Specyfika systemu dzielenia się informacją i wiedzą w sieci TOR (The Onion Router)
Zbigniew Osiński
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lubliniehttps://orcid.org/0000-0003-4484-7265
Abstrakt
Cel: Opracowanie modelu istniejącego w Dark Web, w pierwszej połowie roku 2023, systemu dzielenia się informacją i wiedzą w kształcie, w jakim jest on budowany, lecz także postrzegany przez jego uczestników – osoby dzielące się informacją i wiedzą. Metoda: Badania miały charakter empiryczny i polegały na pozyskiwaniu danych jakościowych bezpośrednio z przedmiotu badań (sieci TOR). Przeprowadzono jakościową obróbkę danych (kwalifikację), w efekcie czego wyróżniono zasoby, w których użytkownicy dzielą się informacjami i wiedzą, oraz dokonano podziału tychże zasobów na w miarę jednorodne grupy składające się na model systemu dzielenia się informacją i wiedzą. Następnie wyróżniono te cechy systemu, które okazały się specyficzne dla sieci TOR. Rezultaty: W sieci TOR dzielenie się informacją i wiedzą zachodzi w systemie kojarzącym ze sobą potrzeby i motywacje twórców (głownie merkantylne) oraz użytkowników zasobów z możliwościami stworzonymi przez technologie, w tym anonimowość, obchodzenie ograniczeń cenzuralnych oraz metody płacenia z wykorzystaniem kryptowalut. W sposób bardzo wyraźny na kształt tegoż systemu wpływa specyficzna kultura wolności bazująca na wspomnianych możliwościach technologicznych; specyficzna, często przeradzająca się bowiem w anarchizm i łamanie prawa. Istotną cechą opisywanego modelu systemu jest zmienność, efemeryczność i nietrwałość znacznej części zasobów oraz niska skuteczność narzędzi służących do wyszukiwania konkretnych treści.
Słowa kluczowe:
Dark Web, The Onion Router, system dzielenia się informacją i wiedzą, anonimowość w Sieci, merkantylizmInstytucje finansujące
Bibliografia
Chen, Hsinchun (2012). Dark Web: Exploring and Data Mining the Dark Side of the Web. New York: Springer. DOI: 10.1007/978-1-4614-1557-2.
Crossref
Google Scholar
Cisek, Sabina (2009). Dzielenie się wiedzą w Internecie. Bibliotheca Nostra, 3/4 (19), 33-42. Google Scholar
Faizan, Mohd and Khan, Raees A. (2019). Exploring and analyzing the dark Web: A new alchemy. First Monday, 24(5). DOI: 10.5210/fm.v24i5.9473.
Crossref
Google Scholar
Fazlagić, Jan A. (2008). Wiedza kolektywna na przykładzie polskiej oświaty. E-mentor, 1(23). Dostęp: https://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/23/id/505. Google Scholar
Ferry, Nicolas, Hackenheimer, Thomas, Herrmann, Francine and Tourette, Alexandre (2019). Methodology of dark web monitoring. 11th International Conference on Electronics, Computers and Artificial Intelligence (ECAI), Pitesti, Romania, 1-7. DOI: 10.1109/ECAI46879.2019.9042072.
Crossref
Google Scholar
Finklea, Kristin (2022). The Dark Web: An Overview. Congressional Research Service, IF12172. Access: https://crsreports.congress.gov/product/pdf/IF/IF12172. Google Scholar
Gehl, Robert W. (2016). Power/freedom on the dark web: A digital ethnography of the Dark Web Social Network. New Media & Society, 7(18), 1219–1235. Access: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1461444814554900.
Crossref
Google Scholar
Gupta, Abhineet, Maynard, Sean B. and Ahmad, Atif (2019). The Dark Web Phenomenon: A Review and Research Agenda. Australasian Conference on Information Systems 2019, Perth, WA. Google Scholar
Hatta, Masayuki (2020). Deep web, dark web, dark net: A taxonomy of “hidden” Internet. Annals of Business Administrative Science, 19(6), 277-292. DOI: 10.7880/abas.0200908a.
Crossref
Google Scholar
Jemielniak, Dariusz i Przegalińska, Aleksandra (2020). Społeczeństwo współpracy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Google Scholar
Klimburg, Alexander (2014). Roots Unknown – Cyberconflict Past, Present & Future. Sicherheit und Frieden (S+F) / Security and Peace, 1(32), 1–8.
Crossref
Google Scholar
Majorek, Marta, Olszyk, Sabina i Winiarska-Brodowska, Małgorzata (2018). Cyberpolityka: Internet jako przestrzeń aktywności politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Texter. Google Scholar
Management Association, Information Resources (2018). The Dark Web: Breakthroughs in Research and Practice. Hershey, PA: IGI Global. DOI: 10.4018/978-1-5225-3163-0.
Crossref
Google Scholar
Okyere-Agyei, Stanley (2022). The dark Web – A Review. Book Chapter Series on Research Nexus in IT, Law, Cyber Security & Forensics, 209-214.
Crossref
Google Scholar
Palermos, Spyridon O. (2022). Collaborative knowledge: Where the distributed and commitment models merge. Synthese, 200. DOI: 10.1007/s11229-022-03459-7.
Crossref
Google Scholar
Pete, Ildiko, Hughes, Jack, Chua, Yi T. and Bada, Maria (2020). A Social Network Analysis and Comparison of Six Dark Web Forums. IEEE European Symposium on Security and Privacy Workshops (EuroS&PW) 2020, Genua, 484–493. DOI: 10.1109/EuroSPW51379.2020.00071.
Crossref
Google Scholar
Świgoń, Marzena (2015). Dzielenie się informacją i wiedzą. Specyfika nieformalnej komunikacji w polskim środowisku akademickim. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Google Scholar
Tazi, Faiza, Shrestha, Sunny, De La Cruz, Junibel and Das, Sanchari (2022). SoK: An Evaluation of the Secure End User Experience on the Dark Net through Systematic Literature Review, Journal of Cybersecurity and Privacy, 2(2), 329–357. DOI: 10.3390/jcp2020018.
Crossref
Google Scholar
Wang, Victoria, Mirea, Mihnea and Jung, Jeyong (2019). The not so dark side of the darknet: a qualitative study. Security Journal, 32, 102–118.
Crossref
Google Scholar
Xyan, Chin W., Wei, Justin L. Z. and Juremi, Julia (2020). An Exploration into the Dark Web. Journal of Applied Technology and Innovation, 4(4), 10-13. Google Scholar
Yetter, Richard B. (2015). Darknets, cybercrime & the onion router: Anonymity & security in cyberspace [Dissertation]. New York: Utica College. Access: https://www.proquest.com/openview/376ea22b97714afcd76859eeec9e6ed9/1?pq-origsite=gscholar&cbl=18750. Google Scholar
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
https://orcid.org/0000-0003-4484-7265
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
