Czy tylko slash? O zagubionej różnorodności twórczości erotycznej fanów medialnych
Jan Bajor
Instytut Socjologii Uniwersytet Warszawskimgr socjologii, doktorant w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, związany z Zakładem Psychologii Społecznej. Zainteresowania naukowe: kultura popularna, społeczności fanowskie, analiza dyskursu, socjologiczne badania nad transgresją i pornografią. Publikował w takich periodykach, jak: „Prawo Europejskie
w Praktyce”, „Media i Społeczeństwo”, „Forum Socjologiczne”.
Abstrakt
Tworzona amatorsko erotyczna literatura – i sztuka – stanowi jeden z istotnych elementów kultury fanowskiej praktycznie od początku jej istnienia. W wyniku zmian technologicznych i przeniesienia się fandomów w środowisko Internetu twórczość ta przechodzi w ostatnich latach okres dynamicznego, zarówno ilościowego, jak i jakościowego rozwoju. Przemiany te są jednak w niewielkim stopniu opisane w literaturze naukowej na temat fanów, w tym tej bezpośrednio poruszającej temat erotyki. Celem autora niniejszego artykułu jest diagnoza najważniejszych przyczyn tego stanu rzeczy poprzez przedstawienie i krytykę dominujących ujęć omawianego problemu. Analizując dostępną literaturę naukową, autor zwraca szczególną uwagę na wpływ tradycji fan studies i tendencję do traktowania „erotycznych fandomów” jako samodzielnego zjawiska, analizowanego w oddzieleniu od głównego nurtu funkcjonowania społeczności fanowskich. W ostatniej części tekstu autor proponuje kilka sugestii teoretycznych, których zastosowanie umożliwiłoby pełniejsze i bardziej trafne badanie fanowskiej erotyki.
Słowa kluczowe:
pornografia, erotyka, fandom, kultura uczestnictwa, nowe media, kultura popularnaBibliografia
Brennan J., Large D., “Let’s Get a Bit of Context”: “Fifty Shades” and the Phenomenon of “Pulling to Publish” in “Twilight” Fan Fiction, „Media International Australia” 2014, nr 152.
Cristofari C., Guitton M.J., Aca-Fans and Fan Communities: An Operative Framework, „Journal of Consumer Culture” 2016, nr 0.
De Kosnik A. i in., Watching, Creating, and Archiving: Observations on the Quantity and Temporality of Fannish Productivity in Online Fan Fiction Archives, „Convergence. The International
Journal of Research into New Media Technologies” 2015, nr 21.
Fiske J., The Cultural Economy of Fandom, w: L. Lewis, The Adoring Audience: Fan Culture and Popular Media, London 1992.
Gąsowska L., Fan fiction, nowe formy opowieści, Kraków 2015.
Hills M., Fan Cultures, London 2002.
Jenkins H., Fans, Bloggers and Gamers: Exploring Participatory Culture, New York 2006.
Jenkins H., Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, tłum. M. Bernatowicz, M. Filiciak, Warszawa 2006.
Reinhard C., If One Is Sexy, Two Is Even Sexier: Dialogue with Slashers on Identity and the Internet, Roskilde University 2009.
Rogozińska A., „Slash” i „Yaoi fan fiction” – internetowe społeczności fanów, „Rubikon. Kwartalnik Naukowy” 2004, nr 1–4.
Rogozińska A., Virtual Fan Communities – The Case of Harry Potter Slash Fans, „Masaryk University Journal of Law and Technology” 2007, nr 2.
Siuda P., Kultury prosumpcji. O niemożności powstania globalnych i ponadpaństwowych społeczności fanów, Warszawa 2012.
Siuda P., Mechanizmy kultury prosumpcji, czyli fani i ich globalne zróżnicowanie, „Studia Socjologiczne” 2012, nr 4.
Siuda P., Od dewiacji do głównego nurtu – ewolucja akademickiego spojrzenia na fanów, „Studia Medioznawcze” 2010, nr 1.
Źródła internetowe:
Ozga I., Beta-reader [hasło], w: Encyklopedia fantastyki, [online] <http://encyklopediafantastyki. pl/index.php/Beta-reader>, dostęp: 6.12.2017.
Filmografia:
My Little Pony (1984, pol. Mój mały kucyk), reż. Nelson Shin i in.
Star Trek [serial oryginalny] (1966–1969, pol. Gwiezdna podróż), twórca serialu Eugene Wesley
(Gene) Roddenberry.
Supernatural (2005–, pol. Nie z tego świata), twórca serialu Eric Kripke.
Instytut Socjologii Uniwersytet Warszawski
<p>mgr socjologii, doktorant w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, związany z Zakładem Psychologii Społecznej. Zainteresowania naukowe: kultura popularna, społeczności fanowskie, analiza dyskursu, socjologiczne badania nad transgresją i pornografią. Publikował w takich periodykach, jak: „Prawo Europejskie<br>w Praktyce”, „Media i Społeczeństwo”, „Forum Socjologiczne”.</p> Polska
mgr socjologii, doktorant w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, związany z Zakładem Psychologii Społecznej. Zainteresowania naukowe: kultura popularna, społeczności fanowskie, analiza dyskursu, socjologiczne badania nad transgresją i pornografią. Publikował w takich periodykach, jak: „Prawo Europejskie
w Praktyce”, „Media i Społeczeństwo”, „Forum Socjologiczne”.
