Promowanie różnorodności i pluralizmu w mediach we Francji: działania regulatora na coraz bardziej skoncentrowanym rynku medialnym

Maria Holubowicz

Grenoble Alpes University
https://orcid.org/0000-0003-4668-7170


Abstrakt

Wolne od nacisków politycznych, niezależne ekonomicznie i różnorodne media są niezbędne w funkcjonowaniu nowoczesnej demokracji. Mają one za zadanie dostarczać obywatelom obiektywnej informacji, pomagać w utrzymywaniu spójności społecznej, a także służyć jako forum debaty publicznej, która odzwierciedlałaby wszystkie poglądy polityczne obecne w danym społeczeństwie.

W większości państw demokratycznych, pomimo różnorodności narodowych koncepcji, jakie w nich istnieją, sektor medialny odznacza się dużym poziomem interwencji publicznej. Niniejszy artykuł, opierający się na dostępnej literaturze przedmiotu, raportach regulatora mediów, a także badaniach zrealizowanych przez autorkę artykułu, przedstawia główne działania stosowane przez francuskiego regulatora mediów na rzecz pluralizmu i różnorodności kulturowej w przestrzeni medialnej, a także stopień ich skuteczności. Okazuje się, że wdrażana od wielu lat francuska polityka publiczna w tej dziedzinie na razie nie przynosi zadawalających rezultatów. Audiowizualny obraz wielu grup francuskiego społeczeństwa cały czas nie dorównuje ich rzeczywistej wadze społecznej, a postępująca koncentracja na rynku mediów szkodzi ich pluralizmowi.


Słowa kluczowe:

regulacja mediów, pluralizm, różnorodność kulturowa, rynek medialny, koncentracja mediów, Francja


Arcom (2022). Pluralisme et cohésion sociale, [en ligne]. Accès: https://www.arcom.fr/pluralismeet-cohesion-sociale [01.02.2022].   Google Scholar

Autorité de régulation de la communication audiovisuelle et numérique (Arcom), [en ligne]. Accès:   Google Scholar

https://www.arcom.fr/ [11.02.2022].   Google Scholar

Benoist, Odina (2011). Penser le pluralisme. In: Benoist, Odina et Isar, Hervé (dir.). Pluralisme. Pluralismes. Marseille: Presses universitaires d’Aix-Marseille, 11–19.   Google Scholar

Bouquillion, Philippe et Combès, Yolande (2011). Introduction. In: Bouquillion, Philippe et Combès, Yolande (dir.) (2011). Diversité et industries culturelles. Paris: L’Harmattan.   Google Scholar

Cabedoche, Bertrand; Cartellier, Dominique et Hołubowicz, Maria (coord.) (2021). Action publique et «diversité culturelle: perspectives internationales». Dossier 2021, Les Enjeux de l’Information et de la Communication, 22/2, [en ligne]. Accès: https://lesenjeux.univ-grenoble-alpes.fr/2021/articles-revue/dossier-2021-action-publique-et-diversite-culturelle-perspectives-internationales/.   Google Scholar

Cervulle, Maxime (2013). Dans le blanc des yeux. Diversité, racisme et médias. Paris: Éditions   Google Scholar

Amsterdam.   Google Scholar

Conseil constitutionnel (1986). Décision du Conseil constitutionnel n° 86-217 DC du 18 septembre 1986 se rapportant à la loi relative à la liberté de la communication [Decyzja Rady Konstytucyjnej nr 86-217 DC z 18 września 1986 r.], [en ligne]. Accès: http://www.conseil-constitutionnel.fr/conseil-constitutionnel/francais/les-decisions/acces-par-date/decisions-depuis-1959/1986/86-217-dc/decision-n-86-217-dc-du-18-septembre-1986.8289.html [01.02.2022].   Google Scholar

Conseil supérieur de l’audiovisuel (CSA) (2021), Baromètre de la représentation de la société française – résultats de la vague 2021, publié le 12 juillet 2021, [en ligne]. Accès: https://www.csa.fr/Informer/Collections-du-CSA/Observatoire-de-la-diversite/Barometre-de-la-representationde-la-societe-francaise-resultats-de-la-vague-2020 [01.02.2022].   Google Scholar

Czepek, Andrea; Hellwig, Melanie end Nowak, Eva (2009). Introduction: Structural Inhibition for Media Freedom and Plurality across Europe. In: Czepek, Andrea; Hellwig, Melanie end Nowak, Eva. Press Freedom and Pluralism in Europe. Concepts & Conditions. Bristol/Chicago: Intellect Books, 9–21.   Google Scholar

Dagnaud, Monique (dir.) (2000). Médias, promouvoir la diversité culturelle. Rapport du commissariat général du plan.   Google Scholar

Debbasch, Charles et d’autres (1992). Lexique de politique. États, vie politique, relations internationales. Paris: Dalloz.   Google Scholar

De Bellescize, Diane et Franceschini, Laurence (2005). Droit de la communication, Paris: PUF.   Google Scholar

Djordjević, Ksenjia et Yasri-Labrique, Eléonore (2014). Médias et pluralisme. La diversité à l’épreuve. Paris: Éditions des archives contemporaines.   Google Scholar

Gabszewicz, Jean et Sonnac, Nathalie (2006). L’industrie des médias. Paris: La Découverte.   Google Scholar

Hallin, Daniel C. and Mancini, Paolo (2004). Comparing Media Systems. Three Models of Media and Politics. Cambridge: Cambridge University Press.   Google Scholar

Hołubowicz, Maria (2018). In the interest of pluralism: the regulation of privately owned local radio stations in France. In: Stachyra, Grażyna; Bonini, Tiziano and Oliveira, Madalena (eds.). Radio Relations: Policies and Aesthetic of the Medium. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 131–144.   Google Scholar

Husson, Jean-François (19 novembre 2020). Rapport sur le projet de loi de finances, adopté pour l’Assemblée nationale, pour 2021, Le Sénat. Accès: http://www.senat.fr/rap/l20-138-319/l20-138-3191.pdf [14.11.2021].   Google Scholar

Isar, Hervé (2011). L’organisation structurale des pluralismes: contribution à une approche épistémologique de la pluridisciplinarité en sciences humaines et sociales. In: Benoist, Odina et Isar, Hervé (dir.). Pluralisme. Pluralismes. Marseille: Presses universitaires d’Aix-Marseille, 227–233.   Google Scholar

Lamizet, Bernard (1999). Histoire des médias audiovisuels, Paris: Ellipses/Edition Marketing.   Google Scholar

La Lettre de l’audiovisuel (2021). La concentration des médias dans le viseur du Sénat, [en ligne]. Accès: https://www.lettreaudiovisuel.com/la-concentration-des-medias-dans-le-viseur-du-senat/[14.11.2021].   Google Scholar

Legifrance (1986). Loi n° 86-1067 du 30 septembre 1986 relative à la liberté de communication,   Google Scholar

[en ligne]. Accès: https://www.legifrance.gouv.fr/loda/article_lc/LEGIARTI000033388676[04.04.2022].   Google Scholar

Le Monde (16 décembre 2021). 250 professionnels de la presse, de la télévision et de la radio alertent: L’hyperconcentration des médias est un fléau médiatique, social et démocratique, Dialogues.   Google Scholar

Macé, Éric (dir.) (2008). Représentation de la diversité dans les programmes de la télévision. Synthèse du rapport remis à l’Observatoire de la diversité dans les médias audiovisuels du Conseil supérieur de l’audiovisuel. Paris, Bordeaux: EHESS, Département de Sociologie de l’Université de Bordeaux, INA, [en ligne]. Accès: https://www.csa.fr/content/download/33747/433160/version/1/file/synthese_rapport_eric_mace.pdf [04.03.2022].   Google Scholar

Manière, Pierre (12 janvier 2022). Concentration des médias: la France au coeur d’un grand Monopoly. La Tribune, 7303.   Google Scholar

Mattelart, Tristan (2009). Enjeux intellectuels de la diversité culturelle. Éléments de déconstruction théorique. Culture prospective, 2, 1–8. DOI: 10.3917/culp.092.0001.   Google Scholar

Moullot, Pauline (2021). Les grands groupes de presse ont-ils reçu 666 millions d’euros d’aides exceptionnelles en 2020? Libération, CheckNews, 12 mai 2021, [en ligne]. Accès: https://www.liberation.fr/checknews/les-grands-groupes-de-presse-ont-ils-recu-666-millions-daidesexceptionnelles-en-2020-20210512_QQT6G5RJS5FOZPRXAQBVJXZ5BA/ [14.11.2021].   Google Scholar

Rabajoie-Kany, Julianne (2020). La France renforce ses aides exceptionnelles à la presse pour faire face à l’épidémie de Covid-19. INA, La revue des médias, 28 août 2020, [en ligne]. Accès: https://larevuedesmedias.ina.fr/la-france-renforce-aides-exceptionnelles-%C3%A0-la-presse[14.11.2021].   Google Scholar

Rebillard, Franck et Loïcq, Marlène (2013). Introduction: L’approche du pluralisme de l’information en France et la recherche internationale sur la media diversity. In: Rebillard, Franck et Loïcq, Marlène (éd.). Pluralisme de l’information et media diversity. Un état des lieux international.Louvain-la-Neuve: De Boeck Supérieur, coll. Culture & Communication, 7–15. DOI: 10.3917/dbu.loicq.2013.01.0007.   Google Scholar

Republika Francuska. Rapports Publics, [en ligne]. Accès: http://lesrapports.ladocumentationfrancaise.fr/BRP/004001233/0000.pdf [04.02.2022].   Google Scholar

Thibault, Mireille (2006). Comprendre les médias. Paris: Éllipses Édition Marketing.UNESCO (2001). Powszechna deklaracja UNESCO o różnorodności kulturowej, przyjęta jednomyślnie na 31 sesji Konferencji Generalnej UNESCO, Paryż, 2 listopada 2001 roku, [online]. Dostęp: https://ndk.nid.pl/Aktualnosci/Powszechna_Dekl_o_roznorodnosci.pdf [14.11.2021].   Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-08-03

Cited By /
Share

Holubowicz, M. (2022). Promowanie różnorodności i pluralizmu w mediach we Francji: działania regulatora na coraz bardziej skoncentrowanym rynku medialnym. Media - Kultura - Komunikacja Społeczna, (18). https://doi.org/10.31648/mkks.7498

Maria Holubowicz 
Grenoble Alpes University
https://orcid.org/0000-0003-4668-7170