Philipa Kindreda Dicka poszukiwania Absolutu i sensu religii

Michał Kotliński

Wydział Humanistyczny Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

mgr, doktorant na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, dyscyplina literaturoznawstwo (czwarty rok studiów trzeciego stopnia). Absolwent studiów magisterskich uzupełniających na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna (UWM). W pracy naukowej koncentruje się na zagadnieniach współczesnego kina amerykańskiego (thrillery Davida Finchera). Autor powieści Miłość zwija się w bibułkę (Wyd. TELBIT 2008) i zbioru opowiadań Święty od ćpunów (Wyd. JanKa 2013).




Abstrakt

Philip Kindred Dick (1928–1982) przez 54 lata życia napisał przeszło 40 powieści i 200 opowiadań, w znakomitej większości utwory science fiction, osobne i niepodobne do utworów SF innych autorów. Po teofanii, której Amerykanin doświadczył w marcu 1974 roku, jak zauważa Lech Jęczmyk, pisał już tylko o Bogu. Trzy ostatnie wydane powieści pisarza, nazywane „trylogią VALISa”, dotyczą właśnie tej teologicznej, teozoficznej i filozoficznej tematyki. Dick był erudytą i mistykiem, a jego spojrzenie na boskość, Absolut i religie do dziś zaskakuje oryginalnością. W zaprezentowanym artykule jego autor dokładniej przyjrzał się wspomnianym trzem powieściom fantasty, ukazując poszukiwania Dicka, który przez całe życie usilnie próbował odnaleźć Boga, sens i dobro. Trzy utwory: Valis, Boża inwazja i Transmigracja Timothy’ego Archera bardzo się od siebie różnią, a jednak wszystkie trzy są wypełnione kapitalnymi pomysłami, błyskotliwymi teoriami i śmiałymi wizjami – czego niniejszym artykułem autor spróbował dowieść.


Słowa kluczowe:

Philip K. Dick, Bóg, Absolut, religie, objawienie, jurodiwy, Philip K. Dick, Bóg, Absolut, religie, objawienie, jurodiwy


Materiały źródłowe

Dick P.K., Boża inwazja, tłum. L. Jęczmyk, Poznań 2011.
Dick P.K., Radio Wolne Albemuth, tłum. T. Bieroń, Poznań 2002.
Dick P.K., Transmigracja Timothy’ego Archera, tłum. L. Jęczmyk, Poznań 1999.
Dick P.K., Valis, tłum. L. Jęczmyk, Poznań 1994.

Opracowania

A jeśli nasz świat jest ich rajem? Ostatnie rozmowy z Philipem K. Dickiem, red. G. Lee, D.E. Sauter, tłum. M. Lipa, Gliwice 2008.
Bibliografia utworów Philipa K. Dicka, oprac. A.W., „Fantastyka” 1983, nr 2.
Dick P.K., Blade Runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?, tłum. S. Kędzierski, Poznań 2014.
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1, tłum. S. Tokarski, Warszawa 1988.
Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych, t. 2, tłum. S. Tokarski, Warszawa 1994.
Eliade M., Sacrum – mit – historia, tłum. A. Tatarkiewicz, Warszawa 1993.
Garvey J., A Real Gnostic Gospel, [online] <http://pemptousia.com/2016/09/a-real-gnostic-gospel>, dostęp: 18.11.2016.
Inglot J., Przeniesienie Philipa K. Dicka, „Nowa Fantastyka” 2000, nr 2.
Inglot J., Święty fenomen, „Nowa Fantastyka” 1996, nr 11.
Jęczmyk L., Genialny dziwak z Kalifornii, w: P.K. Dick, Blade Runner. Czy androidy marzą o elektrycznych owcach?, tłum. S. Kędzierski, Poznań 2014.
Jęczmyk L., Philipa Dicka wyprawa po prawdę, „Fantastyka” 1983, nr 2.
Jęczmyk L., Szaleństwo świata i przeczucie Boga. Uwagi o prozie Kurta Vonneguta i Philipa K. Dicka, „Fronda” 2004, nr 34.
Kossakowska M., Dzwoneczki w ciemności, w: P.K. Dick, Boża inwazja, tłum. L. Jęczmyk, Poznań 2011.
Kotliński M., Pogranicza science fiction, zdrowia psychicznego, filmu, „Zapiski z Pogranicza” 2015, nr 1.
Marczak M., Poetyka filmu religijnego, Kraków 2000.
Porębski M., Artysta i sacrum, w: Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Kraków 1989.
Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Kraków 1989.
Sempoliński J., Czy wierzący może być artystą?, w: Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Kraków 1989.
Słownik filozofii, red. A. Aduszkiewicz, Warszawa 2004.
Sosnowski J., Wolność i choroba ducha, „Więź” 2009, nr 4.
Staniecko B., W poszukiwaniu tożsamości, „Opcje” 2008, nr 4.
Stawiszyński T., Paradoks Dicka, „Newsweek Polska” 2009, nr 28.
Sutin L., Boże inwazje. Życie Philipa K. Dicka, tłum. L. Jęczmyk, Poznań 2005.
Wodziński C., Jurodiwy. Portret niebywalca, „Więź” 2000, nr 3.

Filmografia

Słowo, reż. C.T. Dreyer, Dania 1954.
The Penultimate Truth about Philip K. Dick, reż. E. Larre, USA – Argentyna 2007, dok.
Pobierz


Opublikowane
2019-02-06

Cited By /
Share

Kotliński, M. (2019). Philipa Kindreda Dicka poszukiwania Absolutu i sensu religii. Media - Kultura - Komunikacja Społeczna, 1(13), 85–103. https://doi.org/10.31648/mkks.2989

Michał Kotliński 
Wydział Humanistyczny Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
<p>mgr, doktorant na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, dyscyplina literaturoznawstwo (czwarty rok studiów trzeciego stopnia). Absolwent studiów magisterskich uzupełniających na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna (UWM). W pracy naukowej koncentruje się na zagadnieniach współczesnego kina amerykańskiego (thrillery Davida Finchera). Autor powieści Miłość zwija się w bibułkę (Wyd. TELBIT 2008) i zbioru opowiadań Święty od ćpunów (Wyd. JanKa 2013).</p>  Polska

mgr, doktorant na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, dyscyplina literaturoznawstwo (czwarty rok studiów trzeciego stopnia). Absolwent studiów magisterskich uzupełniających na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna (UWM). W pracy naukowej koncentruje się na zagadnieniach współczesnego kina amerykańskiego (thrillery Davida Finchera). Autor powieści Miłość zwija się w bibułkę (Wyd. TELBIT 2008) i zbioru opowiadań Święty od ćpunów (Wyd. JanKa 2013).