Złudzenie wolności. Truman Show jako heterotopiczny panoptykon
Abstrakt
Artykuł Złudzenie wolności. „Truman Show” jako heterotopiczny panoptykon przedstawia miasteczko Seahaven z filmu Petera Weira Truman Show jako konstrukcję wykreowaną na wzór panoptykonu w myśl Jeremy’ego Benthama oraz heterotopii opisanej przez Michela Foucaulta. W tekście za cel główny postawiono wyprowadzenie dowodu na takową konstrukcję miasteczka oraz przedstawienie znaczenia, jakie owy dowód za sobą niesie. Przedmiotem analizy staje się bezpośrednio świat przedstawiony w Truman Show, w którym porównane zostają dwie przestrzenie: sztucznie wykreowane miasteczko – miejsce akcji show oraz przestrzeń spoza studia, z której tytułowy program oglądają widzowie z całego świata. Całość porównana zostaje do rzeczywistości pozafilmowej, z uwzględnieniem lęków społecznych spowodowanych szybkim rozwojem mediów i technologii na przełomie wieków.
Słowa kluczowe:
Truman Show, heterotopia, panoptykon, Michel Foucault, Jeremy BenthamBibliografia
Baudrillard, Jean (2011). Ameryka. Tłum. Renata Lis. Warszawa: Sic! Google Scholar
Foucault, Michel (2005). Inne przestrzenie. Tłum. Agnieszka Rejniak-Majewska. Teksty Drugie, 6(96), 119–125. Google Scholar
Foucault, Michel (2009). Nadzorować i karać. Tłum. Tadeusz Komendant. Warszawa: Alatheia. Google Scholar
Lewicki, Arkadiusz (2007). Sztuczne światy. Postmodernizm w filmie fabularnym. Wrocław: Wydawnictwo UWr. Google Scholar
Wenders, Wim (2002). Pejzaż miejski. W: Gwóźdź, Andrzej (red.). Europejskie manifesty kina. Antologia. Tłum. Małgorzata Behlert. Warszawa: Wiedza Powszechna, 349–363. Google Scholar
Włodek, Patrycja (2020). Amerykańskie przedmieście w cieniu wielkiego miasta. Kwartalnik Filmowy, 1(109), 121–136.
Crossref
Google Scholar
Zawojski, Piotr (2007). Pułapka widzialności. W: Zawojski, Piotr (red.). Wielkie filmy przełomu wieków. Kraków: Rabid, 87–91. Google Scholar
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.