Nowe kierunki w kulturze wizualnej Zachodu. Mindfulness, zwrot ku naturze oraz somaestetyka w twórczości i inspiracjach Olafura Eliassona

Anna Teler

doi:10.31648/mkks.6611

Opublikowane: 2021-04-02

Tom 3 Nr 16 (2020)

Nowe kierunki w kulturze wizualnej Zachodu. Mindfulness, zwrot ku naturze oraz somaestetyka w twórczości i inspiracjach Olafura Eliassona

Anna Teler

Media - Kultura - Komunikacja Społeczna

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31648/mkks.6611

Abstrakt

Artykuł został napisany w celu znalezienia odpowiedzi na pytanie o uniwersalność koncepcji mindfulness, o możliwość odejścia od filozofii i religii Wschodu oraz poszukiwanie nowych inspiracji w myśli zachodniej. Fascynacja Orientem bez pogłębionego zrozumienia doprowadziła do utowarowienia koncepcji mindfulness. Hipoteza badawcza zakłada, że mindfulness nie musi odnosić się wyłącznie do praktyk religijnych. W poszukiwaniu nowych kierunków uważności analizą zostały objęte inspiracje i twórczość Olafura Eliassona, duńskiego artysty islandzkiego pochodzenia. W swoich projektach łączy on fascynację naturą z filozofią somaestetyki. Wnioski badawcze potwierdzają postawioną hipotezę i wykazują obecność nowych kierunków w kulturze wizualnej Zachodu

Słowa kluczowe:

sztuka współczesna, mindfulness, uważność, somaestetyka, kultura wizualna, Olafur Eliasson

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Teler, A. (2021). Nowe kierunki w kulturze wizualnej Zachodu. Mindfulness, zwrot ku naturze oraz somaestetyka w twórczości i inspiracjach Olafura Eliassona. Media - Kultura - Komunikacja Społeczna, 3(16), 51–64. https://doi.org/10.31648/mkks.6611

Cited by / Share

Bibliografia

Bukdahl, Else Marie. 2015. Embodied Creation and Perception in Olafur Eliasson’s and Carsten Höller’s Projects. The Journal of Somaesthetics, 1, s. 160–181.
Bukdahl, Else Marie, i Eliasson, Olafur. 2018. Art as Embodied and Interdisciplinary Experience: In Dialogue with Else Marie Bukdahl. W: Shusterman, Richard (ed.). Aesthetic Experience and Somaesthetics. Florida: Florida Atlantic University, s. 59–70.
Cabañero, Jesús Segura, i Mulet, Toni Simó. 2018. Spaces of Participation and Memory in the Work of Olafur Eliasson and Janet Cardiff. International Journal of Arts, 8 (2), s. 25–29.
Gilmore, James H., i Pine, B. Joseph. 2007. Authenticity: What Consumers Really Want. Boston: Harvard Business School Press. Hanh, Thich Nhat. 1976. The Miracle of Mindfulness: An Introduction to the Practice of Meditation. Tłum. Mobi Ho. Boston: Beacon Press.
Januszkiewicz, Krystyna. 2014. Powierzchnia jako nowe uwarunkowanie kulturowe. Środowiska immersyjne i projektowanie przeżyć. Archivolta, 48 (2), s. 48–53.
Jaromi, Stanisław. 2004. O trudnych pytaniach, ludziach i (pozostałej) przyrodzie: ekologia głęboka a ochrona przyrody. Studia Ecologiae et Bioethicae, 2, s. 107–122.
Mikułowski-Pomorski, Jerzy, i Nęcki, Zbigniew. 1983. Komunikowanie skuteczne? Kraków: Ośrodek Badań Prasoznawczych.
Naess, Arne. 1976. Ekologie, pospolitost a životní styl: Náčrt ekosofie. Tulčík: Abies.
Prandecki, Konrad, i Sadowski, Mirosław. 2010. Międzynarodowa ewolucja ochrony środowiska. Warszawa: LAM – Wydawnictwo Akademii Finansów.
Sharf, Robert H. 2016. Epilogue: Is Mindfulness Buddhist? (And Why It Matters). W: Rosenbaum, Robert, i Magid, Berry (ed.). What’s Wrong with Mindfulness (And What Isn’t): Zen Perspectives. Somerville: Wisdom Publications, s. 139–152.
Shusterman, Richard. 2006. Thinking through the Body, Educating for the Humanities. The Journal of Aesthetic Education, 40 (1), s. 1–21.
Shusterman, Richard. 2016. Myślenie ciała. Eseje z zakresu somaestetyki. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Prasa.

Netografia
Delikta, Wojciech. 2019. Olafur Eliasson: Zaklinacz natury. [Online]. Vogue.pl. Dostęp: www.vogue.pl/a/olafur-eliasson-zaklinacz-natury [5.04.2020].
Eliasson, Olafur, i Conley, Kevin. 2018. How Artist Olafur Eliasson Finds Inspiration in Scandinavia’s Sunlight. [Online]. Departures.com. Dostęp: www.departures.com/art-culture/art-design/artist-olafur-eliasson-inspired-scandinavia-sunlight [10.04.2020].
Eliasson, Olafur, i Frank, Lone. 2016. We Are Nature: Olafur Eliasson in Conversation with Lone Frank. [Online]. Assemblepapers.com.au. Dostęp: www.assemblepapers.com.au/2016/08/19/
we-are-nature-olafur-eliasson-and-lone-frank [10.04.2020].
Inspired by Iceland. 2010. Eliasson is Inspired by Iceland. [Online]. Vimeo.com. Dostęp: https://vimeo.com/12944729 [10.04.2020].
IPCC. 2014. Impacts, Adaptation, and Vulnerability. [Online]. Intergovernmental Panel on Climate Change. Dostęp: www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-PartA_FINAL.pdf [7.04.2020].
Lesser, Casey. 2018. Olafur Eliasson on How Cooking Fuels His Art Practice. [Online]. Artsy.net. Dostęp: www.artsy.net/article/artsy-editorial-olafur-eliasson-cooking-fuels-art-practice [5.04.2020].
Louisiana Channel. 2014. Olafur Eliasson: A Riverbed Inside the Museum. [Online]. Vimeo.com. Dostęp: www.vimeo.com/112901079 [15.04.2020].
Mitchell, William John Thomas. 2006. Pokazując widzenie: krytyka kultury wizualnej. Tłum. Mariusz Bryl. Artium Quaestiones, 17, s. 273–294. [Online]. Repozytorium.amu.edu.pl. Dostęp: www.repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/11104/1/08_W.J.T._Mitchell_Pokazuj%C4%85c_widzenie_273-294.pdf [1.09.2020].
Oficjalna strona Olafura Eliassona. [Online]. Olafureliasson.net. Dostęp: www.olafureliasson.net [7.04.2020].
Oficjalny profil Studia Olafura Eliassona. [Online]. Instagram.com. Dostęp: www.instagram.com/studioolafureliasson/ [10.04.2020].
Okraska, Remigiusz. 2001. Zachwyt zamiast wyrachowania. Dzikie Życie, 9. [Online]. Dziekiezycie.pl. Dostęp: https://dzikiezycie.pl/archiwum/2001/wrzesien-2001/zachwyt-zamiast-wyrachowania/page:33 [5.04.2020].
Purser, Ron, i Loy, David. 2013. Beyond McMindfulness. [Online]. Huffpost.com. Dostęp: www.huffpost.com/entry/beyond-mcmindfulness_b_3519289 [5.04.2020].
Red Brick Art Museum. 2018. Olafur Eliasson: The Unspeakable Openness of Things. [Online]. Redbrickartmuseum.org. Dostęp: http://www.redbrickartmuseum.org/exhibitions/olafur-eliasson-the-unspeakable-openness-of-things/?lang=en [5.04.2020].
Sangharakszita. 2015. Żyć uważnie. Komentarz do Sutty Satipatthana. Tłum. Anna Martyniak. [Wydane przez] Przyjaciele Buddyzmu. [Online]. Buddyzm.info.pl. Dostęp: www.buddyzm.info.pl/wp-content/uploads/2018/06/Zyc-uwaznie-Sangharakszita.pdf [5.04.2020].
Tate Modern. 2018. Olafur Eliasson: The Unspeakable Openness of Things. [Online]. Redbrickartmuseum.org. Dostęp: http://www.redbrickartmuseum.org/exhibitions/olafur-eliasson-the-unspeakable-openness-of-things/?lang=en [5.04.2020].
Wojcik, Nadine. 2019. Olafur Eliasson: When Nature Becomes Art. [Online]. Dw.com. Dostęp: www.dw.com/en/olafur-eliasson-when-nature-becomes-art/a-49553073 [7.04.2020].
Wójcik, Anna, i Schusterman, Richard. 2012. Cielesność doświadczenia. Rozmowa z Richardem Shustermanem. [Online]. Dwutygodnik.com. Dostęp: www.dwutygodnik.com/artykul/3394-cielesnosc-doswiadczenia.html [10.04.2020].
Zygmont, Agnieszka. 2017. Tło naszych działań. [Online]. Magazyn.o.pl. Dostęp: www.magazyn.o.pl/2017/shusterman-richard-somaestetyka-myslenie-ciala [10.04.2020].

Twórczość Olafura Eliassona
Din blinde passager. 2019. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK100196/din-blinde-passager [5.04.2020].
Ice Watch. 2014. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK109190/ice-watch [5.04.2020].
Map for Unthought Thoughts. 2018. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: [5.04.2020].
Memories from the Critical Zone (Germany – Poland – Russia – China – Japan). 2020. Rysunki. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK110935/memories-from-the-critical-zone-germanypolandrussiachinajapan-no-1 [10.04.2020].
Moss Wall. 2019. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK101810/moss-wall [5.04.2020].
Rainbow Assembly. 2019. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK110117/rainbow-assembly [5.04.2020].
Riverbed. 2014. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK108986/riverbed [5.04.2020].
The Unspeakable Openness of Things. 2018. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp:https://olafureliasson.net/archive/exhibition/EXH102514/the-unspeakable-openness-of-things [5.04.2020].
The Water Pendulum. 2018. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK100084/water-pendulum [5.04.2020].
Trust, Confidence, Intuition: Contact Is Content. 2014. Film zrealizowany przez SHIMURAbros dla Studio Olafur Eliasson. [Online]. Youtube.com. Dostęp: https://www.youtube.com/watch?v=ft7HtwFIwYA [5.04.2020].
Works of Olafur Eliasson: Mirrow. 2019. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: www.olafureliasson.net/tag/TEL1524/mirrow [10.04.2020].
Works of Olafur Eliasson: Shadow. 2019. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: www.olafureliasson.net/tag/TEL1590/shadow [10.04.2020].
Your Mindful Meteorite. 2014. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK108569/your-mindful-meteorite [5.04.2020].
Your Sound Galaxy. 2018. Instalacja. [Online]. Studio Olafur Eliasson. Dostęp: https://olafureliasson.net/archive/artwork/WEK107427/your-sound-galaxy [5.04.2020]. Google Scholar