podejmuje badania nad funkcjonowaniem współczesnego języka polskiego w przestrzeni komunikowania społecznego. Jej wcześniejsze analizy dotyczyły czasowników polskich (np. aspektu i par aspektowych), obecnie w badaniach dominują zagadnienia związane z lingwistyką kryminalistyczną i językoznawstwem korpusowym. Publikowała m.in. w „Poradniku Językowym”, „Języku Polskim”, „Pracach Językoznawczych” oraz w monografiach zbiorowych. Wybrane opracowania: O stereotypach Litwina w Polsce i Polaka na Litwie – historia i współczesność (w: W mazowieckiej przestrzeni kulturowej, red. B. Dymek, Warszawa 2007), O języku współczesnych polskich bajek (w: Bajka w przestrzeni naukowej i edukacyjnej – bajka a mit, red. M. Zaorska, I. Borys, Olsztyn 2012), Język opisu przeszłości w dyskursie publicznym Olsztyna po 1945 roku (cz. 1 i 2, w: Olsztyn jako region pamięci 1945–1989 [t. 1] oraz Olsztyn jako region pamięci 1989–2013 [t. 2], red. A. Korytko, A. Szmyt, Olsztyn 2013), Jak współcześnie mielemy, czyli kilka uwag o wystarczalności opisu znaczenia leksykalnego w słownikach języka polskiego („Poradnik Językowy” 2017, z. 7).
