Red and Coldness: Wives and Concubines by Su Tong and Zhang Yimou’s Raise the Red Lantern
Abstract
In this article, adaptive strategies in Zhang Yimou’s film Raise the Red Lantern (1991), based on Su Tong’s story Wives and Concubines are depicted. A game between what is shown and what is hidden is analysed in the context of the concept of void in oriental aesthetics and the compositional frame in scenography and in narration. The film follows the rhythms of seasons and rituals in the lives of the protagonists. This ritualization is connected with the motive of a game, which also appears in both the film and the story. The analysis proves that slight changes in this faithful adaptation open the possibility of different interpretations. Despite the political allusions in the work of Zhang Yimou, the specific style of narration allows interpreting the film in universal categories.
Keywords:
Zhang Yimou, Su Tong, Chinese cinema, film adaptationReferences
Aleksandrowicz, Joanna. 2008. Pomiędzy obrazem a wskazówkami zegarów. O estetyce nietrwałości w filmach Wong Kar-waia. Kraków: Rabid.
Berry, Chris. 1993. From Post-Colonialism to Post-Socialism: The Chinese Context of the 5th Generation. W: Eder, Klaus, i Rossell, Deac (red.). New Chinese Cinema. London: National Film Theatre, s. 74–83.
Berry, Michael. 2005. Zhang Yimou: Flying Colours. W: Berry, Michael. Speaking in Images: Interviews with Contemporary Chinese Filmmakers. New York: Columbia University Press, s. 108–140.
Berry, Michael. 2008. A History of Pain: Trauma in Modern Chinese Literature and Film. New York: Columbia University Press.
Chen, Mei-Hsing, i Alcaine, Rafael. 1999. Zhang Yimou. Madrid: JC.
Cheng, François. 2007. Pustka w chińskim malarstwie. W: Zemanek, Adina (red.). Estetyka chińska. Antologia. Tłum. Adina Zemanek. Kraków: Universitas, s. 265–288.
Deppman, Hsiu-Chuang. 2010. Su Tong and Zhang Yimou: Women’s Places in “Rise the Red Lantern”. W: Deppman, Hsiu-Chuang. Adapted for the Screen: The Cultural Politics of Modern Chinese Fiction and Film. Honolulu: University of Hawaii Press, s. 34–60.
Durys, Elżbieta. 2001. Małżeństwo jako instytucja totalna? „Zawieście czerwone latarnie” Zhanga Yimou. W: Oleksy, Elżbieta H., i Ostrowska, Elżbieta (red.). Gender – film – media. Kraków: Rabid, s. 93‒100.
Eberhard, Wolfram. 2001. Symbole chińskie. Słownik. Kraków: Universitas.
Elley, Derek. 1993. Tiananmen and the 5th Generation. W: Eder, Klaus, i Rossell, Deac (red.). New Chinese Cinema. London: National Film Theatre, s. 38–47.
Helman, Alicja. 2010. Odcienie czerwieni. Twórczość filmowa Zhanga Yimou. Gdańsk: Słowo obraz terytoria.
Helman, Alicja. 2012. Tajemnice i pułapki chińskiego domu. Kwartalnik Filmowy, 79, s. 201–217.
Jiao, Xiongping. 2001. Discussing Red Sorghum. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 3–14.
Kasarełło, Lidia. 2005. Wstęp. W: Węzły duszy. Chrestomatia współczesnych opowiadań chińskich.
Wybór, wstęp i oprac. Lidia Kasarełło. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, s. 5–12.
Li, Erwei. 2001. Paving Chinese Road to the World. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 74–98.
Li, Hua. 2011. Contemporary Chinese Fiction by Su Tong and Yu Hua: Coming on Age in Troubled Times. Leiden ‒ Boston: Brill.
Lu, Sheldon Hsiao-peng. 1997. National Cinema, Cultural Critique, Transnational Capital: The Films of Zhang Yimou. W: Lu, Sheldon Hsiao-peng (red.). Transnational Chinese Cinemas: Identity, Nationhood, Gender. Honolulu: University of Hawaii Press, s. 105–136.
Mateos, Araceli Rodríguez. 2008. La China tradicional a través de „La linterna roja” de Zhang Yimou. W: Fernández, José María Tápiz (red.). La historia a través del cine. China y Japón en el siglo XX. Bilbao: Universidad del País Vasco, s. 17–30.
Michalski, Dawid Jacek. 2012. Kara śmierci w prawie karnym Chińskiej Republiki Ludowej ‒ zarys instytucji. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 2, s. 150–158.
Niogret, Hubert. 2001. Interview with Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 57–62.
Olszewski, Wiesław. 2003. Chiny. Zarys kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pimpaneau, Jacques. 2001. Chiny. Kultura i tradycja. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Tong, Su. 1990. Qīqiè Chéngqún. Taipei: Yuan-Liou Publishing.
Tong, Su. 1992. Rote Laterne. Dt. Stefan Linstern. München: Goldmann.
Tong, Su. 1993. Rise the Red Lantern. Transl. Michael S. Duke. New York: Harper Collins Publishers Inc.
Tong, Su. 2005. Żony i konkubiny. W: Węzły duszy. Chrestomatia współczesnych opowiadań chińskich. Wybór, wstęp i oprac. Lidia Kasarełło. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, s. 79–162.
Tong, Su. 2008. Zawieście czerwone latarnie. Tłum. Danuta Sękalska. W: Tong, Su. Zawieście czerwone latarnie. Tłum. Danuta Sękalska i Janina Szydłowska. Warszawa: Wydawnictwo MG, s. 5–86.
Yang, Mayfair Mei-Hui. 2001. Of Gender, State, Censorship, and Overseas Capital: An Interview with Chinese Director Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 35–49.
Ye, Tan. 2001. From the Fifth to the Sixth Generation: An Interview with Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 151–165.
Zarębski, Konrad. 2003. Artysta w kleszczach systemu. Kino, 6, s. 32–35.
Zhang, Xudong. 1997. Chinese Modernism in the Era of Reforms: Cultural Fever, Avant-garde Fiction and the New Chinese Cinema. Durham – London: Duke University Press.
Zong, Baihua. 2007. Wstępne rozważania na temat kluczowych pojęć historii estetyki chińskiej. W: Zemanek, Adina (red.). Estetyka chińska. Antologia. Tłum. Wisława Szkudlarczyk-Brkić. Kraków: Universitas, s. 33–51.
Filmografia
Filmy w reżyserii Zhanga Yimou
Czerwone sorgo (Hong gao liang). 1987.
Judou. 1989.
Zawieście czerwone latarnie (Da hong deng long gao gao gua). 1991.
Berry, Chris. 1993. From Post-Colonialism to Post-Socialism: The Chinese Context of the 5th Generation. W: Eder, Klaus, i Rossell, Deac (red.). New Chinese Cinema. London: National Film Theatre, s. 74–83.
Berry, Michael. 2005. Zhang Yimou: Flying Colours. W: Berry, Michael. Speaking in Images: Interviews with Contemporary Chinese Filmmakers. New York: Columbia University Press, s. 108–140.
Berry, Michael. 2008. A History of Pain: Trauma in Modern Chinese Literature and Film. New York: Columbia University Press.
Chen, Mei-Hsing, i Alcaine, Rafael. 1999. Zhang Yimou. Madrid: JC.
Cheng, François. 2007. Pustka w chińskim malarstwie. W: Zemanek, Adina (red.). Estetyka chińska. Antologia. Tłum. Adina Zemanek. Kraków: Universitas, s. 265–288.
Deppman, Hsiu-Chuang. 2010. Su Tong and Zhang Yimou: Women’s Places in “Rise the Red Lantern”. W: Deppman, Hsiu-Chuang. Adapted for the Screen: The Cultural Politics of Modern Chinese Fiction and Film. Honolulu: University of Hawaii Press, s. 34–60.
Durys, Elżbieta. 2001. Małżeństwo jako instytucja totalna? „Zawieście czerwone latarnie” Zhanga Yimou. W: Oleksy, Elżbieta H., i Ostrowska, Elżbieta (red.). Gender – film – media. Kraków: Rabid, s. 93‒100.
Eberhard, Wolfram. 2001. Symbole chińskie. Słownik. Kraków: Universitas.
Elley, Derek. 1993. Tiananmen and the 5th Generation. W: Eder, Klaus, i Rossell, Deac (red.). New Chinese Cinema. London: National Film Theatre, s. 38–47.
Helman, Alicja. 2010. Odcienie czerwieni. Twórczość filmowa Zhanga Yimou. Gdańsk: Słowo obraz terytoria.
Helman, Alicja. 2012. Tajemnice i pułapki chińskiego domu. Kwartalnik Filmowy, 79, s. 201–217.
Jiao, Xiongping. 2001. Discussing Red Sorghum. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 3–14.
Kasarełło, Lidia. 2005. Wstęp. W: Węzły duszy. Chrestomatia współczesnych opowiadań chińskich.
Wybór, wstęp i oprac. Lidia Kasarełło. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, s. 5–12.
Li, Erwei. 2001. Paving Chinese Road to the World. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 74–98.
Li, Hua. 2011. Contemporary Chinese Fiction by Su Tong and Yu Hua: Coming on Age in Troubled Times. Leiden ‒ Boston: Brill.
Lu, Sheldon Hsiao-peng. 1997. National Cinema, Cultural Critique, Transnational Capital: The Films of Zhang Yimou. W: Lu, Sheldon Hsiao-peng (red.). Transnational Chinese Cinemas: Identity, Nationhood, Gender. Honolulu: University of Hawaii Press, s. 105–136.
Mateos, Araceli Rodríguez. 2008. La China tradicional a través de „La linterna roja” de Zhang Yimou. W: Fernández, José María Tápiz (red.). La historia a través del cine. China y Japón en el siglo XX. Bilbao: Universidad del País Vasco, s. 17–30.
Michalski, Dawid Jacek. 2012. Kara śmierci w prawie karnym Chińskiej Republiki Ludowej ‒ zarys instytucji. Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 2, s. 150–158.
Niogret, Hubert. 2001. Interview with Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 57–62.
Olszewski, Wiesław. 2003. Chiny. Zarys kultury. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Pimpaneau, Jacques. 2001. Chiny. Kultura i tradycja. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Tong, Su. 1990. Qīqiè Chéngqún. Taipei: Yuan-Liou Publishing.
Tong, Su. 1992. Rote Laterne. Dt. Stefan Linstern. München: Goldmann.
Tong, Su. 1993. Rise the Red Lantern. Transl. Michael S. Duke. New York: Harper Collins Publishers Inc.
Tong, Su. 2005. Żony i konkubiny. W: Węzły duszy. Chrestomatia współczesnych opowiadań chińskich. Wybór, wstęp i oprac. Lidia Kasarełło. Tłum. Irena Kałużyńska. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, s. 79–162.
Tong, Su. 2008. Zawieście czerwone latarnie. Tłum. Danuta Sękalska. W: Tong, Su. Zawieście czerwone latarnie. Tłum. Danuta Sękalska i Janina Szydłowska. Warszawa: Wydawnictwo MG, s. 5–86.
Yang, Mayfair Mei-Hui. 2001. Of Gender, State, Censorship, and Overseas Capital: An Interview with Chinese Director Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 35–49.
Ye, Tan. 2001. From the Fifth to the Sixth Generation: An Interview with Zhang Yimou. W: Gateward, Frances (red.). Zhang Yimou: Interviews. Jackson: University Press of Mississippi, s. 151–165.
Zarębski, Konrad. 2003. Artysta w kleszczach systemu. Kino, 6, s. 32–35.
Zhang, Xudong. 1997. Chinese Modernism in the Era of Reforms: Cultural Fever, Avant-garde Fiction and the New Chinese Cinema. Durham – London: Duke University Press.
Zong, Baihua. 2007. Wstępne rozważania na temat kluczowych pojęć historii estetyki chińskiej. W: Zemanek, Adina (red.). Estetyka chińska. Antologia. Tłum. Wisława Szkudlarczyk-Brkić. Kraków: Universitas, s. 33–51.
Filmografia
Filmy w reżyserii Zhanga Yimou
Czerwone sorgo (Hong gao liang). 1987.
Judou. 1989.
Zawieście czerwone latarnie (Da hong deng long gao gao gua). 1991.
Aleksandrowicz, J. (2020). Red and Coldness: Wives and Concubines by Su Tong and Zhang Yimou’s Raise the Red Lantern. Media - Culture - Social Communication, 4(15), 35–55. https://doi.org/10.31648/mkks.6244
