Social Phobia, Hikikomori, Cocooning: About the Need of Self-Isolation in the Information Society
Abstract
The aim of this article is to analyse contemporary signs of self-isolation: social phobia, hikikomori and cocooning. Based on a feature analysis of common characteristics of these three phenomena, key attributes related to contemporary self-isolation of individual in information society have been extracted from the text. Among them are such attributes as controlling of own private, personalized and invariable space, reducing participation in communities and cutting oneself off from “analog” reality for “digital” reality. These attributes have many correlates with Internet addiction, depression and social anxiety. The article also includes a reflection on the impact of deep Internet immersion on oneʼs perceptions, especially on the processes of perceiving the material world. The author also presents thoughts about cases of rejection of reality as an “imperfect world” compared to Internet platforms, allowing one to adjust features of the virtual world to one’s personal needs and preferences.
Keywords:
social phobia, hikikomori, cocooning, self-isolation, information society, civilisation fearReferences
Chyła, Wojciech. 2002. Człowiek w dobie mediów – media w dobie biotechnologii. Er(r)go. Teoria – literatura – kultura, 2 (5), s. 53–66.
Domeracki, Piotr. 2004. Z dziejów filozoficznych zamyśleń nad samotnością. Kultura i Edukacja, 3, s. 35–47.
Jędruszczak, Katarzyna. 2005. Modele i koncepcje prywatności w psychologii. Przegląd Psychologiczny, 48 (2), s. 197–215.
Kaczmarek, Tomasz. 2008. Mass media przyczyną lęków społecznych. Preteksty, 24, s. 24‒32.
Kozielecki, Józef. 2007. Cywilizacja strachu i kultura nadziei. Nauka, 2, s. 7–18.
Lewczuk, Katarzyna, i Łagoda, Katarzyna. 2016. Patologiczne korzystanie z Internetu przez studentów trzech białostockich uczelni. W: Kowalczuk, Krystyna; Krajewska-Kułak, Elżbieta; i Cybulski, Mateusz (red.). Wybrane choroby cywilizacyjne XXI wieku. T. 2. Białystok: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, s. 185–203.
Pastwa, Rafał. 2018. Fotografia jako jeden z czynników procesu medialnej kreacji rzeczywistości w „kulturze budowania na nieufności” i zaniku zdolności do uprawiania dialogu. Refleksje na przykładzie dziennikarstwa prasowego. Zeszyty Naukowe KUL, 1 (241), s. 283–295.
Przepiórka, Aneta; Rowiński, Tomasz; i Błachnio, Agata. 2014. Dysfunkcjonalne korzystanie z internetu – przegląd badań. Psychologia Społeczna, 31, s. 378–395.
Siewierski, Jacenty. 2009. Chrześcijaństwo a ekspansja cywilizacji zachodniej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
Sobczak, Katarzyna. 2013. Kultura strachu. Dyskurs i retoryka strachu w mediach. Tekst i Dyskurs, 6, s. 263–278.
Soiński, Borys Jacek. 2017. Wybrane konsekwencje psychospołeczne korzystania z nowych technologii cyfrowych. Edukacja, Teologia i Dialog, 13, s. 63–83.
Surdykowski, Jerzy. 2008. Samotność. Znak, 638–639, s. 118–122.
Tadeusiewicz, Ryszard. 2008. Człowiek w społeczeństwie informacyjnym. W: Gielarowski, Andrzej; Homa, Tadeusz; i Urban, Marek (red.). Odczarowania. Człowiek w społeczeństwie. Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 145‒155.
Wilson, Edward O. 1998. O naturze ludzkiej. Tłum. Barbara Szacka. Poznań: Zysk i S-ka.
Netografia
Feliksiak, Michał. 2017. Korzystanie z internetu. Centrum Badania Opinii Społecznej. Komunikat z badań nr 49/2017. [Online]. CBOS. Dostęp: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_049_17.PDF [25.01.2019].
Krochmal, Agnieszka. 2014. O oswajaniu hikikomori w Japonii. [Online]. Japonia Online. Dostęp:http://japonia-online.pl/article/220 [23.01.2019].
Krzystanek, Marek. 2015. Hikikomori – syndrom wycofania społecznego. [Online]. Poradnia.pl. Dostęp: https://www.poradnia.pl/hikikomori-syndrom-wycofania-spolecznegp.html [5.01.2019].
Lange, Rafał, i Osiecki, Jan (red.). 2014. Ogólnopolskie badanie „Nastolatki wobec Internetu”. [Online]. Akademia Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej. Dostęp: https://akademia.nask.pl/badania/raport_z_badan_nastolatki_wobec_internetu.pdf [27.01.2019].
Majchrzyk, Łukasz. 2015. Mobile w Polsce i na świecie w 2015 roku. [Online]. Mobirank. Dostęp: https://mobirank.pl/2015/01/21/mobile-w-polsce-na-swiecie-w-2015-roku/ [25.01.2019].
MCTUiPP. 2016. Fobie społeczne. [Online]. Małopolskie Centrum Terapii Uzależnień i Pomocy Psychologicznej. Dostęp: http://mctu.pl/fobie-spoleczne/ [4.01.2019].
Newsweek. 2015. Dzieci uzależnione od tabletów. Poważny problem czy przesadne obawy? [Online]. Newsweek Polska. Dostęp: https://www.newsweek.pl/styl-zycia/dzieci-uzaleznione-od-tabletowpowazny-problem-czy-przesadne-obawy/h3lsp59 [13.01.2019].
Nęcki, Tomasz. 2018. Hikikomori, czyli w szponach samotności. Objawy, przebieg, leczenie. [Online]. Poradnik Zdrowie. Dostęp: https://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/zdrowie-psychiczne/hikikomori-czyli-w-szponach-samotnosci-objawy-przebieg-leczenie-aa-sGwv-dD4C-aYL3.html [4.01.2019].
Piekut, Marlena; Piegat, Małgorzata; Obszyńska, Agata; Balicka, Alina A.; i Kwiatkowska, Agata. 2016. Wybrane trendy w konsumpcji współczesnych społeczeństw. [Online]. Dostęp: https:// repo.pw.edu.pl/docstore/download/WUT0b64da6c8b42467389fcb63706fd4c9e/2_2016_Rozdzia%C5%82_P%C5%82ock.pdf [6.01.2019].
Raport Media Consumption Forecast. 2016. W 2016 roku czas korzystania z mobilnego internetu wzrośnie o 28%. [Online]. Zenith. The ROI Agency. Dostęp: https://www.zenithmedia.pl/w-2016-roku-czas-korzystania-z-mobilnego-internetu-wzrosnie-o-28/ [25.01.2019].
Sołowiej, Katarzyna. 2013. Cocooning: cały świat w czterech ścianach. [Online]. Na Temat. Dostęp:https://natemat.pl/80505,cocooning [5.01.2019].
Woźniak, Olga. 2017. Pół godziny dziennie, nie więcej! Tablet wypacza dziecięcy umysł i doświadczenia. [Online]. Wyborcza.pl. Dostęp: http://wyborcza.pl/7,75400,21880733,tabletowe-dzieci.html [13.01.2019].
Domeracki, Piotr. 2004. Z dziejów filozoficznych zamyśleń nad samotnością. Kultura i Edukacja, 3, s. 35–47.
Jędruszczak, Katarzyna. 2005. Modele i koncepcje prywatności w psychologii. Przegląd Psychologiczny, 48 (2), s. 197–215.
Kaczmarek, Tomasz. 2008. Mass media przyczyną lęków społecznych. Preteksty, 24, s. 24‒32.
Kozielecki, Józef. 2007. Cywilizacja strachu i kultura nadziei. Nauka, 2, s. 7–18.
Lewczuk, Katarzyna, i Łagoda, Katarzyna. 2016. Patologiczne korzystanie z Internetu przez studentów trzech białostockich uczelni. W: Kowalczuk, Krystyna; Krajewska-Kułak, Elżbieta; i Cybulski, Mateusz (red.). Wybrane choroby cywilizacyjne XXI wieku. T. 2. Białystok: Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, s. 185–203.
Pastwa, Rafał. 2018. Fotografia jako jeden z czynników procesu medialnej kreacji rzeczywistości w „kulturze budowania na nieufności” i zaniku zdolności do uprawiania dialogu. Refleksje na przykładzie dziennikarstwa prasowego. Zeszyty Naukowe KUL, 1 (241), s. 283–295.
Przepiórka, Aneta; Rowiński, Tomasz; i Błachnio, Agata. 2014. Dysfunkcjonalne korzystanie z internetu – przegląd badań. Psychologia Społeczna, 31, s. 378–395.
Siewierski, Jacenty. 2009. Chrześcijaństwo a ekspansja cywilizacji zachodniej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
Sobczak, Katarzyna. 2013. Kultura strachu. Dyskurs i retoryka strachu w mediach. Tekst i Dyskurs, 6, s. 263–278.
Soiński, Borys Jacek. 2017. Wybrane konsekwencje psychospołeczne korzystania z nowych technologii cyfrowych. Edukacja, Teologia i Dialog, 13, s. 63–83.
Surdykowski, Jerzy. 2008. Samotność. Znak, 638–639, s. 118–122.
Tadeusiewicz, Ryszard. 2008. Człowiek w społeczeństwie informacyjnym. W: Gielarowski, Andrzej; Homa, Tadeusz; i Urban, Marek (red.). Odczarowania. Człowiek w społeczeństwie. Kraków: Wydawnictwo WAM, s. 145‒155.
Wilson, Edward O. 1998. O naturze ludzkiej. Tłum. Barbara Szacka. Poznań: Zysk i S-ka.
Netografia
Feliksiak, Michał. 2017. Korzystanie z internetu. Centrum Badania Opinii Społecznej. Komunikat z badań nr 49/2017. [Online]. CBOS. Dostęp: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_049_17.PDF [25.01.2019].
Krochmal, Agnieszka. 2014. O oswajaniu hikikomori w Japonii. [Online]. Japonia Online. Dostęp:http://japonia-online.pl/article/220 [23.01.2019].
Krzystanek, Marek. 2015. Hikikomori – syndrom wycofania społecznego. [Online]. Poradnia.pl. Dostęp: https://www.poradnia.pl/hikikomori-syndrom-wycofania-spolecznegp.html [5.01.2019].
Lange, Rafał, i Osiecki, Jan (red.). 2014. Ogólnopolskie badanie „Nastolatki wobec Internetu”. [Online]. Akademia Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej. Dostęp: https://akademia.nask.pl/badania/raport_z_badan_nastolatki_wobec_internetu.pdf [27.01.2019].
Majchrzyk, Łukasz. 2015. Mobile w Polsce i na świecie w 2015 roku. [Online]. Mobirank. Dostęp: https://mobirank.pl/2015/01/21/mobile-w-polsce-na-swiecie-w-2015-roku/ [25.01.2019].
MCTUiPP. 2016. Fobie społeczne. [Online]. Małopolskie Centrum Terapii Uzależnień i Pomocy Psychologicznej. Dostęp: http://mctu.pl/fobie-spoleczne/ [4.01.2019].
Newsweek. 2015. Dzieci uzależnione od tabletów. Poważny problem czy przesadne obawy? [Online]. Newsweek Polska. Dostęp: https://www.newsweek.pl/styl-zycia/dzieci-uzaleznione-od-tabletowpowazny-problem-czy-przesadne-obawy/h3lsp59 [13.01.2019].
Nęcki, Tomasz. 2018. Hikikomori, czyli w szponach samotności. Objawy, przebieg, leczenie. [Online]. Poradnik Zdrowie. Dostęp: https://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/zdrowie-psychiczne/hikikomori-czyli-w-szponach-samotnosci-objawy-przebieg-leczenie-aa-sGwv-dD4C-aYL3.html [4.01.2019].
Piekut, Marlena; Piegat, Małgorzata; Obszyńska, Agata; Balicka, Alina A.; i Kwiatkowska, Agata. 2016. Wybrane trendy w konsumpcji współczesnych społeczeństw. [Online]. Dostęp: https:// repo.pw.edu.pl/docstore/download/WUT0b64da6c8b42467389fcb63706fd4c9e/2_2016_Rozdzia%C5%82_P%C5%82ock.pdf [6.01.2019].
Raport Media Consumption Forecast. 2016. W 2016 roku czas korzystania z mobilnego internetu wzrośnie o 28%. [Online]. Zenith. The ROI Agency. Dostęp: https://www.zenithmedia.pl/w-2016-roku-czas-korzystania-z-mobilnego-internetu-wzrosnie-o-28/ [25.01.2019].
Sołowiej, Katarzyna. 2013. Cocooning: cały świat w czterech ścianach. [Online]. Na Temat. Dostęp:https://natemat.pl/80505,cocooning [5.01.2019].
Woźniak, Olga. 2017. Pół godziny dziennie, nie więcej! Tablet wypacza dziecięcy umysł i doświadczenia. [Online]. Wyborcza.pl. Dostęp: http://wyborcza.pl/7,75400,21880733,tabletowe-dzieci.html [13.01.2019].
Konopka, B. (2021). Social Phobia, Hikikomori, Cocooning: About the Need of Self-Isolation in the Information Society. Media - Culture - Social Communication, 3(16), 33–50. https://doi.org/10.31648/mkks.6610
