The Life in Times of Precarization: Film Interpretations of Youth Unemployment
Michał Piepiórka
Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniudr nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa. Zajmuje się filmem dokumentalnym we współczesnej kulturze audiowizualnej, przemianami w kinie współczesnym oraz filmowymi interpretacjami polskiej transformacji gospodarczej. Krytyk filmowy dwukrotnie wyróżniony w Konkursie im. Krzysztofa Mętraka (2016, 2017). Publikował m.in. w „Kinie”, „Kulturze i Historii”, „Panoptikum”, „Człowieku i Społeczeństwie”, „Tematach z Szewskiej”, „Images” i kilku tomach zbiorowych. Autor bloga filmowego: Bliżej ekranu (blizejekranu.pl).
Abstract
The goal of this paper is an analysis of film interpretations of youth unemployment. The author is particularly interested in the period after 2000 and these movies, which were focused on the involvement in precarization of the young generation, include: Krugerandy (The Krugerands, 1999) by Wojciech Nowak; Portret podwójny (A Double Portrait, 2001) by Mariusz Front; Doskonałe popołudnie (The Perfect Afternoon, 2005) by Przemysław Wojcieszek; Aleja gówniarzy (Hipster’s Avenue, 2007) by Piotr Szczepański; Ki (2011) by Leszek Dawid. The author examines the narratives about the situation on the labour market used by Polish filmmakers. Did they find the same sources of the bad situation of young generation? In what practices did they see the chances of escaping from an unfavorable situation? Did they see the labour market in a critical way? In the analysis, a term made by Guy Standing – a precariat – is used. This category did not appear in media discourse when those movies were made, so the question is if it can be useful description of the social situation of these movies.
Keywords:
precariat, Polish cinema after 1989, unemployment, young generation, frustration, Polish feature filmsReferences
Frustracja. Młodzi o Nowym Wspaniałym Świecie, red. J. Sowa, P. Marecki, Kraków 2003.
Grochowska M., Pokolenie frustratów, „Kino” 2006, nr 7–8.
Hardy J., Nowy polski kapitalizm, tłum. A. Czarnacka, Warszawa 2012.
Koral J., Kulturowe aspekty polskiego bezrobocia, Warszawa 2009.
Marecki P., 0.00 PLN + VAT. Młoda polska (pod)kultura, w: Frustracja. Młodzi o Nowym Wspaniałym Świecie, red. J. Sowa, P. Marecki, Kraków 2003.
Miś L., Nóżka M., Smagacz-Poziemska M., Nasze problemy. Bieda i bezrobocie we współczesnym społeczeństwie polskim, Kraków 2011.
Mogę wybierać, z M. Frontem rozmawia T. Sobolewski, „Gazeta Wyborcza”, wyd. z 29 sierpnia 2001.
Pawłowski R., Wojcieszek pozytywista, „Gazeta Wyborcza”, wyd. z 21 kwietnia 2007.
Romaniszyn K., Rzecz o pracy i konsumpcji. Analiza antropologiczna, Kraków 2007.
Sobolewski T., Ki nieznośna i fascynująca, „Gazeta Wyborcza”, wyd. z 29 września 2011.
Sobolewski T., Rysopis, „Gazeta Wyborcza”, wyd. z 9 listopada 2001.
Sowa J., Dezerterzy społeczeństwa konsumpcji, w: Frustracja. Młodzi o Nowym Wspaniałym Świecie, red. J. Sowa, P. Marecki, Kraków 2003.
Sowa J., Frustracja polityką. O kryzysie rozumu i potrzebie odnowy ideologii, w: Frustracja. Młodzi o Nowym Wspaniałym Świecie, red. J. Sowa, P. Marecki, Kraków 2003.
Standing G., Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa, tłum. zbior., Warszawa 2014.
Taras K., Frustraci. Bohaterowie filmowi i literaccy wobec polskiej rzeczywistości po 1989 roku, Warszawa 2012.
W Łodzi, czyli nigdzie, z P. Szczepańskim i A. Pachnicką rozmawia M. Sendecka, „Kino” 2007, nr 4.
Filmografia
Aleja gówniarzy (2007), reż. Piotr Szczepański.
Amok (1998), reż. Natalia Korycka-Gruz.
Chaos (2006), reż. Xawery Żuławski.
Cudowne lato (2010), reż. Ryszard Brylski.
Czeka na nas świat (2006), reż. Robert Krzempek.
Doskonałe popołudnie (2005), reż. Przemysław Wojcieszek.
Dotknij mnie (2003), reż. Anna Jadowska, Ewa Stankiewicz.
Głośniej od bomb (2002), reż. Przemysław Wojcieszek.
Goodbye Rockefeller (1993), reż. Waldemar Szarek.
Job, czyli ostatnia szara komórka (2006), reż. Konrad Niewolski.
Ki (2011), reż. Leszek Dawid.
Komedia małżeńska (1993), reż. Roman Załuski.
Krugerandy (1999), reż. Wojciech Nowak.
Made in Poland (2010), reż. Przemysław Wojcieszek.
Moje pieczone kurczaki (2002), reż. Iwona Siekierzyńska.
Mów mi Rockefeller (1990), reż. Waldemar Szarek.
Oda do radości (2005), reż. Anna Kazejak-Dawid, Maciej Migas, Jan Komasa.
Portret podwójny (2001), reż. Mariusz Front.
Show (2003), reż. Maciej Ślesicki.
Tylko mnie kochaj (2006), reż. Ryszard Zatorski.
Warszawa (2003), reż. Dariusz Gajewski.
W dół kolorowym wzgórzem (2004), reż. Przemysław Wojcieszek.
Wojna żeńsko-męska (2011), reż. Łukasz Palkowski.
Zabij ich wszystkich (1999), reż. Przemysław Wojcieszek.
Z miłości (2011), reż. Anna Jadowska.
Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
<p>dr nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa. Zajmuje się filmem dokumentalnym we współczesnej kulturze audiowizualnej, przemianami w kinie współczesnym oraz filmowymi interpretacjami polskiej transformacji gospodarczej. Krytyk filmowy dwukrotnie wyróżniony w Konkursie im. Krzysztofa Mętraka (2016, 2017). Publikował m.in. w „Kinie”, „Kulturze i Historii”, „Panoptikum”, „Człowieku i Społeczeństwie”, „Tematach z Szewskiej”, „Images” i kilku tomach zbiorowych. Autor bloga filmowego: Bliżej ekranu (blizejekranu.pl).</p> Poland
dr nauk humanistycznych w zakresie kulturoznawstwa. Zajmuje się filmem dokumentalnym we współczesnej kulturze audiowizualnej, przemianami w kinie współczesnym oraz filmowymi interpretacjami polskiej transformacji gospodarczej. Krytyk filmowy dwukrotnie wyróżniony w Konkursie im. Krzysztofa Mętraka (2016, 2017). Publikował m.in. w „Kinie”, „Kulturze i Historii”, „Panoptikum”, „Człowieku i Społeczeństwie”, „Tematach z Szewskiej”, „Images” i kilku tomach zbiorowych. Autor bloga filmowego: Bliżej ekranu (blizejekranu.pl).
